ANALYSE
Waarom Trump plotseling ‘zonder voorwaarden’ wil praten met Iran
door JONATHAN VAN TONGEREN op
Satellietfoto van de Straat van Hormuz tussen Iran en Oman, een vijfde van de olie die wereldwijd verhandeld wordt komt hier langs (foto: Envisat).
Waarom Trump plotseling ‘zonder voorwaarden’ wil praten met Iran
door JONATHAN VAN TONGEREN op Enerzijds wil de Amerikaanse president Donald Trump de olie-export van Iran afknijpen, anderzijds stelde hij de machthebbers in Teheran voor om een gesprek “zonder voorwaarden” aan te gaan.
Trumps uitnodiging verraste nadat hij op Twitter op zijn gebruikelijk agressieve toon Iran gewaarschuwd had nooit meer de VS te bedreigen. De Iraanse president Hassan Rouhani had daarvoor echter niet gedreigd de VS aan te vallen of iets dergelijks, maar alleen gewaarschuwd voor een aanval op Iran.
Rouhani dreigde verder met een blokkade van de olie-exportroutes in de Perzische Golf. Iran is een van de delfstofrijkste landen ter aarde. Nadat de VS in mei uit het nucleaire akkoord van Iran en de P5+1 (de permanente leden van de VN Veiligheidsraad + Duitsland) stapte, werd de toon tussen Washington en Teheran steeds scherper. Zo vergeleek de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo de Iraanse regering met de maffia.
Blijf op de hoogte van nieuws, opinie en achtergronden: Volg Novini!
De verbale krachtpatserij heeft er reeds toe geleid dat de olieprijzen met meer dan 3,5 procent gestegen zijn. Door uit het nucleaire akkoord met Iran te stappen en sancties in te stellen willen de VS de invloed van Iran in het Midden-Oosten terugdringen. De Amerikaanse regering beweert namelijk dat Iran gedekt door het nucleaire akkoord proxy-oorlogen in het Midden-Oosten voert.
De westerse (lees: Amerikaanse) politiek heeft reeds enige tijd de diplomatie door economische pressie vervangen. In hun arrogantie veronderstellen ze daarbij de enigen te zijn waarop de rest van de wereld zich zou kunnen oriënteren en dat wie dat niet doet ‘geïsoleerd’ zou zijn. Het voorbeeld van Iran heeft recent weer het tegendeel laten zien. … Meer lezen over Amerikaanse sancties tegen Iran bespoedigen Euraziatische economische integratie
Novini.nl
Iran is de op twee na grootste olieproducent in de Organisatie van olie-exporterende landen (OPEC) en exporteerde in mei van dit jaar circa 2,7 miljoen vaten ruwe olie per dag. Daarvan importeerde China bijna 27 procent, gevolgd door India met 16 procent, Zuid-Korea en Turkije met beide tien procent en Japan met zeven procent.
Als de VS er in zouden slagen hun bondgenoten te overtuigen de oliehandel met Iran te kappen, dan zouden andere olie-exporterende landen als Saoedi-Arabië, Irak, Koeweit en Rusland daarvan het meeste profijt kunnen hebben. Andere landen zouden er onbedoeld door in het nauw kunnen komen. Zo is Turkije momenteel sterk van Iraanse olie-export afhankelijk. Met het afknijpen van de Iraanse olie-export riskeren de VS dan ook Turkije verder van zich te vervreemden en in de armen van Rusland en Iran te drijven. In zo’n scenario zit het er ook in dat er alsnog een oliepijpleiding van Iran naar Turkije over land aangelegd wordt, waarmee de Turkse afhankelijkheid van Iraanse olie verder bestendigd wordt. De VS riskeren met het afknijpen van de Iraanse olie-export kortom hun geostrategisch en militair belangrijke bondgenoot Turkije kwijt te spelen.
Iran heeft met het dreigement om de Straat van Hormuz te blokkeren echter een voor de hand liggende kaart gespeeld. Het land heeft met deze zee-engte immers een troef in handen. Iran is terdege in staat de Straat van Hormuz tussen de Perzische Golf en de Golf van Oman te blokkeren. Iedere olietanker vanuit Koeweit, Bahrein of Irak moet door deze flessenhals, alsmede een groot deel van de Saoedische olie. Als Iran zijn dreigement waar zou maken, zouden de olieprijzen – en daarmee de benzineprijzen – omhoog kunnen schieten. Iets wat Trump voor de aanstaande midterm verkiezingen in de VS niet kan gebruiken. De Amerikanen kunnen dit probleem echter niet eenvoudig omzeilen. Vandaar Trumps plotselinge bereidheid om met Iran te praten.
OVER DE AUTEUR
JONATHAN VAN TONGEREN
Jonathan van Tongeren studeerde Internationale Betrekkingen en Slavistiek, was van 2006-2010 secretaris-generaal van het European Christian Political Youth Network (ECPYN) en is eindredacteur van Novini. Verder is hij redacteur bij uitgeverij De Blauwe Tijger.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten