Het is beter voor Nederland
en de internationale gemeenschap dat Obama de verkiezingen wint.
Geert
Mak. EO Radio, 6 november 2012.
Dat is de mening van de mainstream. Laten nu de feiten voor zich
spreken, zoals die beschreven worden door Amerikaanse academicische
onderzoekers en intellectuelen:
President Obama has done nothing to curb the drive for global
hegemony – nor does he intend to, for he has always subscribed, in his lissome
and idealistic way, to the tenets of covenant economics. When candidate Obama
told Fortune in june 2008 ‘I still believe that the business of America is business,’ he was both announcing the ideological
foundation of his presidency and proclaiming his faith in the Civilization of
Business. No one who bothered to consult the ample record of Obama’s votes,
publication, and interviews should have been surprised by his fealty to finance
capital, his escalation of the wars in Afghanistan and Pakistan, or his
reassertion of imperial prerogative when he claimed the Nobel Peace Prize in
Oslo – the latter being the one indisputably audacious act of his career. As a
senator, as a candidate, and as chief executive, Obama has never strayed from
the central assumptions of empire as a way of being: the right and duty of the
United States to control events around the world, and the centrality of
corporate capitalism to the promise of American life.
Professor Eugene McCarraher. The
Heavenly City of Business. 2012.
After his speech at the March
on Washington for Jobs and Freedom in August 1963, King went on to take great
risks as a passionate advocate for peace.
After
his Inaugural speech in January 2009, Obama has pursued policies that epitomize
King’s grim warning in 1967: ‘When
scientific power outruns moral power, we end up with guided missiles and
misguided men.’ […]
Crowing
about the moral virtues of making war while accepting a peace prize might seem
a bit odd, but Obama’s rhetoric was in sync with a key dictum from Orwell: ‘Who controls the past controls the
future; who controls the present controls the past.’
Laboring to denigrate King’s
anti-war past while boasting about Uncle Sam’s past (albeit acknowledging ‘mistakes,’ a classic retrospective euphemism for carnage from the vantage point
of perpetrators), Obama marshaled his oratory to foreshadow and justify the
killing yet to come under his authority.
Two weeks before the start of
Obama’s second term, the British daily The Guardian noted that “U.S.
use of drones has soared during Obama’s time in office, with the White
House authorizing attacks in at least four countries: Afghanistan,
Pakistan, Yemen and Somalia. It is estimated that the CIA and
the U.S. military have undertaken more than 300 drone strikes and
killed about 2,500 people.”
The
newspaper reported that a former member of
Obama’s “counter-terrorism group” during the 2008 campaign, Michael Boyle, says
the White House is now understating the number of civilian deaths due to the
drone strikes, with loosened standards for when and where to attack: ‘The consequences can be seen in the
targeting of mosques or funeral processions that kill non-combatants and tear
at the social fabric of the regions where they occur. No one really knows the
number of deaths caused by drones in these distant, sometimes ungoverned, lands.’
Although Obama criticized the
Bush-era ‘war on terror’ several years ago, Boyle points out,
President Obama ‘has been just as ruthless and indifferent to the rule of
law as his predecessor.’
Boyle’s
assessment -- consistent with the conclusions of many other policy analysts --
found the Obama administration’s use of drones is ‘encouraging a new arms race that
will empower current and future rivals and lay the foundations for an international
system that is increasingly violent.’
Amerikaanse
auteur Norman Solomon. Truthout. Zaterdag
19 januari 2013.
‘When the gods
wish to punish us,’ Oscar Wilde might have said, ‘they make us believe
our own advertising.’ The God of American destiny has answered our prayers
beyond Jules Verne’s imaginings. He has given us domination over the fish of
the sea, and over the fowl of the air, and over every living thing that moveth
upon the earth. But no power is without price. Have we been doomed to make our
dreams into illusions?
Daniel Boorstin. The Image. 1962.
Deze vooraanstaande Amerikaanse historicus wees al meer dan een halve eeuw geleden op het fundamentele verschil tussen de droom en de illusie:
A dream is a vision or an aspiration to which we can compare reality. It may be very vivid, but its vividness reminds us how different is the real world. An illusion, on the other hand, is an image we have mistaken for reality. We cannot reach for it, aspire to it, for we live in it. It is prosaic because we cannot see it is not fact.
