In 2017 wees de bekende Britse documentairemaker Adam Curtis op de keerzijde van de westerse cultuur:
The truth is that we in the West have so simplified our vision of the world, into a battle between good and evil, that we now find it impossible to understand the reality. It was a process that started in the 1990s under Clinton and Blair, but both Trump and his enemies, the liberal interventionists, have inherited that one-dimensional view. It is dangerous because it ignores the realities of power in societies.
Op de vraag van de Amerikaanse journalist Jacob Sugarman:
We’re more than 70 days into Trump’s presidency, just a few weeks short of the juncture when historians and political analysts begin to assess an office in earnest. Do you see America sliding into authoritarianism or fascism, or are the evils of this administration more banal than that?
antwoordde Curtis:
America is not sliding into fascism. That’s just hysteria by the liberals who can’t face up to the fact that they lost the election, so they either have to blame the Russians or giant historical forces. Basically, a right-wing president has been elected, and he’s created a brilliant machine that captures liberals and keeps them completely preoccupied. What he does is he wakes up in the morning, tweets something that he knows isn’t true, they get very upset and spend the whole day writing in big capital letters on social media, ‘This is outrageous. This is bad. This is fascism.’ What they’re not facing up to is the real question, which is why did Donald Trump win the election? What other forces in the country had they, the liberals, not seen?
They weren’t defeated by something as grand as fascism. They were defeated by a man who’s connected with a disaffected group in America, like the people who voted for Brexit in my country.
Desondanks blijft president Trump, evenals president Poetin, in het simplistische denken van Geert Mak, als opiniemaker van het EU-establishment, het vleesgeworden kwaad in de wereld. Zijn verslaafdheid aan verlossing via materiële vooruitgang komt voort uit wat de Britse filosoof John Gray als een existentiële noodzaak omschrijft voor de moderne mens. Immers:
Wanneer hun het geloof in de toekomst wordt ontnomen, verliezen ze ook het beeld dat ze van zichzelf hebben. Als ze dan de dood verkiezen, komt dat doordat ze zonder dat geloof het leven niet meer kunnen begrijpen.
aldus Gray in zijn essaybundel De Stilte Van Dieren. Over de vooruitgang en andere moderne Mythen (2013). Het optimistisch ‘[g]eloof in de vooruitgang,’ is volgens hem,
een laat overblijfsel van het vroege Christendom, dat zijn oorsprong vindt in de boodschap van Christus, een dissidente joodse profeet die het einde der tijden verkondigde… Toen het Christendom — de religie die Paulus destilleerde uit het leven en de uitspraken van Christus — de verwachting schiep van een radicale verandering in de menselijke aangelegenheden, legde het daarmee de grondslag voor de moderne wereld… Er waren vele transmutaties nodig voordat het christelijke verhaal zijn nieuwe gedaante van de vooruitgangsmythe kon aannemen. Maar uiteindelijk werd de geschiedenis, vanouds opgevat als een opeenvolging van cycli als de seizoenen, gezien als een verhaal van verlossing en heil, en in de moderne tijd kwam het heil gelijk te staan aan de toename van kennis en macht,
een misvatting, zoals Auschwitz en Hiroshima hebben aangetoond. Meer kennis leidt weliswaar tot meer macht, maar meer macht betekent slechts meer repressie en meer bloedbaden, het tegenovergestelde van ‘heil.’ Vandaar dat de propagandist Geert Mak als een ongeleid projectiel functioneert, en daarom veel onheil veroorzaakt. In De Groene Amsterdammer van 13 november 2019 schreef de Vlaamse hoogleraar Moderne Nederlandse Letterkunde Geert Buelens in een recensie van Mak’s nieuwe boek:
Veel van de woede en wanhoop in de samenleving zijn ongetwijfeld het gevolg van de neoliberalisering van zorg, onderwijs en bestuur, maar ook Mak lijkt niet echt te kunnen verklaren waarom van Boris Johnson tot Mark Rutte en van Emmanuel Macron tot de Ierse premier Leo Varadkar politici aan de macht zijn en blijven die de idealen uitvoeren die ons in deze situatie hebben gebracht.
