DE ANTI-RUSLAND PROPAGANDA VAN DE MAINSTREAM MEDIA 4

Respect for ourselves guides our morals, respect for others guides our manners.

‒ Laurence Sterne.

Het gebrek aan logica bij mijn mainstream-collega's is één van de duidelijkste kenmerken van hun gemis aan respect voor zichzelf. Een actueel voorbeeld is hun anti-Russische berichtgeving. Vandaag beweeert Het Parool onder de kop 'Poetin verlangt naar oude tijden. Waaromn been oude NAVO-belofte de Russen nog steeds hoog zit':

Ja, er zijn zeker in februari 1990 'mondelinge' toe zeggingen gedaan door ondermeer de toenmalige Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, James Baker, aan diens Sovjet-collega Edpeard Sjevernadze en aan Sovjetleider Michael Gorbatsjov.

De NAVO zou an de Duitse hereniging geen 'inch' (2,54 centimeter) verder oostwaarts gaan. Maar, en daar zit hem de kneep, de geschiedenis veranderde waar je bijstond en er werd heel veel over en weer toegezegd. En net dit aspect is niet formeel op papier gezet. 

Kortom, de 'kneep' zit hem, volgens Het Parool, in het feit dat 'de geschiedenis veranderde waar je bijstond.' De redactie van deze locale krant, in handen van een Belgische miljardairsfamilie, beseft niet dat dit een normaal verschijnsel is, zeker in onze postmoderne tijd. Bovendien weet de redactie kennelijk ook niet dat zelfs een 'mondelinge toezegging' een afspraak is en blijft, zeker in dit geval, aangezien Rusland tot drie keer toe vanuit Europa is aangevallen, ten koste van tientallen miljoenen burger-slachtoffers. Dit laatste verzuimt Het Parool te vermelden, omdat het anders zijn betoog onderuit haalt. Dit demonstreert opnieuw hoe weinig zelfrespect deze locale krant kent. Het is niet verwonderlijk dat de oplagecijfers van Het Parool sinds 1945 van 324.000 naar rond de 40.000 nu is gekelderd. 

Men kan stellen dat deze krant na de oorlog permanent fout is geweest, het was tegen elke vernieuwingsstroming, tegen Provo en wat daar uit voortkwam, tegen de Vietnam-protesten, tegen de kraakbeweging die de woningnood aanpakte, tegen de eisen van de vredesbeweging, tegen de Covid-protesten, etcetera, maar altijd vóor het expansionisme VS en zijn NAVO. Interessant is daarom de vraag hoe een mainstream-dagblad, zelfs een locale, meer dan driekwart eeuw zo ideologisch georiënteerd kan zijn, terwijl het al die tijd claimt 'objectief' te berichten. In aansluiting op de vorige aflevering, wil ik derhalve opnieuw de Franse socioloog Jacques Ellul citeren, die in zijn internationaal geprezen studie  Propaganda. The Formation Of Men's Attitudes (1965) erop wijst dat:

in our time, the conviction of democracy and its claim to inform people collide with the fact that propaganda follows an entirely different mechanism, performs a function entirely different from that of information, and that nowadays facts do not assume reality in the people’s eyes unless they are established by propaganda. Propaganda, in fact, creates truth in the sense that it creates in men subject to propaganda all the signs and indications of true believers. 

For modern man, propaganda is really creating truth. This means that truth is powerless without propaganda. And in view of the challenge the democracies face, it is of supreme importance that they abandon their confidence in truth as such and assimilate themselves to the methods of propaganda. Unless they do so, considering the present tendencies of civilization, the democratic nations will lose the war conducted in this area.

Vanuit deze context wijst de Tsjechisch-Franse auteur Milan Kundera op het fenomeen kitsch, waarbij het:

woord kitsch verwijst naar de houding van degene die tot elke prijs zoveel mogelijk mensen wil behagen. Om te behagen dien je je te conformeren aan wat iedereen wenst te horen, in dienst te staan van de pasklare ideeën, in de taal van de schoonheid en de emotie. Hij beweegt ons tot tranen van zelfvertedering over de banaliteiten die wij denken en voelen.

Hij voegt hier onmiddellijk de volgende waarschuwing aan toe:

Op grond van de dwingende noodzaak te behagen en zo de aandacht van het grootst mogelijke publiek te trekken, de esthetiek van de massamedia onvermijdelijk die [is] van de kitsch en naarmate de massamedia ons gehele leven meer omsluiten en infiltreren, wordt de kitsch onze dagelijkse esthetiek en moraal.

Het gruwelijke aan het werk van onze manicheïsche opiniemakers van de mainstream-media is dat zij een regressie op gang hebben gebracht, want het merendeel van de journalisten en commentatoren ‘retain the conviction that one can set up a propaganda system that expresses the democratic character and does not alter the workings of democracy’ zo zet Ellul uiteen. Hoewel zij beseffen propaganda te bedrijven menen zij toch dat dit de democratie alleen maar ten goede komt, zelfs nu bijvoorbeeld in Nederland twee Belgische families de meerderheid der kranten in handen heeft, en het maken van winst de belangrijkste drijfveer is. Bovendien is ‘the monopolization of news agencies, of distribution and so on, well known.’ Bekend is tevens dat:

while it may seem like you have limitless options, most of the media you consume is owned by one of six companies. These six media companies are known as The Big 6… the major outlets are almost all owned by these six conglomerates. To be clear, ‘media’ in this context does not refer just to news outlets — it refers to any medium that controls the distribution of information. So here, ‘media’ includes 24-hour news stations, newspapers, publishing houses, Internet utilities, and even video game developers.

https://www.webfx.com/blog/internet/the-6-companies-that-own-almost-all-media-infographic/ 

Het gevolg is dat het handjevol kranten en persbureau’s de toon bepaalt van alle informatie die geschreven of uitgezonden wordt. Vandaar dat alle informatie op elkaar lijkt, qua vorm maar ook wat inhoud betreft. Bij gebrek aan enig vertrouwen in iets anders dan geld functioneert de ‘corporate press’ als de priesters van het Vooruitgangsgeloof, dat niet zonder een vijandsbeeld kan bestaan. Daarbij is het volgens Kundera:

niet zo belangrijk dat in de verschillende organen van de media de verschillende politieke belangen tot uiting komen. Achter het uiterlijke verschil heerst een en dezelfde geest. Je hoeft de Amerikaanse en Europese opiniebladen maar door te kijken, van rechts zowel als links, van Time tot Der Spiegel: in al die bladen tref je dezelfde kijk op het leven aan, die zich in dezelfde volgorde waarin hun inhoudsopgave is opgebouwd weerspiegelt, in dezelfde rubrieken, dezelfde journalistieke aanpak, dezelfde woordkeus en stijl, in dezelfde artistieke voorkeuren en in dezelfde hiërarchie van wat ze belangrijk en onbeduidend achten. De gemeenschappelijke geestesgesteldheid van de massamedia, die schuilgaat achter hun politieke verscheidenheid is de geest van de tijd.

Het propagandistisch simplisme van de zelfbenoemde ‘vrije pers,’ dat tot een massale culturele deprivatie heeft geleid, staat lijnrecht tegenover de complexiteit van de roman, met al haar subtiele gelaagdheden. Het is niet vreemd dat al anderhalf eeuw geleden Gustave Flaubert het simplisme van de journalistiek verafschuwde. In 1866 schreef de Franse auteur in een brief aan een vriendin: 

U heeft het over de verdorvenheid van de pers; die maakt mij zo doodziek dat kranten me een regelrechte lichamelijke walging bezorgen. Ik lees liever helemaal niets dan die verfoeilijke lappen papier. Maar men doet al het mogelijke om er iets belangrijks van te maken. Men gelooft erin en men is er bang voor. Dat is de wortel van het kwaad. Zolang de eerbied voor het gedrukte woord niet uit de wereld is geholpen, komen wij geen stap verder. Breng het publiek de liefde voor het grote bij en het zal de kleine dingen in de steek laten, of liever gezegd het zal de kleine dingen zichzelf laten uitschakelen. Ik beschouw het als één van de gelukkigste omstandigheden van mijn leven dat ik niet in kranten schrijf. Het doet mijn beurs geen goed, maar mijn geweten vaart er wel bij en dat is het voornaamste.

Vijf jaar later benadrukte hij in een brief aan George Sand: 

De hele droom van de democratie bestaat uit het verheffen van de proletariër tot het domheidspeil van de burgerman. Die droom is al gedeeltelijk verwezenlijkt. Hij leest dezelfde kranten en heeft dezelfde hartstochten.

Flaubert’s kijk op de psyche van de moderne massamens ontmaskerde ondermeer het waanidee dat door de Verlichting de dwaasheid zou wijken, een illusie die volgens Kundera ‘de grootste ontdekking was van een eeuw die zo trots was op haar wetenschappelijke rede.’ Immers, ‘de dwaasheid vervaagt niet ten overstaan van de wetenschap, de techniek, de vooruitgang of het moderne, integendeel, met de vooruitgang gaat ook zij vooruit!’ De ‘moderne dwaasheid betekent niet de onwetendheid, maar de gedachteloosheid van pasklare ideeën,’ waardoor de: 

flaubertiaanse ontdekking voor de toekomst van de wereld belangrijker [is] dan de meest schokkende gedachten van Marx of Freud.

Hoe anders is de massale stupiditeit van de ‘corporate press’ te verklaren dat zij na Auschwitz en Hiroshima bereid is massa vernietigingswapens te accepteren die het voortbestaan van al het leven op aarde bedreigd. Hoe anders is het mogelijk dat het bedreigen van  nucleaire mogendheden als een soort gezelschapsspel wordt gezien door de huidige lichting politici en journalisten? Nogmaals Kundera:

Zo'n tachtig jaar nadat Flaubert zijn Emma Bovary bedacht had, in de jaren dertig van de vorige eeuw (negentiende eeuw. svh), zal een ander groot romancier, Hermann Broch, spreken over de heroïsche inspanningen van de moderne roman die zich verzet tegen de golf van kitsch, maar er tenslotte door gevloerd zal worden. Het woord kitsch verwijst naar de houding van degene die tot elke prijs zoveel mogelijk mensen wil behagen. Om te behagen dien je je te conformeren aan wat iedereen wenst te horen, in dienst te staan van de pasklare ideeën, in de taal van de schoonheid en de emotie. Hij beweegt ons tot tranen van zelfvertedering over de banaliteiten die wij denken en voelen. Na meer dan vijftig jaar wordt de kernspreuk van Broch nu alleen nog maar meer waar. Op grond van de dwingende noodzaak te behagen en zo de aandacht van het grootst mogelijke publiek te trekken, is de esthetiek van de massamedia onvermijdelijk die van de kitsch en naarmate de massamedia ons gehele leven meer omsluiten en infiltreren, wordt de kitsch onze dagelijkse esthetiek en moraal. 

Binnen de hierboven beschreven context is duidelijk welke desastreuze rol de ‘con men’ van het westerse journaille spelen.  De meest scherpzinnige intellectuelen beseffen dit ook. Kundera: 

Freeing the great human conflicts from the naive interpretation of a battle between good and evil, understanding them in the light of tragedy, was an enormous feat of mind; it brought forward the unavoidable relativism of human truths; it made clear the need to do justice to the enemy. But moral Manicheism has an indestructible vitality. I remember an adaptation of Antigone I saw in Prague shortly after the second world war; killing the tragic in the tragedy, its author made Creon (koning van Thebe in Sophocles’ tragedie Oidipous. svh) a wicked fascist confronted by a young heroine of liberty.

Een Amerikaanse insider van het technocratisch establishment, Daniel Ellsberg, 'America’s most famous whistleblower’ en ‘former military analyst who leaked the Pentagon Papers which helped end the Vietnam war’ was tevens ‘one of the main nuclear war planners' was 'for the United States in the 1960s.’ Naast de ‘Pentagon Papers kopieerde Ellsberg ook documenten aangaande de Amerikaanse nucleaire strategie, die zijn broer verborg in een heuvel naast een vuilnisbelt. Bij de tropische storm van 1971 stortte de heuvel echter in, zodat de documenten verloren gingen.' Ellsberg publiceerde desondanks in 2017 zijn ‘reconstructie’ van wat er in die documenten stond. Als ‘voormalige defensieanalist’ werkte hij ‘via de denktank RAND Corporation voor het Amerikaanse leger.’ Eind 2017 vertelde hij dat: 

Eisenhower’s directed plan was for all-out war, in a first initiation of nuclear war, assuming the Soviets had not used nuclear weapons.

And that plan called, in our first strike, for hitting every city — actually, every town over 25,000 — in the USSR and every city in China. 

In the course of doing this — pardon me — there were no reserves. Everything was to be thrown as soon as it was available — it was a vast trucking operation of thermonuclear weapons — over to the USSR, but not only the USSR. The captive nations, the East Europe satellites in the Warsaw Pact, were to be hit in their air defences, which were all near cities, their transport points, their communications of any kind. So they were to be annihilated, as well… 325 million people in the USSR and China alone… a total of 600 million people. That was a time, by the way, when the population of the world was 3 billion. And that was an underestimate of their casualties — a hundred Holocausts… this was no hypothetical plan like Herman Kahn might have conceived at the doomsday machine that he thought up at the RAND Corporation as my colleague. This was an actual war plan for how we would use the existing weapons, many of which I had seen already that time.

Vanzelfsprekend zal een genocidale aanslag de Sovjet Unie en China dwingen een nucleaire tegenaanval te lanceren, met naar schatting nog eens 600 miljoen burgerdoden. ‘De Banaliteit van het Kwaad,’ noemde Hannah Arendt deze gedachteloosheid, terwijl Harry Mulisch in 1961 in zijn onovertroffen boek De Zaak 40/61 schreef:

Eichmann is definitief geschiedenis geworden. Waar praat ik nog over? Mensen bedreigen mensen met een vernietiging, waarnaast de jodenmoord een bagatel zal worden, een herinnering uit de goede oude tijd. En geen Amerikaan of Rus die, komt het bevel, zal weigeren de bommen in het zachte vlees van hele volkeren te werpen — zo min als Eichmann weigerde. Wat hebben wij eigenlijk over Eichmann te beweren? Wij, die zelfs de ongeborenen bedreigen: en die oorlog tegen ons nageslacht is al (sinds Hiroshima) zestien jaar aan de gang! Maar zoiets heet geen 'oorlog' meer, dat heet een vervloeking. Hier vervloekt de mens zichzelf, zijn eigen kindskinderen, hieruit spreekt een haat zo fundamenteel, dat wij wel moeten vrezen, de mens nog altijd overschat te hebben.