Steinbeck was ten slotte een pessimist, en Amerika was zozeer zijn ideaal dat elk krasje een ramp was. Hij zag zijn land al verloederen terwijl het nog een prachtige halve eeuw voor de boeg had.
Geert Mak in Humo. 21 augustus 2012
Amerika dient dringend aangepast aan de eenentwintigste eeuw – een moderne Roosevelt zou moeten opstaan.
Geert Mak in Humo. 21 augustus 2012
Zowel in Amerika als Europa staan we voor een geweldige historische overgang, het wereldbeeld van een hele generatie is aan het instorten. De consumptiesamenleving die Steinbeck een halve eeuw geleden zag ontstaan, in opvolging van een overlevingseconomie, loopt alweer op haar laatste beentjes.
Geert Mak in Humo. 21 augustus 2012
Aan het begin van de jaren zestig van de vorige eeuw zag de gezaghebbende Amerikaanse historicus Daniel J. Boorstin dezelfde vervreemding als John Steinbeck beschreef in zijn Reizen met Charley, dat door Mak wordt veroordeeld als het product van een ‘doemdenker’ die ‘voor het eerst ongenadig geconfronteerd [werd] met degene die hij in werkelijkheid was: een noudere man die zichzelf overschreeuwde, die zijn leeftijd niet kon accepteren, zijn jeugd niet kon loslaten.’ Een ‘tragische’ loser die de ‘plank mis’ sloeg. Tegenover het Belgische weekblad Humo verklaarde hij zelfs over Steinbeck:
Ik ergerde me aan zijn gebluf, ja. Hou nou toch een keer op, zeg, met dat overdreven machogedoe! En altijd dat gepreek, terwijl hij zelf niet vies was van een slok alcohol. Later bleek zelfs dat hij verdomd onder de speed zat! […] Drie maanden later krijgt hij de Nobelprijs, en dat geeft hem de nekslag: hij wordt zo beroemd dat hij nauwelijks nog een letter schrijft.
Dat Mak zich aan de Nobelprijswinnaar ergert -- en ik vermoed -- hem zelfs haat, blijkt uit zijn liefdeloze beschrijving van Steinbeck en het feit dat hij niet heeft begrepen dat Steinbeck’s kritiek zich richtte tegen de leegte van de consumptiecultuur, dus tegen de materialistische invulling van de ‘Amerikaanse Droom,’ waar Mak naar op zoek is. Voor Mak is juist die materiele vooruitgang datgene wat de VS tot een ‘droomland’ had gemaakt en waarvoor de jongen uit de polder nog steeds een ‘geheime liefde’ koestert. Tegelijkertijd beweert hij met evenveel gemak precies het tegenovergestelde: ‘De consumptiesamenleving die Steinbeck een halve eeuw geleden zag ontstaan… loopt alweer op haar laatste beentjes’ en daarom moet volgens hem ‘Amerika dringend’ worden ‘aangepast aan de eenentwintigste eeuw.’ Het is deze chaos van tegenstrijdige meningen die kenmerkend is voor de mainstream. Daardoor kan men geen serieuze analyse maken van het fenomeen waarover ze berichten. De mainstream is een inherent onderdeel van het probleem dat Boorstin en Steinbeck, ieder op zijn eigen manier, zo helder hebben beschreven. Boorstin in 1962:
Nowadays everybody tells us that what we need is more belief, a stronger and deeper and more encompassing faith. A faith in America and in what we are doing. That may be true in the long run. What we need first and now is to disillusion ourselves. What ails us most is not what we have done with America, but what we have substituted for America. We suffer primarily not from the vices or our weaknesses, but from mour illusions. We are haunted, not by reality, but by thosen images we have put in place of reality.
To discover our illusions will not solve the problems of our world. But if we do not discover them, we will never discover our real problems. To dispel the ghosts which populate the world of our making will not give us the power to conquer the real enemies of the real world or to remake the real world. But it may help us discover that we cannot make the world in our image. It will liberate us and sharpen our vision. It will clear away the fog so we can face the world we share with all mankind.
