De Mainstream Pers 104

Krishnamurti: 'The questioner asks, politics dominate, all our lives are controlled, shaped by politics. And is it possible for the individual to be free from this pressure of politics?'

Ton Lankreijer, een goede vriend van me die samen met zijn partner, Ais Loupatty, de winkel Kashba bezit (reclame! http://www.kashba.nl)  in de Amsterdamse Staalstraat, mailde mij het volgende citaat van Krishnamurti:

When you call yourself an Indian or a Muslim or a Christian or a European, or anything else, you are being violent. Do you see why it is violent? Because you are separating yourself from the rest of mankind. When you separate yourself by belief, by nationality, by tradition, it breeds violence. So a man who is seeking to understand violence does not belong to any country, to any religion, to any political party or partial system; he is concerned with the total understanding of mankind.

Het zijn de commerciële massamedia die in de massamaatschappij identiteiten bepalen. De ‘mediacratie’ is ‘de macht om te maken en te breken,’ conform de opvattingen van degenen die de mainstream media in bezit hebben. Daardoor is niets meer wat het is, alles is door de filter van de media getrokken en onderdeel geworden van een virtuele werkelijkheid. Ook een leugenachtige journalist als Max van Weezel heeft dit nu door. Leest u zelf:

Samenvatting: Op tv roemloos ten onder (zoals op de achterkaft)

De tafel van Pauw & Witteman is volgens politici en journalisten minstens zo invloedrijk als de Tweede Kamer. Een constatering die vele vragen oproept. Zijn Kamerdebatten verworden tot generale repetities voor een optreden in talkshows? Is het een zegen voor de democratie dat politici voortdurend op tv zijn? Of laten ze zich verleiden tot een versimpeling van hun boodschap? In Op tv, of roemloos ten onder analyseren Margalith Kleijwegt en Max van Weezel het oprukken van de mediacratie. Mies Bouwman, de oermoeder van de talkshow, vindt niet dat de premier met Frans Bauer aan tafel hoeft. Politiek is een serieus metier: ‘Vroeger waren er politici waar je echt tegenop keek.’ SP-voorman Jan Marijnissen is juist blij met de popularisering: ‘Dankzij de talkshows is politiek voor het gewone volk een issue geworden.’ Haags boegbeeld van RTL4 Frits Wester is zich bewust van zijn invloed, hij sms’t dagelijks met bewindslieden: ‘Mark Rutte heeft wel eens tegen me gezegd: nieuws is niet wat ik heb besloten, maar wat jij ervan vindt.’ Jeroen Pauw benadrukt dat de hoge kijkcijfers van Pauw & Witteman politici juist een kans bieden: ‘Ze kunnen rozen gaan uitdelen op een winderig station, maar bij ons bereik je meer mensen.’ En Job Cohen vertelt hoe het Binnenhof veranderd was bij zijn terugkeer in Den Haag: ‘Ik was er niet aan gewend om vriendjes met de pers te zijn.’ Portret van een tijdperk waarin voor politici geldt: op tv, of roemloos ten onder. Margalith Kleijwegt werkte jarenlang voor Vrij Nederland en is nu zelfstandig journalist en onderzoeker. Max van Weezel is politiek commentator van Vrij Nederland en presentator bij Radio 1.

http://www.bruna.nl/boeken/op-tv-roemloos-ten-onder-9789460036507

Radio 1, de met belasting- en reclamegelden gesubsidieerde nationale nieuws- en sportzender van de publiek omroep, behoort tot de mainstream media. Hoewel voorheen afwijkingen als de VPRO enkele decennia lang getolereerd moesten worden, is sinds ongeveer 2000 de grote gelijkschakeling ook daar van kracht. Dit alles natuurlijk in het kader van wat officieel heet: ‘een betere nieuwsvoorziening.’ In de praktijk komt het neer op een enorme verschraling van de informatie, alleen de officieel gesanctioneerde versie van de werkelijkheid slaagt erin door de filters heen te dringen. Binnen die consensus voelt de journalist Max van Weezel zich als een vis in het water. In 2007 schreef ik het volgende over zijn activiteiten als zionistisch propagandist:

Zijn pro-Israel berichtgeving brengt hem ook wel eens in moeilijkheden, zo bleek in juni 2002, toen Amira Hass, de joods-Israëlische correspondente op de Westbank van de Israëlische kwaliteitskrant Haaretz, in de Amsterdamse Balie sprak. De bijeenkomst vond plaats onder voorzitterschap van Max van Weezel, die in Nederland wonderlijk genoeg wordt gezien als een deskundige op het gebied van de Israëlische politiek. Amira Hass, wier werk door de Israëlische auteur David Grossman is geprezen als ‘een van de zeldzame tekenen van gezond verstand, moed en menselijke waardigheid,’ leeft al jarenlang tussen de Palestijnen in bezet gebied. Dit in tegenstelling tot de Nederlandse correspondenten. De meesten van hen spreken geen Arabisch en gaan zelden of nooit naar de bezette gebieden, met als excuus dat ze zich daar als joodse journalisten niet welkom voelen. Nadat Amira Hass ruim een uur lang voor een volle zaal over de Israëlische terreur tegen de Palestijnse burgerbevolking had verteld, stelde Van Weezel de vraag: ‘Waarom hebben wij in Holland niet enkele van de ontwikkelingen gezien waarover Amira Hass schreef en zag in Gaza en Ramallah? Waarom hebben wij daar nooit over gediscussieerd?’ Een luid gejoel steeg op. Een jonge vrouw in het publiek reageerde met de opmerking: ‘Spreek voor je zelf. Je moest je schamen dat je dit vraagt. Als je het had willen zien dan had je het makkelijk kunnen zien. Veel buitenlandse journalisten hebben daarover geschreven, veel mensen hier zijn in Israël geweest en zagen zelf wat daar gebeurde. Als journalist zou je hebben moeten spreken met de mensen die daarheen gingen en terug kwamen, en verhalen te vertellen hadden,’ daarbij verwijzend naar onder andere joodse Nederlanders in de zaal die spontaan applaudisseerden. Kennelijk in tegenstelling tot de Nederlandse commerciële massamedia weten degenen die zich in het conflict hebben verdiept, maar al te goed aan welke kant Max van Weezel staat.

Max van Weezel: 'Waarom hebben wij in Holland niet enkele van de ontwikkelingen gezien waarover Amira Hass schreef en zag in Gaza en Ramallah?' 

De pro-Israel lobbyist doet al het mogelijk om moslims in een verdacht daglicht te plaatsen. Dat is soms zelfs komisch. Zo sprak Van Weezel in 2006 als presentator van het Radio I Journaal over 'Niet Marokkaanse Nederlanders.' De voor de hand liggende impliciete vraag is nu of een fatsoenlijke burger zich bij een 'Niet Marokkaanse Nederlander' veilig kan voelen? En bij een 'Marokkaanse Nederlander,' wat dat dan ook wezen mag? En bij een 'Niet Nederlandse Nederlander,' zoals ik me begin te voelen? Enige tijd geleden verklaarde Max van Weezel: 'De belangrijkste levensles die ik heb geleerd gaat over vertrouwen in mensen. Dat kreeg je vroeger mee van je ouders als je net na de Tweede Wereldoorlog werd geboren en joods was. Als ik iemand leer kennen vraag ik me af of ik in tijden van nood bij hem of haar zou durven onderduiken, zou ik me bij deze persoon veilig en geborgen voelen?' Dat benoemen van iedereen, het eeuwige kwalificeren, het voortdurend onderscheid maken tussen jezelf en De Ander, dat onvermijdelijk in geweld eindigt. Het cultiveren van het wantrouwen en de angst, zou de pro-Israel lobby er nooit moe van worden, ik bedoel van die levenslessen die bijvoorbeeld Max als kind kreeg?

Een collega van me attendeerde me op een stuk van de journaliste Elma Verhey: Islambashing door Vrij Nederland. De zogenaamde kwaliteitspers wil wel vaker een loopje nemen met de waarheid, zeker als het om de islam gaat. Maar Vrij Nederland maakte er een marathon van. Verhey schreef:

‘Dit weekend had ik een feestje waar ook veel Turken en Irakezen waren,’ schreef politiek commentator Max van Weezel in Vrij Nederland van 10 juni. ‘Zelfs daar werd een glas ouzo geheven op Rita Verdonk. Die had Ayaan Hirsi Ali, die de profeet had belasterd, toch maar over de grens gezet! Het is een merkwaardig monsterverbond dat Verdonk steunt.’ Heidi Zandbergen, radiojournalist, wees me op het stuk in VN; het was dan ook háár feestje. En ik, net als Max van Weezel en andere (ex)collega’s van VN, waren uitgenodigd. Er waren helemaal geen Turken en slechts één Irakees: het vriendje van Heidi, een Koerd, die kok is in een van de beste specialiteitenwinkels in de Amsterdamse binnenstad. Hij heeft niets met religie en beslist geen glas ouzo geheven op Ayaan/Verdonk, omdat Ayaan ‘de profeet had belasterd.’ 

Zie: http://stanvanhoucke.blogspot.com/search?q=max+van+weezel

De voormalig communist Max van Weezel, wiens opportunisme hem in staat stelt de werkelijkheid te verdraaien zodra het hem uitkomt, buigt zich nu over het vraagstuk: ‘mediacratie,’ de heerschappij van ‘diegenen die de macht hebben om via de media de publieke opinie te beïnvloeden.’ Maar door wie wordt de politiek-verslaggever Van Weezel al decennialang aangestuurd? In zijn geval, allereerst het zionisme, en vervolgens de neoliberale ‘democratie,’ dat wil zeggen de ‘democratie’ die – in de woorden van de hoogleraar journalistiek, Marc Chavannes, in het proces van ‘aftakeling’ verkeert, waarbij, volgens de nestor van de polder-journalistiek, Henk Hofland, ‘Links en rechts samen de schuld [dragen] voor de chaos van nu.' En hoewel nu 'niemand een uitweg [weet],’ moest de bestseller-auteur Geert Mak in een onbewaakt ogenblik noodgedwongen toegeven dat die ‘democratie’ in handen is van het ‘grootkapitaal,’ dat ‘ons totaal ontglipt en waar je niks tegen kunt doen!’  Mede door het opportunisme van journalisten als Max van Weezel en al die andere grote lichten van de Nederlandse ‘politiek-literaire elite’ is het proces mogelijk geweest dat tot de huidige malaise heeft geleid. Ik denk dat dit niet overdreven gesteld is, zeker niet wanneer we weten dat deze 'elite' zelf met grote stelligheid beweert dat zij onontbeerlijk is voor het goed functioneren van de democratie. Allen hebben op hun eigen specifieke manier meegewerkt aan de opbouw van die ‘mediacratie,’ zoals de niet al te snuggere ‘Jeroen Pauw benadrukt’ wanneer hij opmerkt

dat de hoge kijkcijfers van Pauw & Witteman politici juist een kans bieden: ‘Ze kunnen rozen gaan uitdelen op een winderig station, maar bij ons bereik je meer mensen.’

Het probleem met mainstream-journalisten is hun onvermogen te beseffen dat hun eigen geloofwaardigheid en die van de politici door hun optreden in allerlei amusementsprogramma’s als Pauw en Witteman niet toeneemt, maar juist afneemt. Het vertrouwen waarop de democratie gebaseerd is, wordt daarmee stapsgewijs teniet gedaan. Aan het eind van de jaren vijftig van de vorige eeuw schreef de gezaghebbende Amerikaanse socioloog C. Wright Mills:

Ours is a time of uneasiness and indifference -- not yet formulated in such ways as to permit the work of reason and the play of sensibility. Instead of troubles -- defined in terms of values and threats -- there is often the misery of vague uneasiness; instead of explicit issues there is often merely the beat feeling that all is somehow not right.

Dit gevoel van ‘onvrede’ is al die jaren deels genegeerd en deels niet waar genomen door de mainstream-pers, zo lang zelfs in Nederland dat de opkomst van Fortuyn als een bom insloeg. Geen van de politieke verslaggevers, inclusief de mediacraat Max van Weezel, besefte op dat moment wat er zich al die jaren onder hun neus had afgespeeld. Ze waren te lang en te vaak te dicht tegen de politieke- en economische macht aangekropen om te kunnen zien wat er op straat gebeurde. Politiek was voor hen de mannetjes en vrouwtjes in de binnenkamertjes rond dat pleintje in Den Haag. Het resultaat van die gecorrumpeerde berichtgeving is tevens dat het publiek het spoor is bijster geraakt en weerloos staat tegenover rechts dat met een handvol eenvoudige kreten handig gebruik kan maken van de grote onwetendheid. Al in 1959 voorzag C. Wright Mills deze ontwikkeling in zijn studie The Sociological Imagination, toen hij stelde dat:

in the absence of political debate that is wide and open and informed, people can get into touch neither with the effective realities of their world nor with the realities of themselves…

Seldom aware of the intricate connection between the patterns of their own lives and the course of world history, ordinary men do not usually know what this connection means for the kind of men they are becoming and for the kind of history-making in which they might take part. They do not possess the quality of mind essential to grasp the interplay of man and society, of biography and history, of self and world. They cannot cope with their personal troubles in such ways as to control the structural transformations that usually lie behind them… What they need… is a quality of mind that will help them to use information and to develop reason in order to achieve lucid summations of what is going on in the world and of what may be happening within themselves,

Maar aangezien de conformisten in de massamedia niet die ‘quality of mind’ bezitten en tegelijkertijd kritische journalisten gemarginaliseerd worden, hebben de Van Weezel’s zich weten te nestelen op vitale posten in de mediacratie, waarbij, aldus Mills,

het doel is van de opinie-organisatoren om de bevolking in een voortdurende staat van emotionele onderworpenheid te houden... Immers, als het maar eenmaal gelukt is om een mentaliteit van volgzaamheid en gehoorzaamheid te kweken, is het niet moeilijk meer om de mensen te doen geloven en te doen voelen wat men maar wil... hun opinies zijn parallel omdat ze alle uit één bron afkomstig zijn: die van de media. […] De mensen zijn, zelfs als ze handelen, meer toeschouwers dan medespelers. Het publiek van de massamaatschappij handelt bij acclamatie  bij plebisciet. Passief staat het toe, actief klapt het in de handen. Het is geen handelen dat uit eigen, autonome beslissingen of initiatieven voortkomt; het is geconditioneerde reactie op gecontroleerde stimuli die van het centrale beheerapparaat uitgaan. Omdat het publiek van de massamaatschappij markt voor de media en geactiveerde massa is geworden, is de discussiefase van het proces van opinievorming vrijwel uitgeschakeld.

Bovendien is er vandaag de dag de absurde situatie ontstaan dat opiniemakers hun eigen diepste waarheden ter discussie stellen zonder dat ze aan hun eigen positie in het geheel beginnen te twijfelen. De mainstream-pers accepteert geen enkele verantwoordelijkheid voor de uitzichtloze chaos. En dus kan de mediacraat Max van Weezel zonder zijn eigen rol als politiek verslaggever in de verpaupering ter discussie te stellen, zich schijnbaar oprecht verbazen over de opkomst van de 'mediacratie,' met evenveel onnozelheid als hij zich eerder publiekelijk kon afvragen waarom hij nooit over de zionistische excessen had gehoord, terwijl hij zelf vergeefs had geprobeerd om een verslag van mij over de collaborerende pro-Israel rol van de Nederlandse journalisten uit Vrij Nederland probeerde te weren, omdat ik zijn echtgenote had bekritiseerd over haar aantoonbaar onterechte pro-Israel standpunten. Zonder ook maar enige schroom te tonen kan Van Weezel nu dan ook de obligate vraag stellen of ‘Kamerdebatten verworden [zijn] tot generale repetities voor een optreden in talkshows?’ Niemand van de ‘politiek-literaire elite,’ waar volgens Henk Hofland ‘een natie niet zonder [kan],’ die onmiddellijk opstaat en Max van Weezel zelf ter verantwoording roept. Men kijkt wel uit. Ook al mijn en zijn collega’s weten waar de grenzen van de kritiek liggen. En zo werken ze mee aan een werkelijkheid waarin de belangrijkste begrippen een andere, verpolitiekte betekenis krijgen. Mensenrechten, democratie, eerbied, waardigheid, alles wordt van zijn waarde ontdaan. Tegelijkertijd kruipen de journalisten steeds dichter naar de politici toe. Sommige journalisten worden zelfs politicus en sommige politici journalist, ook hier vervaagt de grens tussen het privé- en publiek domein.

Job Cohen vertelt hoe het Binnenhof veranderd was bij zijn terugkeer in Den Haag: ‘Ik was er niet aan gewend om vriendjes met de pers te zijn.’ Portret van een tijdperk waarin voor politici geldt: op tv, of roemloos ten onder.

Xandra Schutte, hoofdredactrice van De Groene Amsterdammer, schreef in november 2012 het volgende in haar weekblad:

De term ‘mediacratie’ wordt zelden in positieve zin gebruikt. De macht van de media is de macht om te maken en te breken, waarbij de beeldvorming maar al te vaak voor de feiten uit snelt. In het woord ‘mediacratie’ klinkt ook het woord mediocre door, en inderdaad staat het niet alleen voor de macht en alomtegenwoordigheid van de media, maar ook voor vervlakking, voor de vermenging van show en ernst, voor steeds meer nadruk op beeld, op lifestyle, human interest, schandalen en rampen, en korte, hapklare stukken en items. En voor personalisering: het nieuws aan de man gebracht via voxpop’s en BN’ers; de borreltafels van Pauw Witteman of De wereld draait door als navel van de wereld.

http://www.groene.nl/artikel/in-de-mediacratie

En opnieuw, dit is het oordeel van iemand van binnenuit, die slechts één telefoontje van een Hilversumse omroep hoeft te ontvangen om al dan niet betaald in een van die talloze babbelprogramma’s op te treden. Interessant is haar adembenemende karakterloosheid, het vermogen om zonder haar geweten enig geweld aan te doen de solidariteit met een Ander te verraden zodra ze er zelf beter van wordt. En juist daarom weet ze zich te handhaven binnen de Nederlandse mainstream journalistiek.

Van 2000 tot 2004 was ze hoofdredacteur bij Vrij Nederland. Daar raakte ze uiteindelijk in conflict met de redactie, omdat er e-mails uitlekten tussen haar en uitgever Hendrik-Jan Schoo, met wie ze destijds ook een relatie bleek te hebben.

In de mails zouden tien redacteuren zijn genoemd die ontslagen moesten worden. Ook werden strategieën besproken om hun functioneren te belemmeren. Schoo vertrok daarop bij de Weekbladpers. Schutte’s positie werd uiteindelijk ook onhoudbaar; na een stemming bleek de meerderheid van de redactie geen vertrouwen meer in haar te hebben.

http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2694/Tech-Media/article/detail/884498/2008/02/27/Xandra-Schutte-nieuwe-hoofdredacteur-De-Groene.dhtml

Wanneer Xandra Schutte schrijft dat de ‘macht van de media de macht [is] om te maken en te breken,’ dan weet ze precies waarover ze het heeft,  ze is als journaliste en als mens nog steeds niet ‘gebroken.’ Maar wie anders dan zijzelf zou haar kunnen breken, nietwaar?

Gehoorzaam de Mediacratie!