By Michael Goldfarb
Writer and broadcaster, London…
In Britain
and America the employment situation is worse than at any time since the Great
Depression. Yet the monthly headline figures on employment are the only ones
you read about… the actual number of unemployed in America is closer to 20% than 9%. Now,
that number is eye-popping. So why do writers and artists seem uninterested in
the human toll of this terrifying downturn?
BBC. 12 mei
2011
Monterey
vormt de definitieve breuk in Travels with Charley. Steinbecks eeuwig
sluimerende pessimisme breekt nu ongegeneerd naar buiten… Ook Steinbeck was een
doemdenker.
Geert
Mak. Pagina 409 van Reizen zonder John.
Cannery
Row was meer dan een aantrekkelijke, vlot geschreven novelle… Het was
één grote ode aan het doelloze bestaan, het leven omwille van het leven
– en in die afwijzing van Grootse Levensdoelen was het een buitengewoon
on-Amerikaans, misschien zelfs anti-Amerikaans – boek.
Geert
Mak. Pagina 410 van Reizen zonder John.
Zullen
Steinbeck en zijn pessimistische geestverwanten alsnog gelijk krijgen? In 1960
sloegen ze, al hadden ze in sommige opzichten een vooruitziende blik, met hun
sombere voorspellingen de plank mis. Amerika zou na 1960 nog decennia van grote
voorspoed beleven.
Geert
Mak. Paginsa 521 van Reizen zonder John.
Tijdens
zijn reis met Charley werd hij voor het eerst ongenadig geconfronteerd met
degene die hij in werkelijkheid was: een oudere man die zichzelf
overschreeuwde, die zijn leeftijd niet kon accepteren, zijn jeugd niet kon
loslaten. Daarmee bereikte hij het tegendeel van wat hij wilde: de
gedeeltelijke mislukking van zijn Charley-expeditie liet juist zien hoever hij
heen was.
Geert
Mak. Pagina 532 van Reizen zonder John.
‘Where are today's Steinbecks?’ In elk geval niet in Nederland. Liet ‘zijn Charley-expeditie juist zien hoever hij heen was,’ of laat het ‘juist zien’ hoe erg Mak’s reisgids ‘de plank mis’ slaat? De Amerikaanse Nobelprijswinnaar zelf aan het woord laten is de proef op de som. In Travels With Charley schrijft Steinbeck over de standaardisering van het Amerikaanse voedsel:
Can I then say that the America
I saw has put cleanliness first, at the expense of taste? And – since all our
perceptive nerve trunks including that of taste are not only perfectible but
also capable of trauma – that the sense of taste tends to disappear and that
strong, pungent, or exotic flavors arouse suspicion and dislike and so are
eliminated? ‘Let’s go a little farther into other fields, Charley.' Let’s take the
books, magazines, and papers we have seen displayed where we have stopped.
The dominant publication has been the comic book. There have been local papers
and I’ve bought and read them. There have been racks of paperbacks with some
great and good titles but overwhelmingly outnumbered by the volumes of sex,
sadism, and homicide.
Dit roept de volgende vraag op: waarom zou Steinbeck ‘een doemdenker’ zijn? Komt het
omdat voor Mak ‘grote voorspoed’ alleen
maar materiele ‘voorspoed’ betekent? En zo ja, waarom is de mainstream slechts in staat om in materiele termen te denken? Waarom kon
Steinbeck wel door de materiele
schijn heenprikken en Mak niet? Aan welke pathologie lijden veel van mijn geschoolde
generatiegenoten dat ze de zogeheten vooruitgang niet in termen van geestelijke
ontwikkeling kunnen zien? Waarom speelt voor hen de menselijke waardigheid geen
rol, verheerlijken ze het individualisme terwijl ze zelf het conformisme
omarmen? Wat mankeert Mak om een schrijver als Steinbeck af te doen als ‘een
oudere man die zichzelf overschreeuwde, die zijn leeftijd niet kon accepteren,
zijn jeugd niet kon loslaten.’ Wat denkt hij te bereiken met deze amateur-psychologie?
Waarom leest men nergens in zijn Reizen
zonder John vragen als deze van Steinbeck?
If this people has atrophied
its taste buds as to find tasteless food not only acceptable but desirable,
what of the emotional life of a nation? Do they find their emotional fare so
bland that it must be spiced with sex and sadism through the medium of the
paperback? And if this is so, why are there no condiments save ketchup and
mustard to enhance their foods?
We’ve listened to local radio
all across the country. And apart from a few reportings of football games, the
mental fare has been as generalized, as packaged, and as undistinguished as the
food. I stirred Charley with my foot to keep him awake.
I had been keen to hear what
people thought politically. Those whom I had met did not talk about the
subject, didn’t seem to want to talk about it. It seemed to me partly caution
and partly a lack of interest, but strong opinions were just not stated.
Deze vragen en observaties schreef Steinbeck
meer dan een halve eeuw voordat Geert Mak zijn lezers probeerde te overtuigen
van ‘het vitale karakter van de Amerikaanse
democratie.' Een democratie waar bijna de helft van de
kiesgerechtigden bijna een halve eeuw niet meer stemt. Inderdaad: 'Where are today's Steinbecks?' Ze zijn er wel, maar dan gemarginaliseerd, in
elk geval opereren ze buiten het mainstream circuit.
En wanneer de mainstream
intellectuelen zwijgen, wat kan men dan nog verwachten van de ‘echte
doorsnee Amerikaan’ die
Mak wilde ’spreken om het land beter
te begrijpen,’ om vervolgens te ontdekken dat ‘niemand’ hem
kon ‘uitleggen wat… in de plaats is gekomen’ van
datgene waarvan Mak dacht dat het een 'vitale democratie’ was.
Steinbeck in Travels With Charley:
I asked,
‘Anybody know any Russians around here?’
And now he
went all out and laughed. ‘Course not. That’s why they’re valuable. Nobody can
find fault with you if you take out after the Russians.’
‘Because
we’re not doing business with them?’
He picked
up a cheese knife from the counter and carefully ran his thumb along the edge
and laid the knife down. ‘Maybe that’s it. By George, maybe that’s it. We’re
not doing business.’
‘You thnk
then we might be using the Russians as an outlet for something else, for other
things.’
‘I didn’t
think that at all, sir, but I bet I’m going to… Yes, sir,’ he said with growing
enthusiasm, ‘those Russians got quite a load to carry. Man has a fight with
his wife, he belts the Russians.’
‘Maybe
everybody needs Russians. I’ll bet even in Russia they need Russians. Maybe
they call it Americans.’
Zijn dit
de woorden van ‘een doemdenker’? Is dit het ‘gemopper’ van een
schrijver die ‘voor het eerst ongenadig geconfronteerd [werd] met degene die hij in
werkelijkheid was: een oudere man die zichzelf overschreeuwde’? Zijn dit
observaties van een uitbluste schrijver wiens ‘eeuwig sluimerende pessimisme nu
ongegeneerd naar buiten [breekt],’ een auteur
op zijn retour ‘die zijn leeftijd niet kon accepteren, zijn jeugd niet kon loslaten’?
Niet voor mij. Ik denk dat Steinbeck twijfelde aan de Amerikaanse
propaganda, zoals hij altijd al getwijfeld had over het kapitalisme dat de gewone
mensen uitbuitte en liet rondzwerven op zoek naar werk, zoals hij in onder
andere Grapes of Wrath beschreef. Bij
schrijvers, bij denkers in het algemeen roept de dagelijkse werkelijkheid
voortdurend vragen op over de zin en betekenis van het leven. Dat is
juist de kern van hun bestaan, en tevens hun bestaansrecht. Hij vergelijkt met andere
werkelijkheden en andere culturen en met andere tijden. In het begin van Steinbecks’s
America and Americans and Selected
Nonfiction schrijven Susan Shillingslaw, ‘director of the Center for Steinbeck Studies at San Jose State
University,’ en Jack J. Benson, ‘author
of the acclaimed biography JohnSteinbeck, Writer’:
Extraordinarily
sensitive to his environment, John Steinbeck ‘brings together the human heart
and the land,’ to borrow a phrase from environmentalist and writer Barry Lopez.
Like Lopez, Steinbeck urges his readers to consider two primal landscapes:
external landscapes – our relations to the land, to oaks, to the whir of night
frogs – and interior landscapes, often shaped by the places where we reside.
Het is
precies dat wat aan Mak’s Reizen
zonder John ontbreekt. Er ontbreekt diepte aan, er is geen ‘interior
landscape.’ Mak bezit niet
de kracht van Steinbeck en wat hem zo groots maakte, kortom datgene wat in de introductie van
zijn hierboven genoemde essaybundel als volgt wordt omschreven:
While he
was not in the strictest sense an intellectual; he was a man of ideas who
responded thoughtfully, often passionately, to the problems he saw around him…
a few trenchant points about Steinbeck’s nonfiction need to be kept in mind:
the urgency of his desire to witness and judge for himself… his determined
focus on the commonplace, the ordinary, the neglected detail; and finally, his
idealism, the urge to set things right somehow… Steinbeck acknowledges – here
and elsewhere – that anything he wrote was far from ‘objective’ for it was
necessarily colored, ‘warped’ by his perception and his times.