Dit niveau van denken kan de mainstream nooit in zijn volle diepte doorgronden, het is niet politiek genoeg voor hun om er iets mee aan te kunnen. Boorstin’s inzicht is niet in een simpele soundbite samen te vatten voor een groot en onwetend publiek dat een simpele politieke oplossing eist voor in wezen diep verankerde culturele illusies. In plaats van dat de opiniemakers het publiek informeren doen ze in feite met al hun pendanterie precies het tegenovergestelde. Het publiek verneemt doorgaans alleen de officiele gesanctioneerde versie van de werkelijkheid waarbij nauwkeurig wordt gelet op de grenzen van de consensus. Net als in de Sovjet Unie zullen de woordvoerders van de macht nooit het systeem van de gevesgtigde orde fundamenteel ter discussie stellen. Het neoliberale kapitalisme wordt dan ook in Reizen zonder John niet structureel geanalyseerd. Geert Mak weet wat het grote publiek wil vernemen, namelijk een simpele oplossing die hoop biedt, dezelfde hoop waar hij zelf zo krampachtig naar op zoek is. En omdat de hedendaagse generatie uitgevers weet wat verkoopt huren ze mensen in die schrijvers een mediatraining geven zodat die weten hoe ze zich op de markt moeten aanbieden, mediatrainers als bijvoorbeeld Jurgen Latijnhouwers van LM&C, een bedrijf dat zichzelf als volgt aaprijst:
Mediatraining… Met de ogen en oren van een journalist wordt eerst gekeken naar wat er mediageniek is aan uw verhaal: wat zijn de speerpunten waar u media-aandacht voor kunt krijgen… Verder uitgebreide praktijk-oefeningen (radio- en tv-interview) en analyses om zeker te zijn dat uw boodschap ook echt goed overkomt. In de oefen-interviews behandelen we actuele onderwerpen in uw branche.
Advies
. Wilt u met uw bedrijf vaker in het nieuws komen of wilt u een relatie met de pers opbouwen? Dan is advies van iemand met veel praktijkervaring belangrijk. Want hoe vindt u die journalisten? Wanneer is iets nieuws? Wanneer is een goed moment om de media te benaderen? Latijnhouwers M&C kan u daarbij helpen dankzij een zeer uitgebreid journalistiek netwerk.
LM&C verzorgt het imago van SBS6, Vrouw in Media, Sella’Vie met programma’s als Happy Working Mam en Superdad! en nu adviseert hij dus ook de auteurs van uitgeverij Atlas Contact. Het is precies zoals de Amerikaanse historicus Daniel Boorstin al in 1962 beschreef:
The efficient mass production of pseudo-events – in all kinds of packages, in black-and-white, in Technicolor, in words, and in a thousand other forms – is the work of the whole machinery of our society
Alles kan verkocht worden, van boeken tot racisme, van producten tot mensen, van circusnummers tot Amerikaanse presidenten. Alls is image. Imago, zoals de Amsterdamse magier Robbert Jasper Grootveld al in het midden van de jaren zestig door had. Het is in deze virtuele wereld, waarin niets meer is wat het is of lijkt te zijn, dat Geert Mak zich kan voordoen als historicus en Amerika-deskundige. Iedereen verzint zijn eigen rol en zijn eigen feiten, zodat in het kleine Nederland jarenlang een hoogleraar kon doorgaan met het verzinnen van feiten zonder dat dit ook maar iemand opviel. We hebben hier te maken met bedrog en zelfbedrog, met keizers zonder kleren, met een wereldwijd fenomeen, zoals blijkt uit Boorstin’s opmerking dat
Demanding more than the world can give us, we require that something be fabricated to make up for the world’s deficiency. This is only one example of our demand for illusions.
En dus is Mak een historicus en een Amerika-deskundige. Hij moet dat zijn, ook al zou hij het niet willen, en ook al is het niet waar. ‘Vivid image came to overshadow pale reality.’ De consument wil alle dagen theater, spektakel, van sporthelden, entertainers, schrijvers etc. Grootse gebaren wil men van de politici en opiniemakers die succesvol moeten zijn ‘in reducing great national issues to trivial dimensions,’ en dat alles in een tijdsbestek van een paar minuten, onderbroken door het geklets van journalisten en de herrie van reclameblokken. Van de cultuur en zeker de bestseller schrijver wordt verwacht dat ze ‘hoop’ produceren die in zo simpel mogelijke bewoordingen wordt overgebracht en zonder een serieuze context. In het geval dat de auteur niet weet hoe, is er altijd nog de mediatrainer die zijn kunstjes leerde via de babbelbuis. De schijn heeft zo de werkelijkheid vervangen. ‘As individuals and as a nation, we now suffer from social narcissism,’ constateerde Boorstin om dit fenomeen als volgt toe te lichten:
We have fallen in love with our own image, with images of our making. which turn out to be images of ourselves.
How can we flee from this image of ourselves? How can we immunize ourselves to its bewitching conceitful power?
This becomes ever more difficult. The world of our making becomes ever more mirror-like. Our celebrities reflect each of us; faraway ‘adventures’ are the projections of what we have prepared ourselves to expect, and which we now can pay others to prepare for us. The images themselves become shadowy mirror reflections of one another; one interview comments on another; one television show spoofs another; novel, television show, radio program, movie, comic book, and the way we think of ourselves, all become merged into mutual reflections. At home we begin to try to live according to the script of television programs of happy families, which are themselves nothing but amusing quintessences of us.
Our new New World, made to be an escape from drab reality, itself requires a predictable monotony from which there seems no escape. This is the monotony within us, the monotony of self-repetition. Our tired palates will not let us find our way back. When we look for a ‘natural’ flavor all we can find is one that is ‘non-artificial,’
aldus één van de grootste en wijste geleerden die de VS in de twintigste eeuw heeft voortgebracht. Dat was zijn conclusie op het moment dat volgens Mak de VS ‘nog een prachtige halve eeuw voor de boeg had.’ Ondanks het feit dat hij geen van de tientallen bronnen heeft geraadpleegd, die ik in deze serie heb geciteerd, meent Mak werkelijk zonder enige schroom zich te kunnen presenteren als een ‘Amerika-deskundige.’ In een virtuele werkelijk kan iedereen zich van alles dromen. Welke absurde vormen dit kan aannemen blijkt uit zijn motivering om over de VS een boek te schrijven. Tegenover Vrij Nederland zei hij dat de Amerikaanse journalist Robert Kaplan hem had verteld: ‘Nu je klaar bent met Europa moet je Amerika doen, wij hebben behoefte aan een blik van buitenaf.’ Mak denkt werkelijk dat hij met zijn boek ‘aan een behoefte’ van Amerikanen voldoet en dat hij werkelijk iets toe te voegen heeft aan het inzicht van Steinbeck en al die Amerikaanse intellectuelen die ik hier geciteerd heb. Boorstin had gelijk: het is ‘narcissism’ dat overal voortdurend weerspiegeld wordt. Zo is een wereld vol kitsch ontstaan. Boorstin:
A juvenile critic recently said that television was ‘chewing gum for the eyes.’ In the late nineteenth century a bitter critic called cheap novels ‘the chewing gum of literature, offering neither savor nor nutriment, only subserving the mechanical process of mastication.’ But chewing gum (an American invention and an American expression) itself may have a symbolic significance. We might say now that chewing gum is the television of the mouth. There is no danger so long as we do not think that by chewing gum we are getting nourishment. But the Graphic Revolution has offered us the means of making all experience a form of mental chewing gum, which can be continually sweetened to give the illusion that we are being nourished.
More and more accustomed to testing reality by the image, we will find it hard to retrain ourselves so we may once again test the image by reality. It becomes ever harder to moderate our expectations after experience, and not vice versa. For too long already we have had the specious power to shape ‘reality.’ How can we discover the world of the uncontrived?
De vraag is inderdaad hoe we afkomen van het door de mainstream verzonnen beeld. Hoe bevrijden we ons van al dat narcissisme, al die ijdelheid van kleine mensen die ‘wish to lead others, when they should be led,’ omdat ze verloren zijn geraakt in dwaasheid ‘an endless maze,’ zoals William Blake in The Voice of the Ancient Bard beschrijft? Mak's advies dat de VS ‘in de loop van deze eeuw van een dominante wereldmacht weer het “gewone” land moeten worden dat het tot 1940 was’ zonder de omvang en complexiteit te beseffen van het probleem, is een vorm van ‘narcissisme’ dat grenst aan waanzin. Boorstin:
Our problem is complicated by the fact that the prescriptions which nations offer for themselves are also symptoms of their diseases. But illusory solutions will not cure our illusions. Our discontent begins by finding false false villains whom we can accuse of deceiving us. Next we find false heroes whom we expect to liberate us. The hardest, most discomfiting discovery is that each of us must emancipate himself. Though we may suffer from mass illusions, there is no formula for mass disenchantment. By the law of pseudo-events, all efforts at mass disenchantment themselves only embroider our illusions.
While we have given others great power to deceive us, to create pseudo-events, celebrities, and images, they could not have done so without our colloboration. If there is a crime of deception being committed in America today, each of us is the principal, and all others are only accessories. It is dangerously tempting to treat our illusions by compounding them. To try to cure the ills of advertising by creating a more favorable image of advertising. To salve mediocrity by mediocre appeals for ‘excellence.’ To drown our illiteracy in illiterate appeals for literacy. To hide our individual purposeless in the purposelessness of a committee fabricating an attractive image of national purpose.
De mainstream voorstelling van zaken waarbij impliciet dan wel expliciet ervan uitgegaan wordt dat een cultureel probleem op te lossen is door politieke besluiten berust op een mechanistisch wereldbeeld waarbij alles in het universum als een machine voorspelbaar functioneert en te beheersen is. De gedachte dat de maatschappij van bovenaf te sturen is, zoals een buschaffeur zijn voertuig door het verkeert laveert, is een illusie. In werkelijkheid werkt deze beheersing nooit zoals gepland en wel omdat men te maken heeft met de ingewikkelde mens en met natuurwetten die we nog steeds gebrekkig begrijpen. Dit betekent niet dat er geen poging gedaan kan worden, maar dan niet allereerst op politiek niveau. De bewustwording moet vanuit de samenleving zelf komen, op individueel niveau. Daniel Boorstin:
Each of us must disenchant himself, must moderate his expectations, must prepare himself to receive messages coming in from the outside. The first step is to begin to suspect that there may be a world out there, beyond our present or future power to image or to imagine. We should not worry over how to export more of American images among which we live. We should not try to persuade others to share our illusions. We should try to reach outside our images.
Dit besef van een culturele leegte ontwikkelde Daniel Boorstin in dezelfde tijd dat voor Geert Mak ‘in de provincie Amerika een droomland [was], met een losse levensstijl waarvan een enkele keer een flard over de oceaan kwam zeilen,’ in de vorm van onder andere ‘Donald Duck die op een herfstdag opeens in de bus viel,’ en ‘pakjes kawgum, mooi ingepakt, met een los plaatje van een filmster.’ Meer dan een halve eeuw later is die achterstand nog steeds niet ingelopen, als we afgaan op Reizen zonder John. Ik vrees dat die achterstand nooit meer in te halen zal zijn, omdat de mainstream opiniemaker behoefte heeft aan een ‘geheime liefde,’ aan een ‘droom,’ die alleen via een virtueel beeld kan worden vorm gegeven. Boorstin beschreef dit proces al in 1962 in The Image. A Guide to Pseudo-Events in America:
One of our grand illusions is the belief in a ‘cure.’ There is no cure. There is only the opportunity for discovery. For this the New World gave us a grand, unique beginning.
We must first awake before we can walk in the right direction. We must discover our illusions before we can even realize that we have been sleepwalking. The least and the most we can hope for is that each of us may penetrate the unknown jungle of images in which we live our daily lives. That we may discover anew where dreams end and where illusions begin. This is enough. Then we may know where we are, and each of us may decide for himself where he wants to go.
Maar zover is de bevolking van de VS nog lang niet. Intussen heeft de wereld te maken met een moreel en financieel failliete grootmacht, tot de tanden toe bewapend. Een levensgevaarlijk, meedogenloos op hol geslagen systeem dat alleen zichzelf kan stoppen. Daarover morgen meer.
‘Als je invloed en macht wilt hebben, moet je groots zijn. Dat is iets wat we in Europa van ze kunnen leren.’
http://www.nu.nl/boek/2890304/geert-mak-ziet-amerika-straks-sterker-dan-europa.html
US HEALTH WORSE THAN NEARLY ALL OTHER INDUSTRIALISED COUNTRIES
Washington - U.S. citizens suffer from poorer health than nearly all other industrialised countries, according to the first comprehensive government analysis on the subject, released Wednesday.
Of 17 high-income countries looked at by a committee of experts sponsored by the National Institutes of Health, the United States is at or near the bottom in at least nine indicators.
These include infant mortality, heart and lung disease, sexually transmitted infections, and adolescent pregnancies, as well as more systemic issues such as injuries, homicides, and rates of disability.
Together, such issues place U.S. males at the very bottom of the list, among those countries, for life expectancy; on average, a U.S. male can be expected to live almost four fewer years than those in the top-ranked country, Switzerland. U.S. females fare little better, ranked 16th out of the 17 high-income countries under review.
http://truth-out.org/news/item/14024-us-health-worse-than-nearly-all-other-industrialised-countries
Steinbeck was ten slotte een pessimist, en Amerika was zozeer zijn ideaal dat elk krasje een ramp was. Hij zag zijn land al verloederen terwijl het nog een prachtige halve eeuw voor de boeg had.
Geert Mak in Humo. 21 augustus 2012
Geen opmerkingen:
Een reactie posten