NRC:
Tegenwerken Blix was écht erg
Door P.J.G. Kapteijn (voormalig lid van de Raad van State en het Europese Hof van Justitie) en E.P. Wellenstein (oud-directeur-generaal Europese Gemeenschap)ondanks aanmerkelijke Amerikaanse druk op anders meestal volgbare collega’s in de Veiligheidsraad, was de overgrote meerderheid tegen de actie die Nederland politiek steunde. Dit toch niet onbelangrijke politieke, maar ook juridische feit is in alle nabeschouwingen van de laatste weken geheel ondergesneeuwd...
nòg belangrijker lijkt ons, politiek en volkenrechtelijk gezien, het volgende: met hun eenzijdige ultimatum en actie hebben de VS en het VK meteen een einde gemaakt aan de activiteiten van de VN-wapeninspecteurs, laatstelijk onder leiding van de energieke Hans Blix; die werd als ‘quantité négligeable’ afgedaan. Ook daaraan heeft ons land, impliciet, politieke steun verleend; ook dat is in de recente discussie ondergesneeuwd. Maar het betekende wél, dat een substantieel VN-program, dat juist toen zijn afronding naderde, rauwelings werd afgekapt. Op 7 maart 2003 had Blix nog gerapporteerd dat „it would not take years, nor weeks, but months to resolve the key remaining disarmament tasks.” De militaire voorbereidingen waren intussen echter al onomkeerbaar.
De al sinds de Eerste Golfoorlog lopende inspecties op grond van Veiligheidsraadresoluties, die Saddam Hussein strikte beperkingen oplegden, waren niet altijd hard genoeg uitgevoerd. Het ‘olie-voor-voedsel’ program was niet vlekkeloos verlopen. Maar het Weense Atoomagentschap had wel al eerder gerapporteerd dat Saddam’s vóórwerk voor nucleaire bewapening ontmanteld was. Juist in 2002/2003 boekte Blix duidelijke duidelijke resultaten, dankzij sterke druk van de Veiligheidsraad. Zo had hij raketten met te grote dracht opgespoord en laten vernietigen. Zijn speurtocht naar resterende grondstoffen en materiaal voor chemische en biologische wapens ging door; Saddam traineerde dat telkens weer, om zijn status als belangrijk regionaal speler niet geheel kwijt te raken. Blix’ zakelijke rapporten daarover werden echter terzijde geschoven om plaats te maken voor de misleidende videobeelden, die de arme staatssecretaris Colin Powell op aangeven van de CIA in de Veiligheidsraad moest vertonen als zogenaamd bewijs voor het bestaan van massavernietigingswapens.
In werkelijkheid was Saddam toen machteloos, onder solide controle van de VN. Aan zijn onderdrukking van de Sjiieten in het Zuiden en de KOerden in het Noorden was door afscherming van het luchtruim boven hun gebieden al lang een effectief einde gemaakt; de Koerden hadden zelfs eigen, autonome bestuursinstellingen.
Dat ons land zich, door het steunen van onmiddellijk gewapend ingrijpen, medeverantwoordelijk heeft gemaakt voor het abrupt beëindigen van het inspectie- en controleproces van de VN, is eigenlijk – volkenrechtelijk en politiek gezien – ernstiger dan de puur verbale, nogal gratuite steun voor die ingreep. Zelfs als Rusland en China, zoals Van Standen als hyptohese oppert, van een veto hadden afgezien, en als de ingreep niet zo catastrofaal zou zijn verlopen, zou dat niet anders liggen.
Lees verder: http://weblogs.nrc.nl/expertdiscussies/tegenwerken-blix-was-echt-erg/
Geen opmerkingen:
Een reactie posten