Een verklaring lijkt mij niet zo ingewikkeld als de Makkianen van de commerciële media doen voorkomen. Zij hoeven zich alleen de vraag te stellen: wiens ‘idealen’ worden uitgevoerd? In elk geval niet die van de bevolking, ook niet die van de volksvertegenwoordigers, want zij hebben geen ‘idealen,’ zij zijn alleen uit op macht, en drijven dus met de ideologische stroom mee. Professor Buelens ‘idealen’ zijn vanzelfsprekend de ‘idealen’ van degenen die er het meest van profiteren, te weten, de banken en de beursspeculanten, die met fiduciair geld astronomisch hoge winsten binnenslepen. Toch is deze logica te moeilijk voor veel mensen om te ontdekken. In The New York Review of Books van 5 december 2019 schrijft de Amerikaanse antropoloog David Graeber, hoogleraar aan de prestigieuze London School of Economics, daarover het volgende:
‘There is no magic money tree,’ as Theresa May put it during the snap election of 2017 — virtually the only memorable line from one of the most lackluster (saaie. svh) campaigns in British history. The phrase has been repeated endlessly in the media, whenever someone asks why the UK is the only country in Western Europe… to have quite so many people sleeping on the streets.
The truly extraordinary thing about May’s phrase is that it isn’t true. There are plenty of magic money trees in Britain, as there are in any developed economy. They are called ‘banks.’ Since modern money is simply credit, banks can and do create money literally out of nothing, simply by making loans. Almost all of the money circulating in Britain at the moment is bank-created in this way. Not only is the public largely unaware of this, but a recent survey by the British research group Positive Money discovered that an astounding 85 percent of members of Parliament had no idea where money really came from (most appeared to be under the impression that it was produced by the Royal Mint).
Professor Graeber wijst er tevens op dat:
The one thing it never seemed to occur to anyone to do was to get a job at a bank, and find out what actually happens when someone asks to borrow money. In 2014 a German economist named Richard Werner did exactly that, and discovered that, in fact, loan officers do not check their existing funds, reserves, or anything else. They simply created money out of thin air, or, as he preferred to put it, ‘fairy dust.’
Een Vlaamse Neerlandicus die in De Groene Amsterdammer niet weet dat:
The money supply is created as ‘fairy dust’ produced by the banks individually, ‘out of thin air,’
is nog enigszins begrijpelijk, maar dat Mak dit niet zou weten is een misvatting. Al vóór het hoogtepunt van de kredietcrisis in 2008 heb ik mijn oude vriend Geert tijdens één van onze regelmatige zaterdagochtend-ontmoetingen in een Amsterdams koffiehuis omstandig uiteengezet hoe onder het neoliberalisme met niet bestaand geld werd gespeculeerd. Hij leek toen mijn uiteenzetting over de luchthandel te begrijpen, maar omdat hij destijds nog onvoorwaardelijk in het neoliberale kapitalisme geloofde, bleef hij hier al die tijd over zwijgen. Nu, pas 11 jaar later vindt Mak het opportuun om, met het oog op het verschijnen van zijn nieuwe boek, tegenover Vrij Nederland te verklaren:
waar ik me vooral kwaad over heb gemaakt, is het daaropvolgende bezuinigingsbeleid van Europese overheden. We redden de private banken met onze belastingcenten, dat was onvermijdelijk, maar daarmee werd wel een probleem uit de private sector verplaatst naar de publieke sector. Daar moest vervolgens voluit de prijs worden betaald met bezuinigingen en werkloosheid, terwijl de bankiers een jaar later alweer stevige bonussen konden opstrijken. Dat klinkt demagogisch, maar zo was het. Zo plat als een dubbeltje.
Ziehier mijn oude vriend op volle toeren, een combinatie van koopman en dominee, wiens Grote verwachtingen (2019) al vóór de feestdagen en binnen een maand op nummer één van de boekenranglijst staat. Waarom zweeg opiniemaker Mak 11 jaar lang hierover? Waarom liet hij zich vele jaren lang meeslepen door wat hij nu zelf ‘optimisme en triomfalisme’ noemt? In het televisieprogramma De Wereld Draait Door van 4 november 2019 zei hij op de vraag of hij al die tijd ‘te naïef’ was geweest: ‘Ik liet het gebeuren, net als iedereen. De geschiedenis overkomt je voor een deel.’ De interviewer liet deze opmerking lopen, terwijl toch de voor de hand liggend vraag was:
waarom, meneer Mak, 'liet' u, als bekende Nederlander en populairste geschiedenisleraar van het land, ‘het gebeuren’? Niet omdat u ‘te naief’ bent geweest, anders had u mijn vraag bevestigend beantwoordt. Maar waarom dan wel? Wat dreef u al die jaren?
Aangezien de polderpers allereerst geïnteresseerd is in meningen, kreeg Mak evenwel als één van de bekendste en invloedrijkste Nederlandse opiniemakers, de volle ruimte om een nieuwe serie opinies te ventileren. Hij verspreidt liever ‘nepnieuws’ dan de werkelijkheid te vertellen, terwijl toch Het Parool meldt dat ‘Al dat nepnieuws er volgens Mak toe [leidt] dat ook wat normale, degelijke kranten schrijven, in twijfel wordt getrokken.’ En zo helpt in het gidsland de lamme de blinde over de brug.
Let tevens op het ‘nepnieuws’ van bijvoorbeeld NRC Handelsblad nadat de krant heeft mogen aanschuiven om het orakel van Jorwerd te interviewen over zijn Grote verwachtingen. Michel Krielaars, Chef Boeken van de zelfbenoemde ‘kwaliteitskrant’ laat zijn kwaliteitspubliek weten:
Na het feest komt de kater. Dat weet iedereen. Maar dat die kater ontstellend lang kan duren, had zelfs Geert Mak niet kunnen bevroeden. In zijn nieuwe boek Grote verwachtingen. Europa 1999-2019, dat dinsdag verschijnt, reist hij opnieuw over dat continent. En terwijl hij, zoals je kon lezen in zijn bestseller ‘In Europa. Reizen door de twintigste eeuw,’ omstreeks 1999 nog constateerde dat zoveel ten goede was gekeerd en het optimisme geen grenzen kende, ontwaarde hij nu een alomvattende chaos.
Overigens, ‘In Europa’ verscheen niet ‘omstreeks 1999,’ zoals Krielaars voor het gemak stelt, maar in 2004, dus vijf jaar later. Voor de Hollandse mainstream-pers blijven feiten ondergeschikt aan meningen, zoals tevens blijkt uit de bewering dat ‘zelfs Geert Mak niet’ kon bevroeden dat zijn ‘kater,’ let op, ‘ontstellend lang’ kon ‘duren.’ Hoe nu, ‘zelfs Geert Mak’? Op grond van de feiten stel ik vast dat juist Geert Mak nonsens heeft verspreid sinds hij in 2004 — slechts vier jaar vóór de kredietcrisis in volle hevigheid uitbrak — nog vol optimisme beweerde dat ‘Europa als economische eenheid' een 'eind op weg’ was. Inmiddels is de bewondering van mijn mainstream-collega’s zo groot dat de vermeende historicus al geruime tijd als orakel geraadpleegd wordt. En dan krijgt het publiek teksten als deze over de huidige ‘ontwrichting,’ die volgens Mak en Krielaars:
het gevolg [is] van de kredietcrisis, de Brexit, de vluchtelingencrisis, het populisme, de radicale islam, het extreme marktdenken, de onvoorspelbare Trump en de sluwe tacticus Poetin.
Hier wordt wederom lucht verkocht, want dit geeft geen antwoord op de vraag hoe in het ‘democratische’ Westen die ‘kredietcrisis’ mogelijk is geweest. Is het door de financiële wereld speculeren met ongedekt geld — mede verantwoordelijk voor de geconstateerde ‘ontwrichting’ — het resultaat geweest van een serieuze democratische controle? Zo nee, waarom hebben de volksvertegenwoordigers hun werk niet gedaan, namelijk het vertegenwoordigen van de belangen van het volk, en niet van een kleine parasitaire elite? Zo ja, is er dan wel sprake van een volksvertegenwoordiging? Nu we toch bezig zijn: is ‘het populisme’ één van de oorzaken van de neoliberale ‘ontwrichting,’ of juist het resultaat ervan? Hier wordt de wereld op zijn kop gezet. Hetzelfde geldt voor ‘de Brexit,’ en voor ‘de radicale islam,’ het product van de minachting van de westerse elites voor andere culturen. En hoe zit het met ‘het extreme marktdenken,’ waarover de Makkianen tot nu toe nagenoeg gezwegen hebben? Bovendien is de ‘onvoorspelbare Trump’ niet de oorzaak van de neoliberale ‘ontwrichting,’ maar de reactie erop. Krielaars’ en Mak’s analyse is een omkering van de feiten, die met veel pedanterie wordt geserveerd. Wanneer er voor non-fiction boeken net zo’n dienst bestond als de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit dan zouden Mak’s boeken allang uit de handel zijn genomen wegens een bedreiging van de geestelijke volksgezondheid.
Het werk van Mak is bedrog, het is het resultaat van zijn weigering om de werkelijkheid, die zich vóór zijn ogen voltrok, te accepteren. Hij zat daarvoor te diep in zijn lucratieve, optimistische, neoliberale fase. En omdat hij nog steeds tevens de rol van predikant speelt, staan ook in zijn nieuwe boek talloze stupide, optimistisch bedoelde, beweringen. Zo schrijft Krielaars in zijn recensie:
Wel maakt hij (Mak. svh) een in dat opzicht intrigerende en zelfs optimistische vergelijking: ‘De mislukte democratische revoluties van 1848 zijn wel eens betiteld als ‘een keerpunt waarbij de moderne geschiedenis weigerde te keren.’ Hetzelfde kan worden gezegd over de ineenstorting van de banken in 2008. De crisis toonde aan hoe vals het geloof was dat de markten zichzelf konden regelen. Het neoliberalisme leek failliet. Maar, net als in 1848, bleek het tegendeel het geval.’
Vandaag zien we 1848 niettemin als een cruciale stap naar de democratisering van onze maatschappijen en zo blijkt in 2069 misschien dat 2008 ondanks de huidige schijn van het tegendeel wel degelijk het einde inluidde van het heilige geloof in cijfers en het harteloze slopen van elke menselijke maat,
aldus NRC’s Chef Boeken. Tja, het is best mogelijk dat alles ‘misschien’ zal eindigen in een happy end, maar is dit waarschijnlijk? Die vraag is belangrijker dan de suggestie dat het allemaal goed komt. Bovendien, waarom wil een opiniemaker die pretendeert een ‘historicus’ te zijn toch elke keer weer van alles voorspellen? Ik bedoel: waarom wil een zelfbenoemde ‘chroniqueur’ van het Westen, die tot nu toe ‘net als iedereen’ van alles ‘liet gebeuren,’ zich keer op keer als profeet manifesteren? En waarom laat de ‘corporate press’ zich daarbij opnieuw gebruiken, in plaats van deze waarzegger te confronteren met het eenvoudig te ontdekken feit dat de auteur van In Europa nog in 2004 totaal niet doorhad dat het neoliberalisme de samenleving verwoestte? Waarom laat zowel de rijke als de kleinburger in Nederland zich voortdurend een rad voor ogen draaien door een notoire praatjesmaker? En waarom laat een zogeheten kwaliteitskrant als NRC Handelsblad iemand als de onbetrouwbare journalist Michel Krielaars nu juist Geert Mak interviewen? De Chef Boeken en voormalig correspondent te Moskou schreef anno 2014 in het kader van de 'maand van de geschiedenis' een 63 pagina's tellend pamflet dat onder de titel Het Kleine Koude Front. Hoe Het Westen Rusland Uit Het Oog Verloor voor de prijs van een zak patat in de erkende boekhandel te koop lag. Op de achterflap van het boekje vol ouderwetse Koude Oorlogsretoriek kon men lezen, ik citeer:
Pas toen separatisten in Oost-Oekraïne vlucht MH17 neerhaalden, werd het Westen op brute wijze wakker geschud en leek het in te zien hoe Rusland zich had ontwikkeld en wie Poetin werkelijk is.
