NOS-Journaal. Kèjje Lachen

NOS Journaal 3 augustus 2017

Een ongemakkelijke waarheid (An inconvenient truth) was de film waarmee Al Gore in 2006 wereldwijd aandacht vroeg voor klimaatverandering en nu is er een vervolg: Een ongemakkelijk vervolg (An inconvenient sequel). Het NOS-journaal bracht dat vanavond onder onze aandacht en dat is prima – wij zijn trouwens geen klimaatsite en ik wil dan ook geen klimaatdiscussie starten hier. Wat me verbijsterde is de klimaatoplossing die de NOS te berde bracht: twee broers (jawel, “van de Al Gore-beweging in Nederland”) monteren gratis zonnepanelen op uw dak en die worden dan na vijftien jaar automatisch uw eigendom. Ik zou het verdienmodel van die jongens graag bestuderen, want iemand zal toch die zonnepanelen moeten betalen. Die vijftien jaar is trouwens ook interessant, want tegen de tijd dat ze eindelijk uw eigendom worden, werken ze niet meer.

Zoals met alles wat uit de Amerikaanse politiek komt (ook de nieuwste Al Gore-film is niet gratis gemaakt en hij is vast geen filantroop) zit er een agenda achter. Bedenk bij alles: “wat is het belang? Wie profiteert ervan?”. Klimaatverandering is een gemakkelijk te verteren onderwerp, je hoeft mensen maar op een statistiek te wijzen of op een of andere orkaan aan de andere kant van de wereld en de indruk is al gauw gewekt dat we daar met de zonnepanelen van de broertjes Van der Meulen een eind aan kunnen maken. Dan heb ik voor u een ongemakkelijke waarheid: nee.

Ik heb het geluk gehad om in mijn beroepsleven veel industriën van binnen te hebben mogen zien. In de Botlek bijvoorbeeld de Chloorfabriek van Akzo Nobel. Een van de afdelingen daar, het membraanelektrolysebedrijf, verbruikt de helft van alle energie binnen de provincie Zuid-Holland. In Velsen staan de staalfabrieken van Corus. Twee volledige elektriciteitscentrales van 600 Megawatt elk zijn nodig om dit bedrijf te voeden, gestookt met koolmonoxide uit de hoogovens. Dat wordt allemaal kooldioxide, uiteraard. In Renkum maakt Parenco krantenpapier, op twee machines waar dag en nacht een strook papier uitkomt van ruim tien meter breed met 120 kilometer per uur. Parenco verbruikt de helft van alle energie in Gelderland. Een enkele molen voor het maken van houtstof slurpt alleen al 17,5 Megawatt uit het net. Ze hebben zes van die molens. In Vlissingen is ooit een kerncentrale gebouwd met maar één doel: het voeden van de Aluminiumfabriek ernaast. Die verbruikte namelijk 800 Megawatt, dag en nacht.

Maar dan komt er een Amerikaan vertellen dat wij, u en ik, die ’s avonds een paar ledlampjes van vijf Watt aansteken, schuldig zijn aan alle rampspoed in de wereld en moeten stoppen met het verbranden van fossiele brandstoffen. Gek genoeg is juist de VS de grootste verbruiker van fossiele brandstof, het land verbruikt een kwart van alle energie (en produceert een kwart van alle afvalstoffen) in de wereld. De Europese landen doen het stukken beter, ook al omdat in Europa allang de nadruk is gelegd op energiebesparing. Onze auto’s, onze fabrieken, onze gebouwen en onze productiemethoden zijn de zuinigste in de wereld. Na twee wereldoorlogen moesten we wel.

Amerikanen geven (op Californië na dan) geen zier om het milieu. De gemiddelde Amerikaan rijdt rond in een auto waar de motor in zit van een legertank, is niet bereid om meer dan vijftig meter te lopen naar een naastgelegen winkel, heeft dag en nacht de airco, zwembadverwarming en tv aan staan en rijdt gerust vijftig kilometer om als ze daar lekkerder ijsjes en hamburgers verkopen. Een Amerikaan die u komt vertellen dat u de planeet aan het verwoesten bent is heel eigenaardig. Er zit dus een ander belang achter.

Wat er domweg achter zit, is de herkomst van olie en gas. Gaat er al een belletje rinkelen? Als we de lijst van grootste olie-exporterende landen bekijken, zien we dat 32% van alle olie NIET afkomstig is van een bevriend land van de Verenigde Staten en daarmee ook niet van de Europese Unie. Ik noem Rusland, Iran, China, Venezuela en Algerije, dat door de EU als een onstabiel land wordt beschouwd. Al die olie moet betaald worden en zo krijgen de “axis of evil countries” en “rogue states” of hoe ze ook genoemd worden een flink pak Dollars in handen.

Maar waar Al Gore, althans de mensen voor wie hij werkt, het grootste probleem mee heeft is het Russische gas. Terwijl de VS een (vermoedelijk kortstondige) toename van de schaliegasproductie laat zien, is de EU afhankelijk van geïmporteerd Russisch gas. Dat is al vijftig jaar zo en daar hebben alle Europese landen van geprofiteerd, maar het zit de VS danig dwars dat het Euraziatische continent een schier eindeloze gasvoorraad bezit terwijl de VS middels “fracking” de laatste restjes uit de bodem moet persen. Bovendien levert al dat gas en olie natuurlijk een mooie bijdrage van 18% aan het Russische BBP. Geld dat sinds het verjagen of aan de belastingketting leggen van de oligarchen ten goede komt aan velen en niet aan enkelen.

Die gasstrijd is al langer aan de gang. Door de Nederlandse politiek (Rutte: “we moeten onafhankelijk worden van gas uit landen zoals Rusland”) zijn we voor de elektriciteitsproductie al vrijwel helemaal overgegaan op steenkool. In Maasbracht en in Moerdijk zijn in de jaren 2008-2011 voor een bedrag van 2,4 miljard euro nieuwe gascentrales gebouwd die sindsdien geen dag elektriciteit hebben geleverd aan het net. Gas is schoner en efficiënter dan steenkool, onze regering kiest voor steenkool, gaat vervolgens roepen dat steenkool vies is en u krijgt de gratis zonnepanelen van de jongens van Al Gore. En een rekening, maar dat vertelt de NOS u niet.

Dan was er nog het item “luchtvervuiling” waarbij de NOS-jongens en meisjes u mededelen dat in de VS elk jaar 100.000, in de EU 200.000 en in India 500.000 mensen voortijdig het leven laten door vieze lucht. Zetten we die cijfers af tegen de bevolkingsaantallen in de VS, de EU en India, dan zou het in India nog best meevallen (wat niet zo is, India is echt beduidend smeriger dan de EU). Maar ik merkte al eerder op dat het vak hoofdrekenen niet wordt onderwezen in Hilversum.

Ten slotte: pas op met uw eitje, want als er het verkeerde nummer op staat dan kan er tot 21 microgramm (dus 21 miljoenste gram) schadelijk spul in zitten “al wordt u daar niet ziek van”. Vervolgens zagen we Nederlandse toeristen die vanwege de in Rome heersende hittegolf rondspetterden in een fontein en vrolijk van het water dronken. Ik vermoed dat ’s nachts de Romeinse zwervers er hun voeten in wassen en vermoed ook een fikse Legionella-kolonie. Ik miste de voice-over “daar wordt u ziek van”.

Wij worden niet ziek en kijken elke dag weer met verbijstering naar het Journaal.

https://www.soevereineuropa.nl/2017/08/nos-journaal-3-augustus-2017/