Met de almaar toenemende dreiging van een nucleair armageddon is het voor de burger in een samenleving die claimt een democratie te zijn van ultiem belang te weten waar bijvoorbeeld in de hoofdstad Amsterdam schuilkelders zijn gevestigd. In het kader van Amsterdam 750 jaar 'Erfgoed van de Week' publiceerde de gemeente op 8 augustus 2024 een artikeltje over de ‘Koude Oorlog-schuilplaatsen Amsterdam’ met als informatie dat ‘Tijdens de Koude Oorlog tenminste 104 bunkers en schuilplaatsen [zijn] gebouwd in Amsterdam. Veel daarvan zijn gesloopt. Maar een groot deel ligt er nog, ondergronds, verspreid over de stad. Bij een aanval met een atoombom konden burgers, maar ook essentiële bedrijven, zoals politie, brandweer, GVB-buschauffeurs veilig schuilen voor de bom en de daaropvolgende radioactieve straling.’ Dit stemt niet hoopvol, vooral niet omdat de overgrote meerderheid van de hoofdstedelingen niet verteld wordt waar die ‘schuilplaatsen’ zijn. De informatie van de Amsterdamse ambtenaren en politici is vooral lachwekkend. Een voorbeeld: ‘Een aantal schuilplaatsen opent de deuren tijdens Open Monumentendag Amsterdam op 14 en 15 september (2024)!’ waaruit de lezer kan opmaken dat de rest van het jaar deze schuilplaatsen, en ook alle andere zijn hermetisch op slot, of bestaan inmiddels niet meer.
Het ambtelijke bestuur van de stad laat namens de politiek weten dat er ‘van 1948 tot 1991’ een zogeheten ‘Koude Oorlog’ bestond. ‘Direct na de Tweede Wereldoorlog stonden de 2 grootmachten recht tegenover elkaar: het kapitalistische Westen (Verenigde Staten) tegenover het communistische Oosten (Sovjet-Unie, nu Rusland). Met de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog nog vers in het geheugen, is als voorbereiding op deze nieuwe, allesvernietigende atoomoorlog een parallelle, ondergrondse wereld ontworpen. In deze bunkers en schuilplaatsen kon de regie over ons land worden voortgezet door de overheid, Defensie, maar ook allerlei organisaties als de NS, PTT en de Nederlandsche Bank. Daarnaast zijn tientallen openbare-, bedrijfs- en privé schuilplaatsen gebouwd.
In deze atoomschuilplaatsen krijg je een uniek kijkje in de wereld van een andere tijd: schuilen voor de allesvernietigende atoomoorlog.’
Kortom, dit alles behoort tot het verleden, in de toekomst bestaat het gevaar van een kernoorlog niet meer, aldus de gemeente Amsterdam. Op grond waarvan het bestuur van de stad meent dat er geen dreiging meer bestaat wordt geheim gehouden. Het enige argument is dat ‘atoomschuilplaatsen’ inmiddels ‘monumenten’ zijn die ons een ‘uniek kijkje’ geven ‘in de wereld van een andere tijd.’ Even monumentaal zijn de:
‘Openbare schuilplaatsen in de metrostations
De metrostations Nieuwmarkt, Weesperplein en Wibautstraat hebben al bij de bouw in de jaren 70 een dubbelfunctie gekregen als openbare schuilplaats. Bij een hoge dreiging zouden grote schuifdeuren de ingangen van de metrostations dichtzetten en kon je alleen via een sluis naar binnen, waar je nieuwe kleding kreeg en moest douchen.
Toegang tot een sluis van de openbare schuilplaats in metrostation Weesperplein. | Foto: Rutger Noorlander (2024).
Hier konden enorm veel burgers schuilen: in de metrostations Nieuwmarkt en Wibautstraat pasten 6000 personen. In metrostation Weesperplein was plek voor wel 12.000 personen: in de stationshal, op het perron en in de metrobak eronder, die is aangelegd voor de nooit gerealiseerde oost-west metrolijn.
De metrobak bestemd voor de nooit gerealiseerde oost-west-metrolijn, onder station Weesperplein, was tevens onderdeel van de openbare schuilplaats voor 12.000 personen. | Foto: Rutger Noorlander (2024).
Grote stalen deuren zouden de perrons afsluiten van de spoortunnel. Enorme zandfilters zouden de lucht van buiten filteren, waarna luchtbehandelingsinstallaties de schone lucht in de schuilplaats zouden pompen. Ook stonden hier grote watertanks, olietanks en aggregaten voor noodstroomvoorziening. Een indrukwekkend geheel, dat nog grotendeels aanwezig is.
Een schuilplaats voor 12.000 personen heeft enorme zandfilterruimtes om de besmette lucht van buiten te filteren en zuiveren. Rechts twee luiken tot zandfilters. Links bevond zich een doorgang met een stalen deur en explosiekleppen (beide verwijderd) tot nog meer zandfilterruimtes. | Foto: Rutger Noorlander (2024).
Unieke kans: bezoek deze schuilplaatsen op Open Monumentendag Amsterdam 2024
Tijdens Open Monumentendag Amsterdam op 14 en 15 september 2024 worden deze Koude Oorlog-schuilplaatsen opengesteld voor publiek. Dit is een unieke kans om deze bijzondere Koude Oorlog-schuilplaatsen van binnen te bekijken en te voelen hoe het is om in een ondergrondse bunker te zijn. Het GVB stelt speciaal voor deze dag enkele Koude Oorlog-elementen van het metrostation Weesperplein open, waarbij de bezoekers de – normaal gesloten – betonnen bak onder het huidige perron mogen bezichtigen. Hier zijn de toiletten van de openbare schuilplaats.’
Wat moet je als eerste doen als je tijdens een bombardement schuilt in een openbare schuilplaats? Juist, plassen en poepen. In de bak onder het perron van metrostation Weesperplein bevinden zich daarom tientallen toiletten en wasbakken. Eronder zit een grote vuilwaterbak voor afvalwater. | Foto: Rutger Noorlander (2024).
Kort samengevat boffen wij eenvoudige stervelingen in Amsterdam dat volgens het bestuur van de stad er geen enkel gevaar meer dreigt van een ‘nieuwe, allesvernietigende atoomoorlog’ waardoor ‘de parallelle, ondergrondse wereld' die beschikbaar was voor slechts enkele tienduizenden hoofdstedelingen niet meer nodig is.
Volgende keer meer over de modale burger en zijn/haar kansen te overleven.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten