Amerika staat er over een halve eeuw beter voor dan Europa. Dat is de overtuiging van Geert Mak, die voor zijn nieuwste boek maandenlang de Verenigde Staten doorkruiste. ’Amerikanen zijn bereid heel hard te werken en het land heeft een grote hoeveelheid natuurlijke hulpbronnen.'
Omdat de plutocraten en hun politici in het ‘democratische’ Westen maar al te goed bewust zijn van het feit dat de legitimering van hun neoliberale systeem dermate verzwakt is dat nu zelfs de mainstream media dit niet langer meer kunnen negeren, zoeken zij en hun pleitbezorgers in de academische wereld en de massamedia naar nieuwe mogelijkheden om de bevolking in het gareel te houden. De militarisering van de politie en het massaal afluisteren zijn in volle gang, maar deze totalitaire maatregelen betekenen dat de kapitalistische ‘democratie’ te zichtbaar buitenspel wordt gezet. Zolang dit niet absoluut noodzakelijk is voor het overleven van het systeem, proberen vooraanstaande woordvoerders van het neoliberalisme te redden wat er te redden valt. Een illustrerend voorbeeld daarvan is Chrystia Freeland, ‘author of “Plutocrats: The Rise of the New Global Super-Rich and the Fall of Everyone Else” and a Liberal Party candidate for the Canadian Parliament.’ In de International New York Times van zaterdag 2 november 2013 schreef ze een bijna paginagroot opiniestuk waarin zij ondermeer het volgende stelde:
Plutocrats vs. Populists
TORONTO — HERE’S the puzzle of America today: the plutocrats have never been richer, and their economic power continues to grow, but the populists, the wilder the better, are taking over. The rise of the political extremes is most evident, of course, in the domination of the Republican Party by the Tea Party and in the astonishing ability of this small group to shut down the American government. But the centrists are losing out in more genteel political battles on the left, too — that is the story of Bill de Blasio’s dark-horse surge to the mayoralty in New York, and of the Democratic president’s inability to push through his choice to run the Federal Reserve, Lawrence H. Summers.
Ik citeer haar, allereerst omdat Chrystia Freeland een intelligentere analyse geeft dan NRC-redacteur Marc Chavannes, of bestseller auteur Geert Mak en alle andere Makkianen in de polder, maar vooral ook om te laten zien hoe spraakmakende neoliberale ideologen de huidige situatie inschatten. Freeland :
People might not mind that if the political economy were delivering for society as a whole. But it is not: wages for 70 percent of the work force have stagnated, unemployment is high and many people with jobs feel insecure about them and about their retirement. Meanwhile, the plutocrats continue to prosper. And for more and more people, the plutocrats’ technocratic paternalism seems at best weak broth and at worst an effort to preserve the rules of a game that is rigged in their favor. More radical ideas, particularly ones explicitly hostile to elites and technocratic intellectuals, gain traction. And that is true not just in the United States but across the Western developed world — for instance, the Italian prime minister Enrico Letta, recently warned that “the rise of populism is today the main European social and political issue.”
As this populist wave crashes in on both sides of the Atlantic, the plutocrats, for all their treasure and their intellect, are in a weak position to hold it back.
Part of the appeal of plutocratic politics is their power to liberate policy making from the messiness and the deal making of grass-roots and retail politics. In the postwar era, civic engagement was built through a network of community organizations with thousands of monthly-dues-paying members and through the often unseemly patronage networks of old-fashioned party machines, sometimes serving only particular ethnic communities or groups of workers.
The age of plutocracy made it possible to liberate public policy from all of that, and to professionalize it. Instead of going to work as community organizers, or simply taking part in the civic life of their own communities, smart, publicly minded technocrats go to work for plutocrats whose values they share. The technocrats get to focus full time on the policy issues they love, without the tedium of building, rallying — and serving — a permanent mass membership. They can be pretty well paid to boot.
Chrystia Freeland: 'Part of the appeal of plutocratic politics is their power to liberate policy making from the messiness and the deal making of grass-roots and retail politics.'
Allereerst valt op dat de schrijfster, een blanke, westerse politica, tegenover de plutocraten de populisten stelt, alsof verzet tegen de failliete neoliberale ideologie een populistisch fenomeen is. Daarmee is haar uitgangspunt onmiddellijk duidelijk: het marginaliseren en zelfs criminaliseren van het verzet, met als argument: ‘the populists, the wilder the better, are taking over.’ Kenmerkend is haar voorstelling van zaken wanneer mevrouw Freeland stelt dat ‘the centrists are losing out in more genteel political battles on the left, too — that is the story of… the Democratic president’s inability to push through his choice to run the Federal Reserve, Lawrence H. Summers.’
Omdat laatst genoemde door haar wordt gepresenteerd als de keuze van ‘centrists’ is meteen duidelijk wat dit begrip voor Freeland betekent. Larry Summers is een van de meest controversiele, neoliberale beleidsbepalers ter wereld. Enige achtergrond informatie:
He was also influential in the American advised privatization of the economies of the Post-Soviet states, and in the deregulation of the U.S financial system, including the abolishment of the Glass-Steagall Act…
Summers made millions as a managing partner at the hedge fund D. E. Shaw & Co., and through holding speeches for major financial institutions, including Goldman Sachs, JPMorgan Chase, Citigroup, Merrill Lynch and Lehman Brothers. Summers rejoined public service during the Obama administration, serving as the Director of the White House United States National Economic Council for President Barack Obama from January 2009 until November 2010, where he emerged as a key economic decision-maker in the Obama administration's response to the 2008 Financial Crisis. After his departure from the NEC in December 2010, Summers has worked in the private sector…
In December 1991, while at the World Bank, Summers signed a memo that was leaked to the press. Lant Pritchett has claimed authorship of the private memo, which both he and Summers say was intended as sarcasm. The memo stated that "the economic logic behind dumping a load of toxic waste in the lowest wage country is impeccable and we should face up to that.... I've always thought that under-populated countries in Africa are vastly underpolluted." […]
Summers was a leading voice within the Clinton Administration arguing against American leadership in greenhouse gas reductions and against US participation in the Kyoto Protocol, according to internal documents made public in 2009…
Summers hailed the Gramm-Leach-Bliley Act in 1999, which lifted more than six decades of restrictions against banks offering commercial banking, insurance, and investment services (by repealing key provisions in the 1933 Glass–Steagall Act): "Today Congress voted to update the rules that have governed financial services since the Great Depression and replace them with a system for the 21st century," Summers said. "This historic legislation will better enable American companies to compete in the new economy." Many critics, including President Barack Obama, have suggested the 2007 subprime mortgage financial crisis was caused by the partial repeal of the 1933 Glass–Steagall Act. Indeed, as a member of President Clinton's Working Group on Financial Markets, Summers, along with U.S. Securities and Exchange Commission (SEC) Chairman Arthur Levitt, Fed Chairman Greenspan, and Secretary Rubin, torpedoed an effort to regulate the derivatives that many blame for bringing the financial market down in Fall 2008...
Harvard and Andrei Shleifer, a close friend and protégé of Summers, controversially paid $28.5 million to settle a lawsuit by the U.S. government over the conflict of interest Shleifer had while advising Russia's privatisation program. The US government had sued Shleifer under the False Claims Act, as he bought Russian stocks while designing the country's privatisation. In 2004, a federal judge ruled that while Harvard had violated the contract, Shleifer and his associate alone were liable for treble damages.In June 2005, Harvard and Shleifer announced that they had reached a tentative settlement with the US government. In August, Harvard, Shleifer and the Department of Justice reached an agreement under which the university paid $26.5 million to settle the five-year-old lawsuit. Shleifer was also responsible for paying $2 million worth of damages.
Because Harvard paid almost all of the damages and allowed Shleifer to retain his faculty position, the settlement provoked allegations of favoritism on Summers. His continued support for Shleifer strengthened Summers's unpopularity with other professors, as reported in the Harvard Crimson:
'I've been a member of this Faculty for over 45 years, and I am no longer easily shocked,' is how Frederick H. Abernathy, the McKay professor of mechanical engineering, began his biting comments about the Shleifer case at Tuesday's fiery Faculty meeting. But, Abernathy continued, 'I was deeply shocked and disappointed by the actions of this University' in the Shleifer affair." In an 18,000-word article in Institutional Investor (January 2006), the magazine detailed Shleifer's alleged efforts to use his inside knowledge of and sway over the Russian economy in order to make lucrative personal investments, all while leading a Harvard group, advising the Russian government, that was under contract with the U.S. The article suggests that Summers shielded his fellow economist from disciplinary action by the University, although it noted that Summers had forewarned Shleifer and his wife Nancy Zimmerman about the conflict-of-interest regulations back in 1996.