A dream is a vision or an aspiration to which we can compare reality. It may be very vivid, but its vividness reminds us how different is the real world. An illusion, on the other hand, is an image we have mistaken for reality. We cannot reach for it, aspire to it, for we live in it. It is prosaic because we cannot see it is not fact.
Hij waarschuwde tevens voor de virtuele wereld die ontstond:
The American Dream was the most accurate
way of describing the hopes of men in America. It was an exhilaration precisely
because it symbolized the disparity between the possibilities of New America
and the old hard facts of life… The unprecedented American opportunisties have
always tempted us to confuse the visionary with the real… Yet now, in the
height of our power in this age of the Graphic Revolution, we are threatened by
a new and a peculiarly American menace… It is the menace of unreality. The
threat of nothingness is the danger of replacing American dreams by American
illusions. Of replacing the ideals by the images, the aspiration by the mold.
We risk being the first people in history to have been able to make their illusions
so vivid, so persuasive, so ‘realistic’ that they can live in them. We are the
most illusioned people on earth. Yet we dare not become disillusioned, because
our illusions are the very house in which we live; they are our news, our
heroes, our adventure, our forms of art, our very experiece.
Formerly we were saved from the
menace of ideology by the elusiveness and the promise of the American dream.
Now we replace the dogmas by which men live elsewhere by the images among which
we live. We have come to think that our main problem is abroad. How to
‘project’ our images to the world? Yet the problem abroad is only a symptom of
our deeper problem at home. We have come to believe in our own images, till we
have projected ourselves out of this world.
The ‘problem’ abroad is valuable,
however, as a symptom. It can remind us that men need not live in a world of
images, that our life of images is a strangely modern, New World life. And it
can remind us also of some of the dangers of having so successfully persuaded
ourselves,
zo
schreef Boorstin in het beroemd geworden boek The
Image . A Guide to Pseudo-Events in America, een studie waarin hij zijn
‘prophetic vision of an America inundated by its own illusions has become an
essential resource for any reader who wants to distinguish the manifold
deceptions of our culture from its few enduring truths.’ Boorstin laat
net als tal van andere Amerikaanse denkers zien dat het ware probleem de virtuele werkelijkheid van de schijn is in de Amerikaanse cultuur, hoe beelden worden aangezien voor de realiteit,
en hoe de ‘Amerikaanse Droom’
is geeindigd in gevaarlijke illusies, zoals de illusie dat ‘het beter [is] voor
Nederland en de internationale gemeenschap dat Obama de verkiezingen wint,’ alsof de ‘eerste zwarte Amerikaanse president’ een alternatief zou zijn
voor een hegemonistisch ‘Amerika.’
Boorstin:
All around the world we
have revealed a shift in our thinking from ideals to images. Everywhere we have
been the victim of this shift. Without reflecting on consequences, we have
become preoccupied with creating ‘favorable images’ of America. Yet by doing
so, we may be defeating ourselves.
Almost everywhere today
American images overshadow American ideals. The image of America overshadows
the ideals of America.
Al zes decennia geleden
beseften kritische Amerikanen als Boorstin dat
Our thinking has become so blurred, we have so mixed our
image and our reality, that we assume our place in the world is determined by
our prestige – that is, by others’ respect for our image. ‘Not least of all,’
Walter Lippmann warned in December, 1960, ‘our prestige in the world has
diminished. We have ceased to look like a vigorous and confident nation.’
In competition for prestige
it seems only sensible to try to perfect our image rather than ourselves. That
seems the most economical, direct way to produce the desired result. Accustomed
to live in a world of pseudo-events, celebrities, dissolving forms, and shadowy
but overshadowing images, we mistake our shadows for ourselves. To us they seem
more real than the reality. Why should they not seem so to others?
Boorstin doelde daarbij niet op de
westerse mainstream opiniemakers die de propaganda dienen, maar met name op de
miljarden mensen die in de Derde Wereld leven, namens wie bijvoorbeeld Geert
Mak -- overigens zonder hen te hebben geraadpleegd -- spreekt wanneer hij stelt
dat het voor ‘de internationale
gemeenschap,’ beter is ‘dat
Obama de verkiezingen wint.’ Boorstin:
We can live in our world of
illusions. Although we find it hard to imagine, other peoples still live in the
world of dreams. We live in a world of our making. Can we conjure others to
live there too? We love the image, and believe it. But will they?
Een vraag die nu zoveel jaren later bij Mak niet eens opkomt omdat de westerse mainstream de stem van ‘de
ander’ niet relevant genoeg acht. En toch zijn die miljarden anderen
niet langer meer een te verwaarlozen detail in de zogeheten 'dynamische vooruitgang’ die het nog niet ‘Verlichte’ deel van de mensheid
moet opstoten in de glorieuze ‘vaart
der volkeren.’ Ondertussen blijft de realiteit taai en onverzettelijk,
zo waarschuwde Boorstin nog voordat de ‘glamorous’
president Kennedy de VS het moeras van Vietnam inloodste:
Abroad the making of credible images
seems a problem. It is hard to persuade others to fit themselves into our
molds, to be at home among our illusions, and to mistake these for their own
reality. At home our problem is the opposite. What to do when everybody accepts
the images, when these images have pushed reality out of sight?
Here, in the United States, the
making of images is everyday business. The image has reached out from commerce
to the worlds of education and politics, and into every corner of our daily
lives… Our national politics has become a competition for images or between
images, rather than between ideals. The domination of campaigning by television simply dramatizes this fact. An effective President must be every
year more concerned with projecting images of himself. We suffer more every day
from the blurriness and the rigidity of our image-making.
Examples are everywhere. Life becomes
more and more illusory. We have become so accustomed to our illusions, they
have become so routine, that they seem no longer produced by any special magic.
The forces I have described in this book converge on our everyday experience.
They are revealed in almost everything we do, in almost everything we see, in
the very words we use.
'Change we can believe in.' In die virtuele werkelijkheid geloven de mainstream opiniemakers
werkelijk in de illusies die ze op televisie en radio, in kranten en in boeken
massaal verspreiden. Anders waren ze geen mainstream. Geloof in wat dan
ook is immuun voor de feiten. Dat is ook de voornaamste reden waarom feiten een
ondergeschikte rol spelen in de propaganda, zoals we telkens ook bij zogeheten
democratische verkiezingen kunnen constateren. Het neoliberale model is geen
onderwerp van gesprek, de milieuvernietiging is geen issue meer, de rol van het
miliair industrieel complex in de beleidsbepaling van linkse zowel als rechtse regeringen is
geen reel politiek vraagstuk. Waar het alleen maar om draait is of het Obama
dan wel Romney wordt, of welke door de elite naar voren geschoven pleitbezorger
van het neoliberale expansionisme dan ook.
Wat zijn nu de wezenlijke vraagstukken? Volgens mij het milieu, de groeiende kloof wereldwijd tussen arm en
rijk, de uitputting van vitale grondstoffen. Kortom, de consumptiecultuur en
het militair industrieel complex dat het consumentisme zowel moet beschermen
als moet afdwingen. De historicus Ronald Wright schreef in dit verband anno
2008 in het laatste hoofdstuk van zijn boek What
Is America. A Short History of the New World Order:
The so-called war on terror will
breed only more terror and more war. The neglect of the world’s poor will lead
to chaos. The rape of the environment will take our civilization to
catastrophe.
Omdat Wright’s analyse buitengewoon helder is citeer ik nu integraal een
interview dat ik zeven jaar geleden met hem had over de keerzijde van de
‘vooruitgang’:
Ik werd mij bewust hoe fragiel
beschavingen zijn toen ik mij eind jaren tachtig voorbereidde op het schrijven
van het boek ‘Stolen Continents’ over de verovering van Amerika door blanke
Europeanen. Hele Indiaanse beschavingen die zich in isolement van de rest van
de wereld hadden ontwikkeld en die bijna hetzelfde niveau hadden bereikt als
die van de Oude Wereld, stortten plotseling ineen. Die gebeurtenis riep bij mij
de vraag op hoe kwetsbaar onze eigen beschaving is voor een onvoorziene ramp.