Met andere woorden: twee maanden nadat de MH17 was neergestort, wist Krielaars, zonder ook maar over één bewezen feit te beschikken, het mainstream-publiek te melden dat de Russen er achter zaten. Dat was natuurlijk geen journalistiek, en al helemaal geen geschiedschrijving, maar domweg ordinaire propaganda. Omdat Mak en zijn vrienden bij de NRC — die al geruime tijd een anti-Poetin hetze voerden — feiten minder belangrijk achten dan opinies, kon Krielaars onweersproken een leugen verspreiden over deze uiterst controversiële zaak met mogelijk verstrekkend consequenties. En dat terwijl naar alle waarschijnlijkheid nooit de waarheid bekend zal worden, aangezien teveel inlichtingendiensten hierbij betrokken zijn. Terug naar Krielaars’ beweringen over Mak’s beweringen. Eerst genoemde schreef:
De EU zal het tot staatsvorm verheven bureaucratisme moeten overstijgen om eindelijk de geopolitieke en dus ook militaire macht te worden waar deze tijd om vraagt.
Pardon? Dit is Orwelliaans taalmisbruik. ‘Deze tijd’ zou dus erom vragen dat de Europese Unie ‘eindelijk de geopolitieke en dus ook militaire macht’ wordt. Heeft de ‘tijd’ een stem waarmee hij allerlei dingen kan vragen? Nee, natuurlijk. Meneer Krielaars slaat wartaal uit. Waarom doet hij dat? Wel, George Orwell benadrukte in 1946: ’it is clear that the decline of a language must ultimately have political and economic causes.’ En daar is eigenlijk alles mee gezegd. Politiek taalgebruik is simpelweg propaganda, een poging om bepaalde aspecten te verhullen of juist te benadrukken. Krielaars doet wat elke journalist in een totalitair systeem doet, hij verhult de macht door net te doen alsof er objectieve wetmatigheden zijn die de persoonlijke drijfveren van de mens overstijgen. Hij stelt daarom dat niet het belang van een bepaalde financieel-economische en/of militaire elite in Europa naar nog meer ‘macht’ streeft, maar dat de huidige ‘tijd’ hierom ‘vraagt.’
Om de interne cohesie van het Atlantisch bondgenootschap, onder leiding van Washington en Wall Street, te handhaven dient een buitenlandse dreiging en dus een vijand te worden gecreëerd. Zeker nu het einde van de zogeheten ‘Pax Americana’ nadert, heeft de weinig populaire EU-elite de Russische Federatie broodnodig om de interne samenhang van Europa af te dwingen. Dat is de voornaamste reden waarom gecorrumpeerde opiniemakers van de mainstream-media Rusland demoniseren. Niet voor niets bepalen de uit 1970 daterende ‘beginselen’ van bijvoorbeeld NRC Handelsblad dat ‘wij (NRC-journalisten. svh) de grondslag van het Atlantisch bondgenootschap aanvaarden.’ Dit is geen zuiver journalistiek beginsel, maar een ideologisch. Mede daarom is het in Krielaars’ recensie van Geert Mak’s boek onduidelijk wie wat beweert. Krielaars of Mak, het neoliberale bestel, de Belgische eigenaren van de krant, het militair-industrieel complex, de financiële macht, etcetera? Aangezien het niet om feiten gaat, maar om opinies, is het ook niet zozeer belangrijk wie wat zegt, want de NRC functioneert, gelijk alle andere ‘corporate media,’ als een echoput waarin men elkaar’s meningen hoort weergalmen. Nogmaals Krielaars die de zienswijze van de Makkianen verwoordt:
Trump is nog om een derde reden cruciaal in dit verhaal: de Amerikaanse president vormt het luidruchtigste deel van een via narcisme, ongebreidelde corruptie en geopolitiek opportunisme verbonden coalitie van Europeanen als Matteo Salvini, Viktor Orbán, de hardste brexiteers en Vladimir Poetin.