Summers's friendship with Shleifer was well known by the Corporation when it selected him to succeed Rudenstine and Summers recused himself from all proceedings with Shleifer, whose case was actually handled by an independent committee led by former Harvard President Derek Bok...n October 19, 2006, Summers was appointed a part-time managing director of the New York-based hedge fund D. E. Shaw & Co. for which he received $5 million in salary and other compensation over a 16-month period. At the same time Summers earned $2.8 million in speaking fees from major financial institutions, including Goldman Sachs, JPMorgan Chase, Citigroup, Merrill Lynch and Lehman Brothers. Upon being nominated Treasury Secretary by the President Clinton in 1999, Summers listed assets of about $900,000 and debts, including a mortgage, of $500,000. By the time he returned in 2009 to serve in the Obama administration, he reported a net worth between $17 million and $39 million…
In 2013, Summers emerged as one of two leading candidates, along with Janet Yellen, to succeed Ben Bernanke as head of the Federal Reserve System in 2014. The possibility of his nomination created a great deal of controversy with some Senators of both parties declaring opposition. On September 15, Summers withdrew his name from consideration for the position writing "I have reluctantly concluded that any possible confirmation process for me would be acrimonious and would not serve the interest of the Federal Reserve, the Administration or, ultimately, the interests of the nation's ongoing economic recovery." […]
In the 2010 documentary Inside Job, Summers is presented as one of the key figures behind the late-2000s financial crisis. Charles Ferguson points out the economist's role in what he characterizes as the deregulation of many domains of the financial sector.
Obama heeft alles in het werk gesteld om de corrupte Larry Summers 'chairman' van de 'Federal Reserve' te maken, maar verloor tenslotte de strijd.
There is only one party in the United States, the Property Party ... and it has two right wings: Republican and Democrat. Republicans are a bit stupider, more rigid, more doctrinaire in their laissez-faire capitalism than the Democrats, who are cuter, prettier, a bit more corrupt — until recently... and more willing than the Republicans to make small adjustments when the poor, the black, the anti-imperialists get out of hand. But, essentially, there is no difference between the two parties.
Met andere woorden: men hoeft geen ‘populist’ te zijn om te zien dat de westerse democratie een farce is, en dat de ware macht ligt bij de ‘political economy,’ zoals nota bene Freeland zelf bevestigd. Deze politica is uitgekookt, zoekt een gat in de markt, probeert iedereen naar de mond te praten. Ze keert zich niet tegen de inherente onrechtvaardigheid van het neoliberale systeem, maar probeert de geloofwaardigheid ervan te herstellen. Er moet weer het gevoel ontstaan dat wij allemaal er bijhoren, en dat eigenlijk alle partijen gelijk hebben, de rijken zowel als de armen, de daders zowel als de slachtoffers. Dit doet ze door allereerst het volgende te stellen:
Part of the appeal of plutocratic politics is their power to liberate policy making from the messiness and the deal making of grass-roots and retail politics. In the postwar era, civic engagement was built through a network of community organizations with thousands of monthly-dues-paying members and through the often unseemly patronage networks of old-fashioned party machines, sometimes serving only particular ethnic communities or groups of workers.
Volgens Freeland is dus ‘de kracht’ van het neoliberalisme dat het de 'democratische' politiek heeft weten te ‘bevrijden’ van de ‘smerigheid’ en het ‘gesjoemel’ tussen politici en hun ‘achterban’ en de ‘locale’ c.q. ‘nationale’ politiek.’ De ‘naoorlogse betrokkenheid van burgers’ bij het politieke beleid kwam tot uiting in 'een netwerk' van ‘organisaties,’ voortgekomen uit de ‘gemeenschap.’ Die democratisering van de samenleving zou hebben geleid tot ‘smerigheid’ en ‘gesjoemel,’ en hieraan is dankzij de ‘bevrijdende kracht’ van het neoliberalisme een einde gekomen. Anders gezegd: dankzij de neoliberale ‘bevrijding’ van de ‘democratie’ is de kloof wereldwijd tussen arm en rijk almaar groter geworden en is er, volgens Freeland zelf, een situatie ontstaan waarbij
wages for 70 percent of the work force have stagnated, unemployment is high and many people with jobs feel insecure about them and about their retirement.
Ik zou dit absoluut geen ‘bevrijding’ noemen van ‘smerigheid’ en ‘gesjoemel.’ Ik zou deze ontwikkeling eerder omschrijven als het vernietigen van de verworvenheden die de afgelopen eeuw zijn opgebouwd dankzij de maatschappelijke strijd van de arbeidende bevolking tegen de willekeur van de economische macht. Bovendien hebben we hier te maken met het terugdraaien van de vernieuwingen die voortkwamen uit het democratiseringsstreven van de jaren zestig en zeventig. Met enig recht zou men kunnen stellen dat het neoliberalisme de democratie heeft gered door haar af te schaffen. Het verschil van visie is het gevolg van het feit dat ik geen neoliberaal ben en mevrouw Freeland wel. De angst voor een ware democratie binnen een kapitalistisch systeem ligt diep verankerd in de opvattingen van de rijke elite. De Amerikaanse onderzoekster van Corporate Watch, Rebecca Fisher, schrijft daarover in The Paradox of Democratic Capitalism met betrekking tot de jaren zeventig van de vorige eeuw:
wages for 70 percent of the work force have stagnated, unemployment is high and many people with jobs feel insecure about them and about their retirement.
Ik zou dit absoluut geen ‘bevrijding’ noemen van ‘smerigheid’ en ‘gesjoemel.’ Ik zou deze ontwikkeling eerder omschrijven als het vernietigen van de verworvenheden die de afgelopen eeuw zijn opgebouwd dankzij de maatschappelijke strijd van de arbeidende bevolking tegen de willekeur van de economische macht. Bovendien hebben we hier te maken met het terugdraaien van de vernieuwingen die voortkwamen uit het democratiseringsstreven van de jaren zestig en zeventig. Met enig recht zou men kunnen stellen dat het neoliberalisme de democratie heeft gered door haar af te schaffen. Het verschil van visie is het gevolg van het feit dat ik geen neoliberaal ben en mevrouw Freeland wel. De angst voor een ware democratie binnen een kapitalistisch systeem ligt diep verankerd in de opvattingen van de rijke elite. De Amerikaanse onderzoekster van Corporate Watch, Rebecca Fisher, schrijft daarover in The Paradox of Democratic Capitalism met betrekking tot de jaren zeventig van de vorige eeuw:
Neoliberal ideas had to become an intrinsic part of the dominant discourses, and an unquestioned part of the ideological landscape. It therefore became clear to corporate and government elites that capitalism’s insatiable demand for new markets and resources would require even more sophisticated mechanisms of social control and ideological hegemony to achieve the legitimacy necessary to engineer consent. As in the regions central to the capitalist system, these would need to address more than the governing elites, but instead engineer consent at the level of the general populace. In short, as capitalist relations expanded and deepened under neoliberalism, hegemonical forms of political control which aimed to infiltrate the consiousness of the masses were required in the periphery as well as the centre, and once again the ideology of democracy proved integral to these efforts.
The Trilateral Commission reached the same conclusion when in 1975, they authored an influential report called ‘the Crisis of Democracy.’ They believed the industrialized world was experiencing ‘an excess of democracy’ in which ‘the pursuit of democratic virtues of equality and individualism has led to the delegitimation of authority’ and so prescribed ‘a greater degree of moderation in democracy’ by which they meant less popular participation: ‘the effective operation of a democratic political system usually requires some measure of apathy and nonviolence on the part of some individuals and groups.’ This crisis was caused by the mobilisation and empowerment within the formal democratic institutions of popular demands from oppressed groups, which risked pulling apart the fragile and paradoxical union of the ideology of democracy with the inherently oppressive social order. The report reflected that ‘in recent years, the operations of the democratic process do indeed appear to have generated a breakdown of traditional means of social control’ and ‘a deligitimation of political and other forms of authority’ producing what it called ‘dysfuntions of democracy’ as ‘the vitality of democracy in the 1960s raised questions about the governability of democracy in the 1970s.’ The circularity of the report’s logic -- that too much democracy was threatening democracy -- reflects its reliance on contradictory definitions of the word ‘democracy’ as both popular participation and a stable, although oppressice, social order which seeks to limit popular participation. For the Commission, restricted democracy was required to contain and limit mass participation, rather than to enable it. With the Chilean experiece in mind, the report recommended ‘experimenting with more flexible models that could produce more social control with less coercive pressure.’
Dit is het probleem in een notendop: hoe kan de elite de schijn van democratie hoog houden om op die manier het inherent onrechtvaardige kapitalistisch systeem te kunnen blijven legitimeren in de ogen van de overgrote meerderheid. Hoe kan het neoliberalisme ervoor zorgen dat een opiniemaker als Geert Mak hoog blijft opgeven van het 'vitale karakter van de Amerikaanse democratie,' en dat Marc Chavannes blijft beweren dat voor de VS ‘democratie’ jarenlang een ‘exportartikel’ was, en dat de Groene-columnist Henk Hofland blijft spreken van ‘het vredestichtende Westen,’ en chef kunst van de NRC, Raymond van den Boogaard, blijft volhouden dat ‘Amerika’ Irak binnenviel om er de ‘democratie’ te vestigen en al die andere Makkianen blijven geloven in de kapitalistische mythen? De rechtvaardiging ervan is altijd het voornaamste vraagstuk, want zoals bekend kan geen enkele macht de ‘heerschappij uitoefenen tegen de publieke opinie in.’ En daarom zal het neoliberale elite toch iets moeten verzinnen, want een systeem langere tijd niet geeft wat het belooft, verliest eerst zijn geloofwaardigheid en vervolgens zijn macht. Morgen meer.
Een anekdote uit de poldercultuur. Vorige week sprak ik met mijn buurtbewoner, 'associate professor' Gjalt Huppes, verbonden aan het Centrum voort Milieuwetenschappen van de Universiteit Leiden. Hij vertelde me dat het slecht gaat met het milieu omdat de politiek niet de noodzakelijke maatregelen treft. Ik merkte op dat volgens mij dit allereerst te maken heeft met een cultureel vraagstuk, we leven immers in een consumptiemaatschappij, gedreven door het dogma van produceren en consumeren. Ik gaf als voorbeeld de uitspraak van Paul Mazur, bankier van de Lehman Brothers, die in de jaren dertig van de vorige eeuw het volgende verklaarde:
We must shift America from a needs- to a desires-culture. People must be trained to desire, to want new things, even before the old have been entirely consumed. [...] Man's desires must overshadow his needs.
De reactie van professor Huppes was:
Oh, jij denkt dat het één groot complot is? Je snapt er niets van!
Zolang de Nederlandse academici zo gehersenspoeld zijn dat ze niet begrijpen wat de rol van de economische macht is, kan men moeilijk verwachten dat er vanuit de polder-intelligentsia een intelligente analyse komt, laat staan een aanzet voor een cultuuromslag. Door het ontbreken van een serieuze mediakritiek in Nederland is het niveau van discussiëren beneden elk peil. In tegenstelling tot de Angelsaksische wereld bestaat hier geen kwaliteitscontrole op de producten van degenen die voor intellectuelen doorgaan.
Ik wilde Gjalt Huppes nog verwijzen naar het hierboven vermelde rapport The Crisis of Democracy, geschreven in opdracht van de Trilateral Commission, waarin de elite haar angst uitspreekt voor de democratisering van de westerse democratie. Eén van de drie opstellers van het rapport was de conservatieve Amerikaanse geleerde Samuel Huntington, die in zijn klassieke studie The Clash of Civilizations de lezer eraan herinnerde dat
the West won the world not by the superiority of its ideas or values or religion, but rather by its superiority in applying organized violence. Westerners often forget this fact, non-Westerners never do.
Maar inmiddels was professor Huppes al op zijn fiets geklommen en dreigde het te gaan regenen. Such is Life.
4 opmerkingen:
"Amerikanen zijn bereid heel hard te werken". Jawel Geert, van de plantages tot aan Rodeo Drive. En van Uncle Tom naar de Mexicaanse immigranten die op de straathoeken vroeg in de morgen vechten om klussen voor de rijken, hele families die in hun auto wonen, tot aan de riolen en metrotunnels onder steden, waarin andere samenlevingen zijn ontstaan. Want ook daar zijn Amerikanen "bereid" toe. Ongeveer eenderde van de Amerikaanse gevangenen bestaat uit mensen die hun schulden niet meer kunnen afbetalen. Geert Mak. Of misschien kan ik je beter Geert Makkelijk noemen?
The Tunnel People That Live Under The Streets Of America
Geert Makkelijk: "Het land laat een miljoen immigranten per jaar binnen. Dat is gunstig voor de leeftijdsopbouw en het geeft dynamiek en flexibiliteit. Europa heeft de neiging immigratie enkel als een probleem te zien. Over 20 jaar hebben we spijt van ons stringente immigratiebeleid.'"
6.1 Million Latino Kids in Poverty, US Record (2011)
Het is natuurlijk Huppes die er niets van snapt (en er vooral niets van wíl snappen natuurlijk). Waarom geven de multinationals jaarlijks elk jaar enorme bedragen uit aan reclame, aan lobbyisten? Is dat een samenzwering? Dat is het systeem waaronder we leven. De economisch machtigen verdedigen hun belangen. Klassenoorlog noemde Marx het...
En soms heeft die klassenoorlog inderdaad zelfs de trekken van samenzwering: http://www.commondreams.org/view/2013/11/05-3
Een reactie posten