Facebooks datacentrum in Zeewolde is funest

 

Facebooks datacentrum in Zeewolde is funest voor het draagvlak voor de energietransitie

Datacentrum In Zeewolde de rode loper uitleggen voor Facebooks datacentrum: dat is funest voor het draagvlak voor de energietransitie en schaadt het vertrouwen van burgers in de overheid, schrijft Rutger Bergboer.

De lokatie bij Zeewolde waar het datacentrum van Meta moet komen. Foto Eric Brinkhorst 

Als projectleider van een burgerinitiatief dat dagelijks met de voeten in de polderklei bezig is met de energietransitie, weet ik hoe belangrijk breed maatschappelijk draagvlak is om daarin resultaat te boeken. Dit staat of valt met vertrouwen en een gevoel eerlijk behandeld te worden. Wat dan niet meehelpt, is een overheid die zegt een duurzame en rechtvaardige wereld te willen, maar daar niet naar handelt. Ik zie niet hoe een datacentrum van Facebook bijdraagt aan een eerlijkere verdeling van de schaarse groene energie, een betere toegang tot het compleet overbelaste stroomnet in de provincie Flevoland, of betere waterkwaliteit. Het landschappelijk offer levert in geen geval directe winst op voor de grote groep omwonenden. Er zal opnieuw veel geld verdiend worden door enkelen. 

Rutger Bergboer is projectleider Aardgasvrije Wijk Nagele

‘Zeewolde’ is exemplarisch voor wat Herman Tjeenk Willink aan de orde stelt in zijn boek Groter denken, kleiner doen. Het kernpunt hierin is dat de overheid zich de laatste decennia is gaan gedragen als een bedrijf en het marktdenken heeft verinnerlijkt, en daarmee haar kerntaak verwaarloost: de zorg voor en dienstbaarheid aan alle burgers. Marktdenken staat haaks op het politieke denken dat burgers centraal stelt, en treffend stelt hij vast dat de overheid grond is gaan zien als koopwaar, in plaats van als habitat, leefomgeving. Het gevolg is wantrouwen bij burgers en uiteindelijk een uitholling van de democratische rechtsorde. 

Als inwoner van Flevoland en vanuit mijn vak volg ik al een tijd wat er in Zeewolde gebeurt. Ik zie daar geen overheid met een visie op de maatschappij, op de wereld waarin wij willen leven. De vragen die er echt toe doen in de politiek, worden niet gesteld: wat is goed voor de ‘polis’, wat is redelijk en rechtvaardig? Hoe wordt uitsluiting tegengegaan – in dit specifieke geval: hoe verdelen we de spaarzame groene energie? Hoe gaan we om met de openbare ruimte die van ons allemaal is? Kunnen we het rechtvaardigen dat het water van de Hoge Vaart die gebruikt gaat worden voor het lozen van koelwater toch een hogere temperatuur bereikt dan de 25 graden die nu wordt afgesproken? 

Lees ook: De echte datacentra lijden onder de Facebooks van deze wereld

Echte burgerinspraak 

Boven alles mist de vraag of aan een technologiereus als Meta, het moederbedrijf van Facebook, met een op zijn minst dubieus moreel kompas, letterlijk en figuurlijk ruimte gegeven moet worden. Is dat werkelijk het kompas waarop we willen navigeren en is dit werkelijk wat we de generaties na ons willen achterlaten?

In plaats van deze vragen te bediscussiëren in een politiek debat, was er tot op heden een schimmig en ondemocratisch proces waarin Rijksoverheid en provincie achter de schermen lobbyden tot op het hoogste niveau. Echte burgerinspraak is ver te zoeken, maar voor de bühne wordt de beslissingsbevoegdheid bij de gemeente neergelegd. 

Groot doen, maar klein denken. En dat is meer dan zorgelijk.

https://www.nrc.nl/nieuws/2021/12/14/zeewolde-demotiveert-burgers-a4068899