The ruling elites are painfully aware that the foundations of American power are rotting. The outsourcing of manufacturing in the United States and the plunging of over half the population into poverty will, they know, not be reversed,
zo vatte de vooraanstaande voormalige New York Times-correspondent Chris Hedges de huidige situatie in zijn land samen, om hieraan toe te voegen:
The seizure of the financial system by global speculators ensures, sooner rather than later, another financial meltdown. The dysfunction of democratic institutions, which vomit up con artists such as Donald Trump and hold as alternatives inept, corporate-indentured politicians such as Joe Biden and Nancy Pelosi, is cementing into place a new authoritarianism. The hollowing out of the pillars of the state, including the diplomatic corps and regulatory agencies, leaves the blunt force of the military as the only response to foreign disputes and fuels endless and futile foreign wars.
Just as ominous as the visible rot is the internal decay. Among all social classes there is a loss of faith in the government, widespread frustration, a sense of stagnation and entrapment, bitterness over unfulfilled expectations and promises, and a merging of fact and fiction so that civil and political discourse is no longer rooted in reality. The nation’s isolation by its traditional allies and its inability, especially in the face of environmental catastrophe, to articulate rational and visionary policies have shattered the mystique that is vital to power. ‘A society becomes totalitarian when its structure becomes flagrantly artificial,’ George Orwell wrote. ‘That is when its ruling class has lost its function but succeeds in clinging to power by force or fraud.’ Our elites have exhausted fraud. Force is all they have left.
The United States is a wounded beast, bellowing and thrashing in its death throes. It can inflict tremendous damage, but it cannot recover. These are the last, agonizing days of the American Empire. The death blow will come when the dollar is dropped as the world’s reserve currency, a process already underway. The value of the dollar will plummet, setting off a severe depression and demanding instant contraction of the military overseas…
The ruling elites, worried about impending financial collapse, are scrambling to cement into place harsh legal and physical forms of control to stymie what they fear could be widespread popular unrest, nascent forms of which can be seen in the strikes carried out by American teachers and the protests by the ‘yellow vests’ in France.
In 2015 waarschuwde één van de best ingevoerde geopolitiekedeskundigen, de Amerikaanse voormalige National Security Adviseren oud-minister van Buitenlandse Zaken, Henry Kissinger, dat het buitenlands beleid van de Obama-regering erop gericht was ‘Rusland uiteen te laten vallen.’ In een interview benadrukte hij dat:
A number of things need to be recognized. One, the relationship between Ukraine and Russia will always have a special character in the Russian mind. It can never be limited to a relationship of two traditional sovereign states, not from the Russian point of view, maybe not even from Ukraine’s. So, what happens in Ukraine cannot be put into a simple formula of applying principles that worked in Western Europe, not that close to Stalingrad and Moscow. In that context, one has to analyze how the Ukraine crisis occurred. It is not conceivable that Putin spends sixty billion euros on turning a summer resort into a winter Olympic village in order to start a military crisis the week after a concluding ceremony that depicted Russia as a part of Western civilization… breaking Russia has become an objective; the long-range purpose should be to integrate it.
https://nationalinterest.org/feature/the-interview-henry-kissinger-13615?page=0%2C1
Ondanks het feit dat de Amerikaanse ‘deep state’ met zijn militair-industrieel complex en zijn tenminste 17 inlichtingendiensten de wereld in chaos wil storten door Rusland ‘uiteen te laten vallen,’ kwalificeerde Ian Buruma de VS als ‘a force for good,’ zo goed zelfs dat mijn oude vriend de Europese NAVO-landen adviseerde dat ‘we too must do the dirty work, and take the risk of being held accountable.’ Dit schreef Buruma 41 jaar nadat president en oud vijf sterren-generaal, Dwight Eisenhower, tijdens zijn afscheidsrede in 1961 had gewaarschuwd voor:
Ondanks het feit dat de Amerikaanse ‘deep state’ met zijn militair-industrieel complex en zijn tenminste 17 inlichtingendiensten de wereld in chaos wil storten door Rusland ‘uiteen te laten vallen,’ kwalificeerde Ian Buruma de VS als ‘a force for good,’ zo goed zelfs dat mijn oude vriend de Europese NAVO-landen adviseerde dat ‘we too must do the dirty work, and take the risk of being held accountable.’ Dit schreef Buruma 41 jaar nadat president en oud vijf sterren-generaal, Dwight Eisenhower, tijdens zijn afscheidsrede in 1961 had gewaarschuwd voor:
This conjunction of an immense military establishment and a large arms industry is new in the American experience. The total influence — economic, political, even spiritual — is felt in every city, every State house, every office of the Federal government. We recognize the imperative need for this development. Yet we must not fail to comprehend its grave implications. Our toil, resources and livelihood are all involved; so is the very structure of our society.