Hier ontpoppen mijn ideologische collega’s zich als complotdenkers, die het establishment en de gewone man lijken te willen beschermen tegen het Grote Kwaad in de wereld, want, zoals bekend, ook de geschoolde mens wil een wereld waarin Goed en Kwaad haarscherp van elkaar gescheiden zijn, zolang ‘wij’ maar als de Goeden worden geportretteerd. Het Kwaad huist in de ‘populisten’ en hun aanhang die een niet gering deel van de westerse bevolking uitmaken, en die in een gecoördineerde samenwerking met de duivelse Poetin het Westen willen vernietigen. Een dergelijk simplistisch manicheïsme doet denken aan de middeleeuwen, maar sinds de nazi’s en de fascisten weten de meeste mensen dat dit primitieve geloof nog steeds door de elite en haar politici en media wordt gepropageerd. Vandaar dat de NRC-boekenchef met nadruk stelt dat president Trump ‘cruciaal in dit verhaal’ is, oftewel ‘van doorslaggevende betekenis.’ En waarom is deze president van ‘doorslaggevend belang’? Wel omdat hij, in tegenstelling tot een aanzienlijk deel van de Democraten en Republikeinen, geen gewapend conflict met de Russische Federatie wil uitlokken, en bovendien, nog erger, een eind wil maken aan het voortdurende Amerikaanse geweld in de wereld. Feit is dat een Derde Wereldoorlog het einde van de mensheid zal betekenen, maar in de postmoderne tijd is alles op losse schroeven komen te staan. Oude begrippen als ‘Wederzijds Verzekerde Vernietiging’ en ‘Vreedzame Coëxistentie’ zijn van tafel geveegd, de ‘Winbare Kernoorlog’ is daarvoor in de plaats gekomen, waarbij de VS met zijn ontzagwekkend omvangrijk militair-industrieel complex, ons de weg zal wijzen.
Mak citeert Poetin-watcher Mark Galeotti: ‘(Poetin) wil ons verdeeld zien, en zover gedemoraliseerd en afgeleid totdat we óf een deal met hem sluiten, óf, wat waarschijnlijker is, niet meer fit genoeg zijn om hem uit te dagen.’
Galeotti is ondermeer verbonden aan het Royal United Services Institute, een reactionaire Britse ‘think tank,’ die zich richt op defensie- en veiligheidsvraagstukken, en daarom voortdurend waarschuwt voor wat dit oud koloniaal instituut ‘de Russische dreiging’ noemt, in een poging te rechtvaardigen dat het budget van de NATO 14 keer hoger is dan die van de Russische Federatie, en bovendien, in strijd met de toezeggingen aan Gorbatjov, een legitimering dient te zijn van het feit dat de militaire bases van het Atlantisch bondgenootschap steeds verder oostwaarts worden uitgebreid, richting de Russische grens.
Al deze goed betaalde propagandisten verdedigen zonder enige intellectuele distantie schaamteloos de belangen van de westerse elite, in het dagelijkse leven hun broodheren. In feite gedragen zij zich plus royaliste que le roi, tenminste, als de lezer uitgaat van Kissinger’s waarschuwing dat al onder Obama ‘Breaking Russia has become an objective.’ Hij voegde hieraan toe:
If we treat Russia seriously as a great power, we need at an early stage to determine whether their concerns can be reconciled with our necessities. We should explore the possibilities of a status of nonmilitary grouping on the territory between Russia and the existing frontiers of NATO.
Onder de kop ‘Henry Kissinger: “Oorzaak crisis Oekraïne ligt volledig bij EU”’ berichtte de Belgische krant De Morgen op 24 augustus 2015 dat:
Kissinger het westers beleid tegenover Oekraïne en Rusland [veroordeelt]. De oorzaak voor het conflict ligt volgens hem bij de EU, die een handelsakkoord doorduwde zonder rekening te houden met de verdeeldheid die dit zou zaaien in Oekraïne.
Henry Kissinger was ooit één van de voornaamste advocaten van de Koude Oorlog in Washington. Hij was niet bepaald een vriend van de Sovjet-Unie en voelt ook voor het nieuwe Rusland weinig affectie. Hij is een hardleers voorstander van het basisprincipe van totale overmacht in internationale betrekkingen. Die overmacht komt volgens hem alleen de VS toe.
Kissinger is echter ook een pragmaticus. De Sovjet-Unie en het latere Rusland moeten dan wel ondergeschikt zijn aan de almacht van de VS, hij heeft ook altijd verkondigd dat Rusland (en China) moesten erkend worden als regionale grootmachten.
In een recent interview veroordeelt hij het huidige westerse beleid tegenover Oekraïne en Rusland en roept op tot meer samenwerking tussen Washington en Moskou. ‘Als we Rusland echt als een grootmacht behandelen, dan moeten wij reeds in een vroeg stadium bepalen hoe hun zorgen kunnen verzoend worden met onze belangen… De relatie tussen Oekraïne en Rusland zal altijd een speciaal karakter hebben. Dat kan niet alleen maar een relatie zijn tussen twee soevereine staten, zeker niet vanuit Russisch standpunt, zelfs niet vanuit Oekraïens standpunt. Wat in Oekraïne gebeurt kan je niet zomaar in een simpele formule toepassen zoals dat in westelijk Europa werkt.’
Het westen heeft volgens hem compleet de historische context genegeerd toen het zich eenzijdig aan één kant van het conflict in Oekraïne ging scharen. Vooral de EU krijgt de volle laag: “De eerste fout was het ondoordacht gedrag van de EU. Zij negeerden de implicaties van hun eigen voorwaarden (voor een economisch samenwerkingsakkoord met de EU). De binnenlandse politieke verhoudingen in Oekraïne maakten het voor president Viktor Janoekovitsj onmogelijk om die EU-voorwaarden te aanvaarden en nog herkozen te geraken of voor Rusland om die (voorwaarden) als puur economisch te zien.’ […]
Kissinger stelt voor om van Oekraïne terug een bufferstaat te maken tussen Rusland en het Westen. Hij roept ook op om er mee op te houden Kiev ‘ten allen koste’ eenzijdig te blijven steunen. ‘We moeten de mogelijkheid van een niet-militaire status van het territorium (van Oekraïne) bestuderen tussen Rusland en de grenzen van de NAVO.’
Maar van de inzichten van één van de best ingevoerde westerse geopolitieke insiders trekken de Makkianen zich niets aan. Die passen niet in hun ideologische boodschap. Als slecht geïnformeerde outsiders dienen zij alleen hun broodheren. De westerse elite heeft Walter Lippmann’s advies serieus genomen dat ‘[a]ction cannot be taken’ totdat ‘opinies zijn versimpeld, gekanaliseerd, gecomprimeerd en uniform gemaakt.’ Pas dan ontstaat voor de macht de zo noodzakelijk ‘conformiteit,’ in plaats van dat het publiek zelf ‘kritisch onderzoek van de geplande maatregelen’ doet. De westerse ‘vrije pers’ vormt misschien wel het grootste gevaar voor de wereldvrede. Meer de volgende keer.
2 opmerkingen:
Het zou mij niet verbazen als de ultieme cultivatie, presentatie en receptie van Mak in handen zijn van de RijksVoorlichtingsdienst.
Het verieent aanbeveling hiernaar journalistiek onderzoek te doen.
Prima stuk Stan. Complimenten. Twee opmerkingen:
De publicatie datum Graebers stuk stel je op “In The New York Review of Books van 5 december 2019“. Dat lijkt me sterk. Een typ foutje neem ik aan
Inhoudelijker is mijn punt over je bewering dat Trump “ bovendien, nog erger, een eind wil maken aan het voortdurende Amerikaanse geweld in de wereld”.Ik betwijfel dat gezien zijn keuzes en acties als president. Ondanks hetgeen hij hierover beweert (heeft). Kun je dat svp onderbouwen/ aantonen? Of anders na reflectie nuanceren?
Alvast dank, Arnoud
Een reactie posten