Perugia

In verband met een klein maar ingrijpend ongeluk verblijf ik enkele dagen in de oude Etruskische stad Perugia. Sinds enkele jaren wordt de stad overspoeld met Aziatische toeristen en economische vluchtelingen uit Afrika. Opvallend aan hen is dat ze net zo fantasieloos gekleed gaan als de westerse consumenten. En dat is interessant gezien het feit dat ze uit volstrekt andere culturen komen. Het maakt niet uit of ze uit China dan wel Maleisie of uit Benin komen, ze zijn ze net zo gestandaardiseerd als de westerling. Hoe kan dat? Het is alsof de moderne mens geen geheugen wil hebben, geen herinnering aan vroeger, geen bewijs van hetgeen aan hem voorafging. Ze willen het eeuwige nu. Zonder beperking, zonder context, zonder visie. Alles moet eenmalig blijven en snel vergeten kunnen worden, het mag geen indruk of afdruk nalaten, alles moet karakterloos blijven, zeker niet uniek zijn, want dat dwingt tot stellingname, tot betrokkenheid, tot frictie, en dus: tot gevaar. In een technocratisch bestaan mag er geen wrijving bestaan, alles moet er vlekkeloos verlopen, zo glad mogelijk, zonder enige hapering, alles moet net zo snel worden opgenomen als half verteerd weer worden losgelaten. Zonder stilte, zonder een pijnlijk moment, zonder een confrontatie met het andere. Zonder ook maar iets dat werkelijk dwingt tot nadenken. Daarom zien ze allemaal hetzelfde, en zien ze allemaal hetzelfde eruit.

En dat zie je juist in een oude Etruskische stad. Ik kom hierop terug.

Misschien, zo dacht ik in het gedrang op het Forum, te midden van de dagjesmensen, is het niet-meer-weten de eigenlijke ondergang van Rome.

Joachim Fest. Tegenlicht.