In the councils of government, we must guard against the acquisition of unwarranted influence, whether sought or unsought, by the military-industrial complex. The potential for the disastrous rise of misplaced power exists and will persist.
We must never let the weight of this combination endanger our liberties or democratic processes. We should take nothing for granted. Only an alert and knowledgeable citizenry can compel the proper meshing of the huge industrial and military machinery of defense with our peaceful methods and goals, so that security and liberty may prosper together.
Het probleem met de neoliberale macht is zijn ongecontroleerde heerschappij. In het geavanceerde kapitalisme is de heerschappij in handen gekomen van wat officieel ‘finance capitalism’ wordt genoemd, oftewel ‘the subordination of processes of production to the accumulation of money profits in a financial system,’ zodat sinds eind jaren zeventig, begin jaren tachtig van de vorige eeuw ‘it has become the predominant force in the global economy.’ Kortom, niet door productie of dienstverlening worden er maximale winsten gemaakt, maar door het speculeren met niet-bestaand geld. ‘Finance capitalism’ is zodoende een parasitair, immoreel systeem dat gekarakteriseerd wordt
by a predominance of the pursuit of profit from the purchase and sale of, or investment in, currencies and financial products such as bonds, stocks, futures and other derivatives.
Het betreft hier handel in lucht, waarover de insider,
Seth A. Klarman, who runs the Baupost Group hedge fund, which manages about $27 billion, just sent a sobering 22-page letter to his investors. He pointed out that the nation’s ratio of government debt to gross domestic product from 2008 to 2017 exceeded 100 percent and is close to that in France, Canada, Britain and Spain. The debt crisis, he warned, could be the ‘seeds’ of the next financial crisis. He decried the global unraveling of ‘social cohesion,’ adding, ‘It can’t be business as usual amid constant protests, riots, shutdowns and escalating social tensions.’
Het kapitalisme kan domweg geen begrenzingen tolereren, aangezien het, om te kunnen overleven, wel moet expanderen. Het is onverzadigbaar op zoek naar een ‘frontier,’ die vanzelfsprekend veroverd dient te worden. Door deze noodzaak ziet de kapitalistische elite zich voortdurend geconfronteerd met een buitenlandse vijand die weigert zich willoos te schikken naar de eisen van Washington en Wall Street. De financiële macht kan alleen bestaan door onbelemmerd te kunnen beschikken over grondstoffen en markten van wie dan ook. Bovendien bevordert een zogenaamde ‘buitenlandse bedreiging’ de interne cohesie, die steeds meer wordt verstoord door de toenemende kloof tussen geprivilegieerden en gemarginaliseerden. Dit uiterst onrechtvaardig systeem is gaan wankelen omdat het zijn beloften aan de overgrote meerderheid van de bevolking niet kan nakomen. Ondertussen accepteert het neoliberalisme geen concurrentie, het forceert overal een verdere concentratie van de financiële en economische macht. En lukt de 'vrije' toegang tot grondstoffen en markten niet zoals het Westen verordonneert, dan wordt uiteindelijk massaal geweld ingezet.
Dit totalitair opererend systeem bestaat, net als destijds het nationaal-socialisme, bij de gratie van de ‘frontier,’ het grensgebied, waaraan Europa en de VS al sinds de ontdekking van Amerika zijn grondstoffen, markten en 'Lebensraum' danken. Zonder 'frontier' zal het neoliberale kapitalisme tamelijk snel ineen storten, zoals nu blijkt uit het failliet van de ‘Amerikaanse Droom,’ de mythe die het land van de ‘ongekende mogelijkheden’ betekenis moest geven. De teloorgang van die Amerikaanse illusie werd al in 1925 beschreven door één van de grootste Amerikaanse auteurs, F. Scott Fitzgerald, in zijn roman The Great Gatsby. De Amerikaanse emeritus hoogleraar Literatuur en auteur Kermit W. Moyer wees erop dat:
[i]n the light of Fitzgerald’s historical perspective in this novel, the dead end was inevitable from the start: as the frontier disappeared, as the possibility of making the virgin land fulfill its first intense promise passed, American materialism increasingly became just that — simple, spiritless materialism, un-regenerative and omnivorous. Gatsby (embodying the complete historical progression) inevitably arrives at this dead end himself. Near the close of the novel, Gatsby waits amidst shattered hopes for Daisy’s telephone call, the call that never comes.
Daisy is de vrouw, van wie Gatsby meent te houden. In werkelijkheid is hij evenwel verliefd op de geromantiseerde herinnering aan haar, een beeld uit het verleden, een illusie, even levenloos als de illusie van de 'Amerikaanse Droom.' In verband daarmee wees Moyer erop dat de Amerikaanse kolonist een ware erfgenaam was van de ‘Dutch sailors,’ die als eerste witte Europeanen op Manhattan voet aan wal hadden gezet. Gatsby:
inherited their transcendental spark and the promise of the frontier kept the spark alive; but after pursuing that promise all the way to the Pacific Ocean, he discovered that it had somehow eluded him, and he was left with nothing but the material which had fed the flame. He was rich but that was all: direction was gone, meaning was gone; the dream began to turn back upon itself… the inheritance is essentially empty.
Fitzgerald onthulde de Amerikaanse werkelijkheid door de hele façade omver te trekken, de Potemkin-gevel waarachter de mainstream-journalistiek niet durft te kijken, uit angst geconfronteerd te worden met de gapende leegte van de westerse cultuur. Op diezelfde lacune hadden de Hopi Indianen gewezen toen zij de witte man probeerden uit te leggen dat:
our roots are rooted in our villages and it goes up to the whole universe. If we break these roots the world will get out of balance.
Daisy is de vrouw, van wie Gatsby meent te houden. In werkelijkheid is hij evenwel verliefd op de geromantiseerde herinnering aan haar, een beeld uit het verleden, een illusie, even levenloos als de illusie van de 'Amerikaanse Droom.' In verband daarmee wees Moyer erop dat de Amerikaanse kolonist een ware erfgenaam was van de ‘Dutch sailors,’ die als eerste witte Europeanen op Manhattan voet aan wal hadden gezet. Gatsby:
inherited their transcendental spark and the promise of the frontier kept the spark alive; but after pursuing that promise all the way to the Pacific Ocean, he discovered that it had somehow eluded him, and he was left with nothing but the material which had fed the flame. He was rich but that was all: direction was gone, meaning was gone; the dream began to turn back upon itself… the inheritance is essentially empty.
Fitzgerald onthulde de Amerikaanse werkelijkheid door de hele façade omver te trekken, de Potemkin-gevel waarachter de mainstream-journalistiek niet durft te kijken, uit angst geconfronteerd te worden met de gapende leegte van de westerse cultuur. Op diezelfde lacune hadden de Hopi Indianen gewezen toen zij de witte man probeerden uit te leggen dat:
our roots are rooted in our villages and it goes up to the whole universe. If we break these roots the world will get out of balance.
Wie de moeite neemt de bijzondere cactus-kas van de Amsterdamse Hortus Botanicus te bezoeken, wordt erop attent gemaakt dat de natuur altijd en overal naar evenwicht zoekt, en dat de soort die er niet in slaagt zich aan te passen aan deze wet gedoemd is ten onder te gaan. Op één van de informatie-borden staat onder de kop ‘De Gulden Snede/Fibonacci’:
Om het verdampingsoppervlak te beperken zijn de rozetten van woestijnplanten vaak sterk samengedrukt. Pas dan is goed te zien op welke manier de bladeren gerangschikt zijn. Meestal volgt dit de numerieke wet van Fibonacci: een rozet bestaat uit twee tegen elkaar indraaiende spiralen van… rijen bladeren. Hoe groter het aantal rijen in de spiraal, hoe dichter zij de verhoudingen van de ‘Gulden Snede’ nadert. Deze verhouding zorgt ervoor dat een blad nooit geheel wordt afgedekt door een ander blad. Een plant kan daardoor groeien zonder zichzelf te overschaduwen. De Fibonacci-reeks is overal in het plantenrijk aanwezig, maar bij succulenten extra goed te zien.
Kortom, het is een onwrikbare natuurwet dat elk onderdeel van een plant genoeg licht ontvangt om het hele organisme te laten overleven. Soorten waarvan een deel ten koste leeft van het geheel, zijn evolutionair ten dode opgeschreven. Hetzelfde gaat op voor de mensheid. Het feit dat 26 individuen momenteel even rijk zijn als de helft van de hele mensheid tezamen, demonstreert dat de mensheid gedoemd is te verdwijnen. Het is een symptoom van een dodelijke ziekte. Zoveel licht voor enkelen, terwijl de rest onvoldoende of geen licht ontvangt betekent een dermate grote verstoring van de ‘balans’ dat de soort ziek is geworden. Die ziekte openbaart zich op talloze manieren. Een voorbeeld: donderdag 21 februari 2019 berichtte The Guardian dat:
The world’s capacity to produce food is being undermined by humanity’s failure to protect biodiversity, according to the first UN study of the plants, animals and micro-organisms that help to put meals on our plates.
The stark warning was issued by the Food and Agriculture Organisation after scientists found evidence the natural support systems that underpin the human diet are deteriorating around the world as farms, cities and factories gobble up land and pump out chemicals…
It noted a ‘debilitating’ loss of soil biodiversity, forests, grasslands, coral reefs, mangroves, seagrass beds and genetic diversity in crop and livestock species. In the oceans, a third of fishing areas are being over-harvested.
De Amerikaanse auteur Barry Lopez, die in 1986 voor zijn boek Arctic Dreams de prestigieuze National Book Award for Nonfiction ontving, stelt het als volgt:
If, in a philosophy of place, we examine our love of the land — I do not mean a romantic love, but the love Edward Wilson (’s werelds grootste autoriteit op het gebied van mierenonderzoek. svh)calls biophilia, love of what is alive, and the physical context in which it lives… if, in measuring our love, we feel anger, I think we have a further obligation. It is to develop a hard and focused anger at what continues to be done to the land not so the people can survive, but so that a relatively few people can amass wealth.
I'm aware that these words, or words like them, have historically invoked revolution. But I ask myself, where is the man or woman, standing before lifeless porpoises strangled and bloated (opgezwollen. svh) in a beach-cast driftnet, or standing on farmland ankle deep in soil gone to flour dust, or flying over the Cascade Mountains and seeing the clear cuts stretching for forty miles, the sunbaked earth, the streams running with mud, who does not want to say, 'Forgive me, thou bleeding earth, that I am meek and gentle with these butchers?'
If we ask ourselves what has heightened our sense of loss in North America, what has made us feel around in the dark for a place where we might take a stand, we could have to answer that it is the particulars of what is now called the environmental crisis. Acid rain. Soil erosion. Times Beach. Falling populations of wild animals. Clear-cutting. Three Mile Island. But what we really face, I think, is something much larger, something that goes back to Guanahaní (eiland waar Columbus voor het eerst de Nieuwe Wereld betrad. svh) and what Columbus decided to do, that series of acts — theft, rape, and murder — of which the environmental crisis is symptomatic. What we face is a crisis of culture, a crisis of character. Five hundred years after the Niña, the Pinta, and the Santa Maria sailed into the Bahamas, we are asking ourselves what has been the price of the assumptions those ships carried, particularly about the primacy of material wealth.
If, in a philosophy of place, we examine our love of the land — I do not mean a romantic love, but the love Edward Wilson (’s werelds grootste autoriteit op het gebied van mierenonderzoek. svh)calls biophilia, love of what is alive, and the physical context in which it lives… if, in measuring our love, we feel anger, I think we have a further obligation. It is to develop a hard and focused anger at what continues to be done to the land not so the people can survive, but so that a relatively few people can amass wealth.
I'm aware that these words, or words like them, have historically invoked revolution. But I ask myself, where is the man or woman, standing before lifeless porpoises strangled and bloated (opgezwollen. svh) in a beach-cast driftnet, or standing on farmland ankle deep in soil gone to flour dust, or flying over the Cascade Mountains and seeing the clear cuts stretching for forty miles, the sunbaked earth, the streams running with mud, who does not want to say, 'Forgive me, thou bleeding earth, that I am meek and gentle with these butchers?'
If we ask ourselves what has heightened our sense of loss in North America, what has made us feel around in the dark for a place where we might take a stand, we could have to answer that it is the particulars of what is now called the environmental crisis. Acid rain. Soil erosion. Times Beach. Falling populations of wild animals. Clear-cutting. Three Mile Island. But what we really face, I think, is something much larger, something that goes back to Guanahaní (eiland waar Columbus voor het eerst de Nieuwe Wereld betrad. svh) and what Columbus decided to do, that series of acts — theft, rape, and murder — of which the environmental crisis is symptomatic. What we face is a crisis of culture, a crisis of character. Five hundred years after the Niña, the Pinta, and the Santa Maria sailed into the Bahamas, we are asking ourselves what has been the price of the assumptions those ships carried, particularly about the primacy of material wealth.
In Ken Burns' documentaire The Dust Bowl (2012) zegt Wayne Lewis uit Beaver County, Oklahoma, een bejaarde boer die als kind één van de grootste door mensen veroorzaakte ecologische rampen meemaakte:
We made so much money raising wheat in the late twenties that we broke everything out to raise more wheat. And then the climate changed, and the depression came along and the wheat wasn't worth much, but we still had the land broken out. We were just too selfish and we were trying to make money and get rich quick of the wheat and it didn't work out.
Maar zolang de Amerikanen niet werkelijk geworteld zijn in hun eigen land en hun eigen bestaan, zal de VS in oorlog blijven. Barry Lopez eindigt zijn Rediscovery of North America (1992) dan ook met de volgende woorden:
It is this paralysis in the face of disaster, this fear before the beast, that would cause someone looking from the outside to say that we face a crisis of character. It is not a crisis of policy or of law or of administration. We cannot turn to institutions, to environmental groups, or to government. If we rise in the night, sleepless, to stand at the ship's rail and gaze at the New World under the setting moon, we know we are thousands of miles from home, and that if we mean to make this a true home, we have a monumental adjustment to make, and only our companions on the ship to look to.
We must turn to each other, and sense that this is possible.
Zo niet, dan vergaat het schip, met man en muis. In zijn roman No Country for Old Men (2005) laat Cormac McCarthy een bejaarde zeggen:
Zo niet, dan vergaat het schip, met man en muis. In zijn roman No Country for Old Men (2005) laat Cormac McCarthy een bejaarde zeggen:
This country is hard on people. But they never seemed to hold it to account. In a way that seems peculiar… How come that people don’t feel like this country has got a lot to answer for? They don’t. You can say that the country is just the country, it don’t actively do nothing, but that don’t mean much. I seen a man shoot his pickup truck with a shotgun one time. He must of thought it done something. This country will kill you in a heartbeat and still people love it. You understand what I’m saying?
De Amerikaanse pionier is van het geweld gaan houden, en zal daarom aan dit geweld ten onder gaan, zo laat McCarthy zien. Exact een halve eeuw voordat zijn roman verscheen, trok de zwarte essayist en dichter Aimé Césaire in Discourse on Colonialism uit hetzelfde besef de volgende conclusie:
we must resign ourselves to the inevitable and say to ourselves, once and for all, that the bourgeoisie is condemned to become every day more snarling (snauwend. svh), more openly ferocious, more shameless, more summerily barbarous; that it is an implacable law that every decadent class finds itself turned into a receptacle (vat. svh) into which there flow all the dirty waters of history; that it is a universal law that before it disappears, every class must first disgrace itself completely, on alle fronts, and that it is with their heads buried in the dunghill (mesthoop. svh) that dying societies utter their swan songs.
Terwijl ik dit schrijf bericht de Volkskrant dat ‘ING nu ook in Italië onder vuur’ is gekomen ‘vanwege witwassen.’ De banksters staan vooraan in de corrumpering van wat eens trots de westerse democratie heette; zij bepalen de toekomst van miljarden mensen, en zorgen ervoor dat de biljoenen vergaard met illegale wapenhandel, vrouwenhandel, de Afghaanse opium-productie, de Columbiaanse cocaïne-handel keurig terugvloeien in de officiële economie. Meteen om de hoek bij mij in het centrum van Amsterdam is een façade van witwassende winkels opgetrokken, in handen van vooral buitenlandse criminelen. Het gemeentebestuur weet dit, de politie weet het, de belastingdienst weet het, maar niemand doet iets. Burgemeester Femke Halsema van Groen-Links weet het en babbelt over van alles en nog wat, maar daarb blijft het bij. Ook wij belastingbetalende burgers weten dit. Wij weten allang dat de even corrupte mainstream-media de kluit belazeren met hun doorzichtige propaganda waar alleen randdebielen en de ‘corporate press’ zelf nog in geloven. Wij ‘buitenstaanders’ weten maar al te goed dat de virtuele werkelijkheid met haar ‘fake news’ het gewonnen heeft wanneer de Orwelliaanse staat miljoenen besteedt om burgers in te prenten wat waar en niet waar is, terwijl wij het grote geheim allang weten, namelijk dat de financiële macht, speculerend met fiat-money, in samenwerking met de geheime diensten, die exact weten wat er allemaal werkelijk gebeurt, de dagelijkse realiteit bepalen. Ondertussen doen propagandisten als Ian Buruma alsof de macht nog op gezag kan bogen, alsof conformistische politici de toekomst van de gemeenschap bepalen.
There must be some way out of here
Said the joker to the thief
Said the joker to the thief
There's too much confusion
I can't get no relief
I can't get no relief
Businessmen, they drink my wine
Plowmen dig my earth
Plowmen dig my earth
None of them along the line
Know what any of it is worth
Know what any of it is worth
Wij weten inmiddels dat er geen uitweg bestaat, er is slechts een herhaling van zetten. En, bovenal: brutaliteit, een alles verpletterende bluf, zoals herkenbaar in teksten van ondermeer mijn oude vriend Ian B. Een saillant voorbeeld gaf hij als pluimstrijker van de liberals op 6 maart 2019 toen hij op The Worlds Opinion Page onder de kop ‘Licking the Boots that Kicks You’ sprak van:
the relationship between the narcissist and the sycophant, or the sadist and the masochist… They feed off one another. The worshipper’s desire to worship is just as strong as the narcissist’s craving to be slavishly admired… The urge to flatter is as conspicuous (in het oog lopend. svh) as the spectacle of self-love. There is something quite primitive about this: the weak seek protection from the strong by obsequiousness (kruiperigheid. svh), and the narcissist gains his or her power from their submission… Many people become sycophants of power willingly. Submission, paradoxically, makes them feel less weak.
Dit was geen zelfonthulling. Integendeel: Buruma heeft het hier over een aanzienlijk deel van de westerse bevolking dat de dupe is geworden van de neoliberale ideologie. Zij allen zijn in Buruma’s ogen primitieve ‘masochisten’ en ‘vleiers,’ die de ‘populisten’ in het dagelijks leven ‘slaafs’ volgen. Zijn ‘urban elites’ -- die hij als ‘sycofant’ tracht te behagen -- slikken zijn woorden als zoete koek. Vanuit hun middenklasse-bewustzijn haten ze de ‘losers’ maar vrezen ze tegerlijkertijd de ‘winners.’ Nooit zal de ‘narcist’ in Ian B. de intellectuele moed kunnen opbrengen om toe te geven dat ook de door hem bewonderde ‘liberal elites’ deze crisis hebben veroorzaakt. Nooit zal hij de eerlijkheid bezitten om te erkennen dat ook toen Obama aan de macht kwam met zijn holle leuze ‘Change We Can Believe In’ in werkelijkheid gold dat:
when narcissists gain political power, the results are anything but harmless. Charisma feeding off adoration leads to mass hysteria. Critics and naysayers must be eliminated,
en dat eveneens in het geval van Obama ‘dergelijke verering niet afgedwongen’ hoefde te worden. Zolang gewone stemgerechtigden permanent bedrogen worden, zijn zij bereid op iedere praatjesmaker te stemmen, net als Ian Buruma dit zelf doet.
Buruma is niet bij machte in te zien dat, zoals Aimé Césaire beschreef in Discourse of Colonialism:
[w]hether one likes it or not, the bourgeoisie, as a class, is condemned to take responsibility for all the barbarism of history, the tortures of the Middle Ages and the Inquisition, warmongering and the appeal to the raison d’état (de vroegere National Security. svh), racism and slavery, in short everything against which it protested in unforgettable terms at the time when, as the attacking class, it was the incarnation of human progress.
Wat de ‘vrije pers’ als een taboe beschouwt, is de serieuze analyse van de westerse consumptiecultuur. Wijsheid en inzicht blijven in het Westen aldus beperkt tot de literatuur. Zo wijst de Amerikaanse hoogleraar Engels James R. Giles in een bespreking van het geweld in Cormac McCarthy’s semi-autobiografische roman Suttree (1979) met betrekking tot de protagonisten:
They are trapped in a fallen, and demented world, in which god can only be understood as ‘dead’ and ‘jaundiced’ (pessimistisch. svh), a creator driven mad by hatred of his or her creations.
Giles zet in zijn essaybundel Violence in the Contemporary American Novel. An End to Innocence (2000) uiteen dat:
McCarthy’s vision is not primarily of a structural or systematic violence, but of an all-encompassing violence, the origins of which are unknown and unknowable,
maar die wel ten grondslag liggen aan het Amerikaanse imperialisme. Niet voor niets is de VS 93 procent van zijn bestaan in oorlog is geweest. Het loont daarom de moeite om Cormac McCarthy's romans te bestuderen, aanzien hij ‘one of the most dedicated and thorough students' is 'of the nature of violence among contemporary American novelists.’ Zijn werk is een ‘message of an impending doom, of a fatal judgement that cannot be comprehended, much less resisted.’ In:
McCarthy’s highly moralistic world, sins must be named and owned before they can be forgiven, and those characters who most insist on the ‘nothingness’ of existence, who attempt to remain ‘neutral,’ are those most in need of grace.
In zijn literaire werk staat ‘human impermanence’ centraal, met andere woorden:
death as the irrevocable and astonishingly unjust pronouncement of an insane god who has withdrawn his grace from the human world. Mad false prophets have rushed into the void left by god’s cruel denial of grace to his or her creations.
De meest recente voorbeelden hiervan zijn Obama met zijn ‘Change We Can Believe In’ en Trump met zijn ‘Make America Great Again,’ inhoudsloze kreten die de leegte van het Amerikaanse bestaan betekenis moeten geven, de met neonletters geschreven ‘American Dream’ opnieuw moeten laten schitteren. Maar precies zoals de Amerikaanse standup-comedian George Carlin opmerkte: ‘It is called the American Dream, because you have to be asleep to believe it.’ Die illusie was de droom van de almaar afkalvende middenklasse. Vandaar dat McCarthy’s hoofdrolspeler Suttree als ook de auteur zelf ‘attribute a superior honesty, a higher authenticity, to the urban lumpen proletariat than they grant the capitalist middle and upper classes.’ En ook al zou opiniemaker Ian Buruma zijn publiek elke dag weer verzekeren dat de VS ‘a force for good’ is, een ‘ideal’ van ‘openness and democracy,’ dan nog voelt de overgrote meerderheid van de Amerikaanse bevolking dat er iets niet klopt, dat de ervaring iets anders leert, dat George Carlin waarschijnlijk gelijk had toen hij zei:
Forget the politicians. The politicians are put there to give you the idea you have freedom of choice. You don't. You have no choice. You have owners. They own you. They own everything. They own all the important land, they own and control the corporations that have long since been bought and paid for, the senate, the congress, the state houses, the city halls, they got the judges in their back pocket, and they own all the big media companies so they control just about all of the news and the information you get to hear. They got you by the balls. They spend billions of dollars every year lobbying to get what they want. Well, we know what they want. They want more for themselves and less for everybody else. But I'll tell you what they don't want. They don't want a population of citizens capable of critical thinking. They don't want well informed, well educated people capable of critical thinking. They're not interested in that. That doesn't help them. That is against their interest.
You know what they want? They want obedient workers. Obedient workers, people who are just smart enough to run the machines and do the paperwork. And just dumb enough to passively accept all these increasingly shitty jobs with the lower pay, the longer hours, the reduced benefits, the end of overtime and vanishing pension that disappears the minute you go to collect it, and now they’re coming for your Social Security money. They want your retirement money. They want it back so they can give it to their criminal friends on Wall Street, and you know something? They’ll get it. They’ll get it all from you sooner or later cause they own this fucking place! It's a big club, and you ain’t in it! You, and I, are not in the big club.
By the way, it's the same big club they use to beat you over the head with all day long when they tell you what to believe. All day long beating you over the head with their media telling you what to believe, what to think and what to buy. The table has tilted folks. The game is rigged and nobody seems to notice. Nobody seems to care! Good honest hard-working people; white collar, blue collar it doesn’t matter what color shirt you have on. Good honest hard-working people continue, these are people of modest means, continue to elect these rich cock suckers who don’t give a fuck about you… they don’t give a fuck about you… they don’t give a FUCK about you.
They don’t care about you at all… at all… AT ALL. And nobody seems to notice. Nobody seems to care. Thats what the owners count on. The fact that Americans will probably remain willfully ignorant of the big red, white and blue dick thats being jammed up their assholes everyday, because the owners of this country know the truth.
Ondertussen moet de polderpers het doen met ondermeer de ‘Amerika deskundige’ Geert Mak, die verkondigde dat
Amerika er over een halve eeuw beter voor [staat] dan Europa… Als je invloed en macht wilt hebben, moet je groots zijn. Dat is iets wat we in Europa van ze kunnen leren.
De grootsheid van massale, dodelijke, bombardementen. En ook mijn andere oude vriend Ian Buruma begrijpt werkelijk niets van de diepere lagen van de VS, en ook hij wordt voor zijn onwetendheid door het polder-establishment beloond met allerlei prestigieus geachte prijzen. Zij allen kennen het geweld niet waaraan het lompen-proletariaat blootgesteld staat, de onzichtbare overgrote meerderheid, de ’[a]t least 80% of humanity’ die ‘lives on less than $10 a day.’ Enkele cijfers:
Today 2.5 billion people, including almost one billion children, live without even basic sanitation. Every 20 seconds, a child dies as a result of poor sanitation. That's 1.5 million preventable deaths each year.
Source: Water Supply and Sanitation Collaborative Council
More than 80 percent of the world’s population lives in countries where income differentials are widening.
The poorest 40 percent of the world’s population accounts for 5 percent of global income. The richest 20 percent accounts for three-quarters of world income.
According to UNICEF, 22,000 children die each day due to poverty. And they 'die quietly in some of the poorest villages on earth, far removed from the scrutiny and the conscience of the world. Being meek and weak in life makes these dying multitudes even more invisible in death.'
Around 27-28 percent of all children in developing countries are estimated to be underweight or stunted.
Kan dit neoliberale kapitalisme ‘a force for good’ zijn, wanneer het elke dag opnieuw 22.000 kinderen als bloedoffer eist? Overigens, waar is die bloeddorstigheid op gebaseerd? In zijn literaire werk beschrijft Cormac McCarthy hoe:
the destitute and outcast classes experience on an immediate and everyday level the insatiable violence emanating from the ‘thing unknown’ that threatens to engulf
het bestaan van de mens. Professor James Giles:
Like Hemingway, Fitzgerald, and the other great American modernists, McCarthy writes out of a ‘Waste Land’ vision of a fallen secular world in which, as Lady Brett Ashley in Hemingway’s ‘The Sun Also Rises’ says, god, if present at all, ‘doesn’t work very well’ for human beings.
Wat centraal staat in McCarthy’s werk is
the intellectual and spiritual waste of a life that prohibits, until the end, any clarity of vision or understanding… there is no final, universal answer to, no clear explanation for, the pain and alienation suffered… by all human beings. There is only the possibility of existential choice, of confronting the sheer absurdity of death’s final decay and alienation should one be strong enough to do so… McCarthy’s protagonist must realize that there are no permanent answers in a universe abandoned by god and then accept the fellowship that comes through bonding with those around him.
Tegelijkertijd laat de auteur in Suttree zien dat er geen ‘possibilty of dialogue’ bestaat ‘between the slum and the middel class section of Knoxville,’ de stad in Tennessee, waarin de tragedie zich afspeelt. Bovendien geldt dat ‘even the most gentle of McCarthy’s people carry the seeds of destruction with them everywhere… There is never a shortage of vicious people to enforce the vindictive will of god and society,’ aldus James Giles. De corruptie van de dominante kapitalistische samenleving brengt geen Verlichting, maar‘doem,’ zoals D.H. Lawrence in 1923 besefte. Over captain Ahab in de roman Moby Dick, schreef hij: ‘His white soul, doomed. His great white epoch, doomed. Himself, doomed. The idealist, doomed. The spirit, doomed.’ Chris Hedges zette uiteen dat:
[t]he most prescient (vooruitziende. svh)portrait of the American character and our ultimate fate as a species is found in Herman Melville’s ‘Moby Dick.’ Melville makes our murderous obsessions, our hubris, violent impulses, moral weakness and inevitable self-destruction visible in his chronicle of a whaling voyage. He is our foremost oracle. He is to us what William Shakespeare was to Elizabethan England or Fyodor Dostoyevsky to czarist Russia.
We, like Ahab and his crew, rationalize madness. All calls for prudence, for halting the march toward environmental catastrophe, for sane limits on carbon emissions, are ignored or ridiculed. Even with the flashing red lights before us, the increased droughts, rapid melting of glaciers and Arctic ice, monster tornadoes, vast hurricanes, crop failures, floods, raging wildfires and soaring temperatures, we bow slavishly before hedonism and greed and the enticing illusion of limitless power, intelligence and prowess. We believe in the eternal wellspring of material progress. We are our own idols. Nothing will halt our voyage; it seems to us to have been decreed by natural law. ‘The path to my fixed purpose is laid with iron rails, whereon my soul is grooved to run,’ Ahab declares. We have surrendered our lives to corporate forces that ultimately serve systems of death. Microbes will inherit the earth.
In our decline, hatred becomes our primary lust, our highest form of patriotism and a form of eroticism. We are made supine by hatred and fear. We deploy vast resources to hunt down jihadists and terrorists, real and phantom. We destroy our civil society in the name of a war on terror. We persecute those, from Julian Assange to Bradley Manning to Edward Snowden, who expose the dark machinations of power. We believe, because we have externalized evil, that we can purify the earth. We are blind to the evil within us. Melville’s description of Ahab is a description of the bankers, corporate boards, politicians, television personalities and generals who through the power of propaganda fill our heads with seductive images of glory and lust for wealth and power. We are consumed with self-induced obsessions that spur us toward self-annihilation...
Ahab, as the historian Richard Slotkin points out in his book 'Regeneration Through Violence,' is 'the true American hero, worthy to be captain of a ship whose "wood could only be American."' Melville offers us a vision, one that D.H. Lawrence later understood, of the inevitable fatality of white civilization brought about by our ceaseless lust for material progress, imperial expansion, white supremacy and exploitation of nature.
De ware omvang en diepte van de crisis in de westerse cultuur manifesteren zich nu vandaag de dag de gelaagdheid van de literatuur het moet afleggen tegen het simplisme van de commerciële massamedia, en de doodsdrift wordt aangeprezen als een ‘force for good.’ Meer hierover de volgende keer.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten