Salomon Bouman 13

Afgelopen maandag, 19 Mei 2008, hoorde ik Salomon Bouman spreken tijdens een bijeenkomst georganiseerd door het Institute for Social Studies in Den Haag waarbij ook de Palestijnse intellectueel Omar Barghouti sprak. Bouman introduceerde zich als “een onafhankelijke journalist die bijna 40 jaar correspondent is geweest in Israel en zich zeer verbonden voelt met de joodse staat.” En passant meldde hij ook een “overlevende van de holocaust te zijn,” hoewel de aanwezigen daaruit niet de conclusie mochten trekken dat dit feit zijn journalistieke kijk op de zaken ook maar enigszins beïnvloedde. Volgens hem waren onder de Arbeiderspartij de Israelische autoriteiten niet expansionistisch geweest, dat gebeurde pas echt na 1977 onder rechts, de Likoed. Een bewering die hij al eerder in de NRC in de volgende bewoordingen had gedaan: “Het realisme van het linkse seculiere zionisme, zoals David Ben Goerion dat beleed, werd naar de achtergrond gedrongen.” Hetzelfde realisme dus dat ertoe had geleid dat onder aanvoering van Ben-Goerion Palestina in 1948 etnisch gezuiverd werd en meer dan de helft van het aan de Palestijnen toegewezen land door zionistische troepen was veroverd. Bouman’s bewering staat ook haaks op uitspraken van Ben-Goerion als deze: “ik ben tevreden met een deel van het land, maar alleen op basis van de gedachte dat we na de stichting van de staat een sterke macht opbouwen – en we de verdeling van het land zullen afschaffen en we ons over het hele Land van Israel zullen verspreiden.” De bezetting van de rest van Palestina na 1967 werd door Bouman gepresenteerd als een economische, sociale en zelfs culturele zegening voor de Palestijnen, want “de Palestijnse pers bloeide onder de Israelische censuur,” een opmerking die het publiek met gefronste wenkbrauwen aanhoorde. Inmiddels was hij alweer voortgedenderd tot een joodse Fransman opstond en Bouman erop wees dat hij “in Angola had geleefd onder koloniaal bestuur. Ik herinner me dat dictator Salazar toen in dezelfde termen sprak over de Portugese aanwezigheid in dat land als u nu over de joden in bezet gebied spreekt, namelijk dat zij een achterlijk volk ontwikkelden.” Het deed Bouman niet van idee veranderen, wel liet hij weten een fel tegenstander te zijn van een democratische seculaire binationale staat, want dat zou het einde betekenen van een exclusief ‘’joodse staat,” een onverdraaglijke gedachte voor Bouman die zelf nog een onderkomen heeft in Ramat Hasharon, een stad ten noorden van Tel Aviv waar de rijkere joods-Israeli’s wonen. Sterker nog ”zolang de Palestijnen niet accepteren dat Israel een joodse staat is zal het conflict voortduren,’’ waarmee de voormalige correspondent aangaf dat in zijn ogen de Palestijnse Israeli’s een inferieure rol binnen “een joodse staat” moeten blijven spelen en Israel dus nooit een democratische staat kan worden voor al zijn burgers. Omar Barghouti probeerde Bouman vergeefs uit te leggen dat een staat die naar etnische zuiverheid streeft nooit een democratie kan zijn omdat het per definitie andere etnische groeperingen moet discrimineren en discriminatie geen democratische levenshouding is. Toen het woord Apartheid viel reageerde de voormalige NRC-correspondent geïrriteerd dat het “een absurde veronderstelling, klinkklare nonsens” was om van Israelische Apartheid te spreken. Barghouti reageerde aansluitend met de opmerking dat niet de Palestijnen maar de Zuid Afrikanen als eersten hebben gesproken over de overeenkomsten tussen hun Apartheid en die van “de joodse natie”. Immers “aartsbisschop Tutu verklaarde na zijn bezoek aan de Westbank dat hij ‘buitengewoon verontrust was’ omdat ‘het hem herinnerde aan zoveel dat de zwarte bevolking in Zuid Afrika was overkomen. Ik heb de vernedering gezien van de Palestijnen bij de controleposten en wegversperringen, die net als wij leden wanneer jonge blanke politiemensen ons verhinderden om rond te reizen.’ Voormalige president Carter heeft gesproken en geschreven over de Israelische Apartheid. Ronnie Kasrils, zelf een jood, en op dit moment minister van Inlichtingen Diensten in Zuid Afrika, heeft gesteld dat volgens alle maatstaven de Israelische Apartheid erger is dan de voormalige Apartheid in Zuid Afrika. En hij noemde daarbij ook de situatie van de Palestijnse Israeli’s, die door meer dan 20 wetten officieel worden gediscrimineerd. Er is sprake van geinstitutionaliseerde Apartheid, omdat het wettelijk is vastgelegd.” Maar ook dit werd door de “onafhankelijke journalist van de slijpsteen voor de geest” genegeerd. Inmiddels had Bouman zijn opponent Barghouti publiekelijk uitgemaakt voor “extremist”, omdat die had geopperd dat Ben-Goerion vanwege zijn betrokkenheid bij het etnisch zuiveren van Palestina in 1948 voor het Internationaal Gerechtshof had moeten worden gedaagd. Aangezien het beroep op het internationaal recht door Bouman werd gezien als een vorm van extremisme stelde ik hem de vraag of hij als journalist de etnische zuivering van 1948 geen oorlogsmisdaad vond. Na een stilte zei hij: “Dat is een scherpe vraag… Het was het resultaat van een oorlog. Ik beschouw het geen oorlogsmisdaad.” Hij ging verder niet in op het feit dat niet alleen Omar Barghouti, maar het internationaal recht etnische zuivering als een oorlogsmisdaad definieert. Bouman’s argument was dat “die oorlog begonnen werd door de Arabische landen die Israel aanvielen,” en dat die naties de Palestijnen hadden opgeroepen om te vluchten, een propagandaleugen die al lang door de Israelische “nieuwe historici” gedocumenteerd is ontkracht, maar die door deze “overlevende van de holocaust” die “zich zeer betrokken voelt bij de joodse staat” nog steeds wordt verspreid. De etnische zuivering onder Rabin van Ramleh en Lydda noemde hij op een bepaald moment: de Palestijnen “de weg wijzen om uit de stad te komen,” een eufemisme dat enige hilariteit onder de aanwezigen opriep. De leugen over de Arabische legers die de oorzaak zouden zijn van de etnische zuivering, negeert ook het door vooraanstaande historici gedocumenteerde feit dat tenminste 200 Palestijnse dorpen al etnisch gezuiverd waren voordat er ook maar één Arabische soldaat de Palestijnen hielp. En hoewel zijn opponent hem dit telkens weer voorhield, weigerde Bouman hier serieus op in te gaan. Nog absurder was zijn bewering dat het geen oorlogsmisdaad was omdat de etnische zuivering tijdens een oorlog was gepleegd, een argument dat Barghouti weerlegde door te zeggen dat “oorlogsmisdaden per definitie tijdens een oorlog worden begaan,” en daarom nu juist oorlogsmisdaden heten. Het opmerkelijke is dat Bouman de etnische zuivering van joden uit Israel natuurlijk wel een oorlogsmisdaad zou noemen. Een serieuze conclusie kan ook niet anders zijn dan dat het meten met twee maten Bouman niet geschikt maakte voor een zo langdurig correspondentschap voor een dagblad dat zich afficheert als een kwaliteitskrant. Een journalist die weigert in te zien dat iemand een oorlogsmisdadiger is zodra deze een bloedige etnische zuivering voorbereid en laat uitvoeren is natuurlijk niet geschikt voor het vak. Maar zo werkt het dus niet in de commerciële journalistiek, zoals ik uit eigen ervaring weet. Zolang Bouman de consensus verwoordt, is er niets aan de hand. Daardoor kon hij 36 jaar lang correspondent blijven in een van de meest gewelddadige gebieden ter wereld om van daaruit zijn publiek met propaganda te bewerken. Het in aanwezigheid van een academisch publiek kwalificeren van een opponent als “een extremist” omdat deze een beroep doet op het internationaal recht illustreert dat hij alles behalve ‘’een onafhankelijke journalist” is. Alleen door het stigmatiseren van een politieke tegenstander kan hij de werkelijkheid blijven negeren. Dat bleek tenslotte andermaal toen hij de religieuze extremist die premier Yitzhak Rabin vermoordde een “nationalist” noemde. Er zit wel degelijk een logica in de gekte.

Hier kunt u de bijeenkomst zien en horen:

http://videotheek.surfnet.nl/play_proxy/mmc/42617/Debate.WMV