De milieuvernietiging of de klimaatverandering zou een even verwoestende of
misschien zelfs ergere impact op ons kunnen hebben als die botsing van twee
werelden na 1492 op de Indianen had. De monumentale ruïnes in het oerwoud van
Midden Amerika laten zien hoe machtig en briljant die mensen waren, maar
tegelijkertijd zijn ze de grafstenen van samenlevingen die op een of andere
manier faalden. Toen ik door het verlaten Tikal liep, de oude hoofdstad van het
Maya rijk op Yucatan, vroeg ik me onwillekeurig af hoe bijvoorbeeld Londen er
als ruïne uit zou zien. Geen al te wonderlijke gedachte nu de gemiddelde
temperatuur op aarde catastrofaal begint op te lopen en laagliggende gebieden
zoals Zuidoost Engeland en Holland weer in moerassen kunnen veranderen.
Vooruitgangsvallen
Een mogelijke ondergang was ook
een van de gedachten bij het schrijven van de ‘Kleine Geschiedenis van de
Vooruitgang.’ Daarin stel ik de mythe van de vooruitgang ter discussie. Wanneer
ik namelijk het verleden bestudeer dan zie ik dat vooruitgang een soort
verleiding is en dat bepaalde samenlevingen in een – wat ik noem –
‘vooruitgangsval’ belanden. Iets dat als ware vooruitgang begint, iets waar men
werkelijk profijt van heeft, kan zodra het een bepaalde omvang heeft bereikt of
zekere tijd heeft geduurd een catastrofaal effect hebben. Ik denk dat het
eerste voorbeeld daarvan is het perfectioneren van de jacht door de
paleolithische mens aan het eind van het Stenen Tijdperk. De mens werd zo goed
in het jagen dat op elk continent, behalve Afrika, het grote wild werd
uitgeroeid. Daarom moesten de jagers van wortelen en konijnen gaan leven. Dus
toen de technologie van het jagen zo ontwikkeld raakte dat de jager sneller kon
doden dan de natuur kon regenereren, belandde men in feite in een
vooruitgangsval. In sommige delen van de wereld kon de mens dankzij een serie
toevallige omstandigheden aan die val ontsnappen door de uitvinding van de
landbouw. Vervolgens ontstond een nieuwe vooruitgangsval. De eerste landbouwbeschavingen
waren afhankelijk van irrigatie, vooral de Soemeriërs in Zuid-Irak.
Oorspronkelijk was het een veelbelovende vooruitgang. Men kon water over het
land laten lopen om zo de voedselproductie te verhogen. De bevolking nam
daardoor toe, er ontstonden grote steden en beroepslegers en machtige
regeringen, maar wat men zich niet realiseerde was de verzilting. Het water
spoelde zonder ophouden zout uit de bodem, daarna verdampte het water of zakte
in de grond weg en het zout bleef achter. Na een paar eeuwen ontdekten de
Soemeriërs dat hun velden steeds minder opbrachten en toen hun beschaving na
ongeveer duizend jaar ineenstortte, hadden ze hun land letterlijk vergiftigd.
Veel van de woestijn in Zuid-Irak rond die oude vergane steden is in feite door
de mens gemaakt. Het is een klassiek voorbeeld van een vooruitgangsval. Een
voorbeeld uit de moderne tijd is de ontwikkeling van de kernbom. Kijk, door de
uitvinding van het buskruit kon men betere wapens ontwikkelen, maar wanneer men
een wapen uitvindt waarmee de wereld zo’n dertig keer kan worden opgeblazen dan
bevindt de mens zich in een levensgevaarlijke situatie. En het is puur geluk
dat we tot nu toe de aarde nog niet hebben opgeblazen. Met andere woorden:
dikwijls brengt een vooruitgang inherente gevaren met zich mee, die zeer vaak
niet te voorzien zijn. Bovendien is het moeilijk gevaren af te wenden zodra ze
zichtbaar worden omdat men in toenemende mate afhankelijk van die vooruitgang
is geworden.