Afgaande
op Mak's negatieve kwalificaties van Travels
With Charley kan de conclusie alleen maar zijn dat hij de auteur Steinbeck
niet begrijpt, of in elk geval geen emotionele affiniteit heeft met zijn werk. En
het is zelfs niet al te ver gezocht om te denken dat Mak met het land zelf geen
diep doorleefde verwantschap voelt want Steinbeck’s oeuvre kan niet anders
gezien worden als een ode aan de 'echte doorsnee Amerikaan', en als een ‘testimony
to one of the most endearing qualities of Steinbeck’s prose, his attachment to
place,’ zoals de samenstellers van de essaybundel America and the Americans terecht opmerken, het besef dat een mens
altijd op zoek blijft naar een plaats waar ‘he belongs' en 'to
restore the dignity and decency that had been kicked out of the migrants by
their intolerable mode of life.’ Want, zoals Steinbeck in The Harvest Gypsies uitlegde: ‘A
man herded about, surrounded by armed guards, starved and forced to live in
filth loses his dignity; that is, he loses his valid position in regard to
society, and consequently his whole ethics toward society.’ Hoewel Steinbeck
het over de miserabele condities had in de migrantenkampen van dagloners in het
rurale Californie, gaat dit verlies aan waardigheid ook op voor al die andere
berooiden die met miljoenen vanuit achtergebleven gebieden in Europa met een
paar koffers berooid op de Oostkust van de VS arriveerden en onmiddellijk
geconfronteerd werden met de haat en achterdocht van de genen die een generatie
eerder waren gevlucht naar ‘the promised land.’ Steinbeck:
We regard
this destruction of dignity, then, as one of the most regrettable results of
the migrant’s life, since it does reduce his responsibility and does make him a
sullen outcast who will strike at our Government in any way that occurs to him.
Hoe kan men spreken van een samenleving wanneer iedere nieuwkomer zich moet invechten terwijl er ook nog zoveel ‘outcasts’ zijn? Dat was een van Steinbeck’s thema’s in een land waar de haat en het geweld elkaar afwisselenden, en iedereen een concurrent van de ander was.
A glance
at the list of migrants shot during a single year in California for ‘resisting
an officer’ will give a fair idea of the casualness of these ‘officers’ in
shooting workers.
aldus
Steinbeck die walgde van de feodale omstandigheden in de VS van de
jaren dertig.
The
attitude of the employer on the large ranch is one of hatred and suspicion, his
method is the threat of the deputies’ guns. The workers are herded about like
animals. Every possible method is used to make them feel inferior and insecure.
At the slightest suspicion that the men are organizing they are run from the
ranch at the points of guns. The large owners know that if organization is ever
effected there will be the expense of toilets, showers, decent living
conditions and a raise in wages.
De
condities waaronder dagloners in de Amerikaanse landbouw werkten, verschilden
niet wezenlijk van van die in de koloniale wereld:
The
attitude of the workers on the large ranch is much that of the employer, hatred
and suspicion. The worker sees himself surrounded by force. He knows that he
can be murdered without fear on the part of the employer, and he has little
recourse to law. He has taken refuge in a sullen, tense quiet. He cannot resist
the credit that allows him to feed his family, but he knows perfectly well the
reason for the credit.
De arbeidsomstandigheden voor de onderkaste leek op die van de slavernij op de plantages toen die nog bestond in de zuidelijke staten. En nog steeds werken kinderen voor een hongerloon in California zoals het medianetwerk NBC en de mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch gedocumenteerd bewijzen.
Thousands
of children, many too young to drive, are hard at work putting in long hours in
brutal conditions to make sure the rest of us eat well -- and cheaply.
NBC Bay
Area’s Investigative Unit spent weeks penetrating the close-knit and
tight-lipped community of migrant workers and found dozens of children working
the fields in the San Joaquin and Sacramento valleys – some who started work at
11-, 10- and even 8-years of age.
While an
8-year-old could not work in an office or fast-food restaurant, a 1938 law
allows them to legally work in agriculture.
These
children are working a full day in the fields picking, trimming and cultivating
fresh fruits and vegetables. They often work 9 to10 hours a day in
100-degree-plus heat.
NBC Bay
Area’s Investigative Unit found these children working all over -- not in
China, not in Indonesia, not in Guatemala, not in Mexico - but in the United
States, from North Carolina to California. Everyone interviewed worked on a
large farm, not a small, family one.
And these,
for the most part, are not illegal immigrants, but children born here in the
United States.
May 2010.
Fields of Peril. Child
Labor in US Agriculture
Hundreds of thousands of
children under age 18 are working in agriculture in the United States. Under a
double
standard in US federal law,
children can toil in the fields at far younger ages, for far longer hours, and
under far
more hazardous conditions than
all other working children. Worse, even the weak protections in US law are
rarely
enforced.
Fields of Peril is based on
more than 140 interviews, including 70 current and former child workers who
worked
in14 states across the United
States.
For too many children, farmwork
means an early end to childhood, long hours at exploitative wages, and risks to
their health and sometimes
their lives. Agriculture is one of the most dangerous occupations in the United
States;
child farmworkers suffer
work-related fatalities at over four times the rate of other young workers. Yet
children can
do hazardous work in
agriculture from which they would be banned in any other industry. The long
hours and
demands of farmwork result in
shocking drop-out rates from school. Without a diploma, child workers are left
with
few options besides a lifetime
of farmwork and the poverty that accompanies it.
Human Rights Watch calls on the
US Congress to amend the Fair Labor Standards Act to apply the same
protections
for children working in agriculture as already apply to all other working
children. http://media.nbcbayarea.com/documents/Fields+of+Peril.pdf
Feit is dat het Amerikaans kapitalisme altijd aangewezen is geweest en nog steeds op slavenarbeid en kinderarbeid en dat de globalisering, het overhevelen van arbeid naar de lage lonenlanden het gevolg is van de doctrine dat met een minimum aan kosten een maximum aan winst wordt gemaakt. Ten koste van de samenleving, de sociale samenhang. John Steinbeck:
The labor
policy of these absentee-directed large farms has created the inevitable
result. Usually there are guards at the gates, the roads are patrolled,
permission to inspect the premises is never given.
It would
almost seem that having built the repressive attitude toward the labor they
need to survive, the directors were terrified of the things they have created.
The fear dictates an increase of the repressive method, a greater number of
guards and a constant suggestion that the ranch is armed to fight.
Het
resultaat van dit systeem is de vervreemding van de mens die ontstaat ‘after
the loss of dignity and spirit have cut him down to a kind of subhumanity.’ Let wel, al acht decennia geleden
waarschuwde Steinbeck voor het volgende:
They are not
migrants by nature. They are gypsies by force of circumstances. In their heads, as they move wearily from harvest to harvest, there is
one urge and one overwhelming need, to acquire a little land again, and to
settle on it and stop their wandering. One has only to go into the squatters’
camps where the families live on the ground and have no homes, no beds and no
equipment; and one has only to look at the strong purposeful faces, often
filled with pain and more often, when they see the corporation-held idle
lands, filled with anger, to know that this new race is here to stay and that
heed must be taken of it. It should be understood that with this new race the
old methods of repression, of starvation wages, of jailing, beating and intimidation
are not going to work; these are American people.
Latino Poverty Rate Climbs to 28%
Published November 14, 2012
Maar op dat laatste verkeek Steinbeck zich, want wat hij zag, zagen ook de rijken. Om te voorkomen dat ze die menswaardig moesten behandelen zorgden ze ervoor dat de massale immigratie uit Europa door bleef gaan. Zo wisten de rijken de arbeiders tegen elkaar uit te spelen en op die manier wisten ze de lonen laag te houden. Hetzefde gebeurt nog steeds. Mexicaanse arbeiders net over de grens van de smalle Rio Grande verrichten vandaag de dag tegen lage lonen het werk dat tot voor enkele jaren Amerikaanse arbeiders een tiental kilometer verderop deden. Zoveel cynische onverschilligheid kon Steinbeck zich ruim een halve eeuw geleden niet voorstellen toen hij schreef:
It is
difficult to believe what one large speculative farmer has said, that the
succes of California agriculture requires that we create and maintain a peon
class.
En toch,
we weten dat die rijke Californische herenboer en met hem zijn hele klasse
gelijk heeft gekregen. Na de ongeschoolde arbeiders en vervolgens de geschoolde
arbeiders heeft nu ook de middenklasse de rekening van dit systeem
gepresenteerd gekregen. Iemand moet immers het kapitalisme overeind houden.
Als je invloed en macht wilt
hebben, moet je groots zijn. Dat is iets wat we in Europa van ze kunnen leren.
Geert Mak
op 22 augustus 2012 bij nu.nl
Geen opmerkingen:
Een reactie posten