Ook volstrekt irrationele
motieven spelen een rol, zoals de geschiedenis van Paaseiland aantoont. Toen de
Nederlandse ontdekkingsreiziger Jacob Roggeveen in 1772 als eerste Europeaan
het eiland zag, vroeg hij zich onmiddellijk af hoe de bewoners van dit
boomloze, bruine, kale eiland al die kolossale beelden hadden vervoerd van de
steengroeven in het binnenland naar de platforms langs de kust. Een groot
mysterie aangezien ze geen hout aantroffen en geen materiaal om kabels mee te
maken, terwijl de grootste beelden van maar liefst 80.000 kilo soms toch drie
tot vier kilometer zijn verplaatst. Niemand weet hoe ze dit precies deden maar
in elk geval moeten ze daarbij hout en kabels hebben gebruikt. Pas tamelijk
recent weten we uit archeologische onderzoek hoe het eiland er vroeger uitzag.
Door het onderzoek van stuifmeel dat in moeraslagen in de kratermeren ligt
opgeslagen weten we dat het eiland dicht bebost was toen de eerste Polynesiërs
er rond het jaar 500 voet aan wal zetten. Net als de andere Zuidzee-eilanden
was het een groen, water- en bosrijk eiland. Maar door de jaren heen putten de
bewoners het milieu uit door steeds meer bossen te kappen. De beeldencultus was
een ideologische vooruitgangsval geworden. Het maken van die beelden om de
voorouders te eren werd een manie, waaraan al het andere ondergeschikt was
gemaakt. Men was uiteindelijk bereid om letterlijk de allerlaatste boom te
kappen in een poging het allerlaatste beeld te transporteren. En zelfs nadat de
bomen waren verdwenen, bleven de eilandbewoners doorgaan met het maken van
beelden, ook al konden ze die niet meer uit de steengroeve vervoeren en ze daar
maar bleven liggen. Dus deze samenleving gebruikte al haar bomen voor een in
wezen nutteloos project. Dat alles ten koste van haar milieu en van zichzelf.
Toen de bomen eenmaal waren omgekapt, spoelde en woei de grond weg en nam het
aantal mensen dat het eiland kon onderhouden dramatisch af. Na een paar eeuwen
erosie eindigde deze cultuur in oorlogen en kannibalisme en werd zo het aantal
bewoners teruggebracht tot een fractie van wat het eens was geweest.
Hierop terugkijkend is het makkelijk om te zeggen dat die mensen in een primitieve tijd leefden, met simpele technologie en dat ze niet zo slim waren als wij. Mijn antwoord hierop is een citaat van James Watt, onder Ronald Reagan een tijdlang minister van Binnenlandse Zaken, die tegenover het Congres verklaarde dat het beschermen en conserveren van het milieu onbelangrijk was in het licht van de op handen zijnde wederkomst van Jezus Christus. ‘Nadat de laatste boom is geveld, zal Christus terugkeren,’ vertelde hij de senatoren. Dus: verblinding is van alle tijden. De bewoners van Paaseiland bezaten een religieuze toewijding die hen blind maakte voor een bepaalde werkelijkheid. Maar het zou dwaas zijn van ons om te denken dat de moderne wereld immuun is voor dit soort waanzin. We zien nu weer hetzelfde bij de huidige regering Bush waarvan het beleid, net als onder Reagan, sterk beïnvloed wordt door rechtse christelijke fundamentalisten. Zij geloven dat het niet uitmaakt wat de mens met de aarde uitspookt omdat God het allemaal zal oplossen. De inwoners van Paaseiland dachten naar alle waarschijnlijkheid hetzelfde: als ze maar dat laatste beeld zouden oprichten dan zouden de goden hen wel komen redden. Dus dat magische zelfvernietigende denken is in hoge mate onderdeel van het menselijk bestaan. Ik vind dat we ons daarvan bewust moeten zijn. In een bepaald opzicht schreef ik dit boek ook als een karakterschets van de homo sapiens die steeds weer dezelfde fouten maakt. Ik denk dat de enige manier om daaraan te ontsnappen is: het onder ogen zien dat we niet echt zo slim zijn als we denken te zijn, dat we onze intelligentie nog niet ten volle hebben ontwikkeld.
Hierop terugkijkend is het makkelijk om te zeggen dat die mensen in een primitieve tijd leefden, met simpele technologie en dat ze niet zo slim waren als wij. Mijn antwoord hierop is een citaat van James Watt, onder Ronald Reagan een tijdlang minister van Binnenlandse Zaken, die tegenover het Congres verklaarde dat het beschermen en conserveren van het milieu onbelangrijk was in het licht van de op handen zijnde wederkomst van Jezus Christus. ‘Nadat de laatste boom is geveld, zal Christus terugkeren,’ vertelde hij de senatoren. Dus: verblinding is van alle tijden. De bewoners van Paaseiland bezaten een religieuze toewijding die hen blind maakte voor een bepaalde werkelijkheid. Maar het zou dwaas zijn van ons om te denken dat de moderne wereld immuun is voor dit soort waanzin. We zien nu weer hetzelfde bij de huidige regering Bush waarvan het beleid, net als onder Reagan, sterk beïnvloed wordt door rechtse christelijke fundamentalisten. Zij geloven dat het niet uitmaakt wat de mens met de aarde uitspookt omdat God het allemaal zal oplossen. De inwoners van Paaseiland dachten naar alle waarschijnlijkheid hetzelfde: als ze maar dat laatste beeld zouden oprichten dan zouden de goden hen wel komen redden. Dus dat magische zelfvernietigende denken is in hoge mate onderdeel van het menselijk bestaan. Ik vind dat we ons daarvan bewust moeten zijn. In een bepaald opzicht schreef ik dit boek ook als een karakterschets van de homo sapiens die steeds weer dezelfde fouten maakt. Ik denk dat de enige manier om daaraan te ontsnappen is: het onder ogen zien dat we niet echt zo slim zijn als we denken te zijn, dat we onze intelligentie nog niet ten volle hebben ontwikkeld.
Ik zie de mens als
experimentele dieren, die voor een groot deel zichzelf hebben gecreëerd.
Tijdens onze evolutie zijn we namelijk in toenemende mate gevormd door cultuur,
tot op zekere hoogte weten we ons steeds beter te beschermen tegen de aanvallen
van het weer, hitte, kou, honger, dorst. Hoe ingewikkelder onze culturen zijn
geworden, des te meer we de natuur weten te trotseren en dit proces is uit de
hand gelopen. In het begin voltrokken de ontwikkelingen zich heel langzaam,
honderdduizenden jaren lang veranderde de technologie nauwelijks, maar tegen
het eind van het Stenen Tijdperk en het begin van de Bronstijd versnelt dat
proces zich razendsnel, vooral na de uitvinding van de landbouw. Daardoor is
het tempo van culturele veranderingen versneld en blijft zich almaar
versnellen. We zien daarbij dat de snelheid van de bevolkingstoename en die van
de technologische veranderingen hand in hand gaan. Sinds de industriële
revolutie is het veranderingstempo zo snel geworden dat de mensen de sociale en
technologische veranderingen in hun eigen tijd kunnen waarnemen, iets dat
iemand uit bijvoorbeeld de vijftiende eeuw niet kon. Zijn leven en dat van zijn
ouders kende geen verschil. Vandaag de dag is die snelheid zo hoog dat de
vaardigheden die wij op school leren binnen tien à vijftien jaar verouderd
zijn. Toch zijn wij fysiek gesproken hetzelfde als de mens uit het Stenen
Tijdperk, die op de laatste mammoeten joeg. Wij zijn jagers uit de ijstijd. De
laatste 40. tot 50.000 jaar heeft er zich in ons maar zeer weinig fysieke
evolutie plaatsgevonden, bijna alles is culturele verandering. Met andere
woorden: wij gebruiken software uit de 21ste eeuw op hardware die de afgelopen
50.000 jaar niet verbeterd is en niet is aangepast aan de huidige tijd. Dat
heeft een uitermate gevaarlijke situatie geschapen waarbij onze werktuigen
steeds krachtiger zijn geworden maar onze wijsheid niet. Onze geestelijke
mogelijkheden om te voorzien wat de consequenties zijn van onze technologische
vernieuwingen hebben zich volstrekt niet uitgebreid. Dat blijft dezelfde oude
apparatuur die we altijd al hadden. Omdat we onze technologie niet onder
controle kunnen houden en niet in staat zijn ze allemaal sociaal nuttig te
laten zijn, brokkelt de sociale cohesie af. Wij zijn in feite als een kind van
vijf jaar dat leert een straalvliegtuig te besturen of als een aap met een
machinegeweer. De periode vanaf het begin van de landbouw tot nu beslaat
slechts 0.2 procent van de meer dan tweeënhalf miljoen jaar die de mensachtigen
op aarde zijn. Van het eerste bewerkte vuursteen tot het eerste gesmolten ijzer
duurde naar schatting drie miljoen jaar, van het eerste ijzeren werktuig tot de
waterstofbom duurde slechts drie duizend jaar. Die explosieve ontwikkeling
heeft een levensbedreigende situatie opgeleverd. Zeker nu in de leidende
cultuur de ware macht in handen is gekomen van wat president Eisenhower noemde
‘het militair-industrieel complex.’ De Amerikaanse politici hebben enorme
budgetten nodig om hun verkiezing te kunnen financieren. Dat geld komt van de
grote concerns die hun winsten maken in de wapenindustrie of in andere hoog
technologische wereldwijd opererende industrieën en die dus afhankelijk zijn
van de Amerikaanse hegemonie om ongestoord te kunnen functioneren.
Het
Amerikaanse rijk lijkt op dat van de Azteken, waarbij ondergeschikte staten hun
eigen interne structuur mochten behouden zolang ze maar schatplichtig bleven
aan de machtigste staat. Kwam men daartegen in opstand dan greep het leger in
om te zorgen dat er geen eind kwam aan de stroom rijkdommen die de elite in het
moederland in het zadel hield. Zoals we uit de geschiedenis weten loopt dat op
een keer fout af, zonder dat de mens daar een les uit leert. Dat komt omdat wij
meestal op korte termijn denken. Wij zijn maar zeer zelden in staat om op lange
termijn te denken. We overzien de consequenties van ons handelen niet echt. De
militaire en sociale kosten van het heersen over andere volkeren bijvoorbeeld
spelen geen rol, net zomin als de milieuvernietiging als kostenfactor wordt
gezien. Integendeel, de aanslag op water, lucht, grond wordt als opbrengst
doorberekend in het bruto nationaal product. Het kappen van uitgestrekte wouden
voor de productie van brandhout of papier of veegrond wordt niet gezien als een
aanslag op de natuur maar als economische groei. Terwijl het toch een feit is
dat een beschaving van de rente van de natuur zal moeten leven, het surplus, en
niet van haar kapitaal, wil men tenminste overleven. Ons huidig gedrag is
typisch voor falende samenlevingen die op het hoogtepunt van hun hebzucht en
arrogantie zijn. Hebzucht is de brandstof van de kapitalistische motor. Wat dat
betreft is de vooruitgangsbelofte op een desastreuze mislukking uitgelopen.
Zoals gezegd, de moderne mens is ontwikkeld als jager/verzamelaar in de
ijstijd, die elke dag weer voor het korte termijnprobleem stond eten te vinden.
En wij zijn niet wezenlijk veranderd. Wij zijn erg goed in het oplossen van een
acuut probleem waarmee we geconfronteerd worden. Wij zijn onvoorstelbaar
ingenieus. We kunnen geweldig goed onze energie focussen om een probleem dat
direct voor ons ligt op te lossen, maar als het probleem pas over tien of
honderd jaar urgent wordt dan is het veel moeilijker voor de mens om zich
daarop te concentreren. Bovendien spelen er ook te veel onzekere factoren mee.
Daarom pleit ik in ‘Kleine
Geschiedenis van de Vooruitgang’ onder
andere voor het betrachten van een bepaalde bescheidenheid. We moeten inzien
dat we niet zo slim zijn als we aannemen en niet zo goed vooruit kunnen kijken.
En als we de consequenties van onze eigen activiteiten niet kunnen voorzien en
er zijn redenen om aan te nemen dat er negatieve aspecten aan
kleven die catastrofaal kunnen uitwerken, dan is mijn voorstel: doe het zeker
niet.
No matter who wins the keys to the
White House in 2008. it would be a mistake to think that the outgoing
presidency was an aberration and that its like will not be seen again.
Politicians such as George Bush and Dick Cheney – who feed on superstition,
fear and the worst kind of patriotism – are ‘grounded in a widespread cultural pattern.’
Ronald Wright. What Is America. A
Short History of the New World Order: 2008
Meer over de wezenlijke problemen waarmee de hele mensheid
geconfronteerd wordt, morgen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten