Namens wie of wat is een televisiejournalist bereid om zijn publiek fout te informeren door feiten te verzwijgen of ze in een verkeerde context te plaatsen? Dat is de centrale vraag die opduikt zodra mensen als Chris Kijne het volgende stellen: "Voor ons journalisten was het natuurlijk niet nieuw dat Wouter Bos ons niet altijd de waarheid vertelde. Wel is het nieuw dat ik op dit moment even niet meer weet of ik wel even hard als vroeger mijn best moet doen om hem die waarheid te laten vertellen. Of er inderdaad niet even een hoger belang is dan 'de waarheid, niets dan de waarheid'."
Het is bekend dat autoriteiten en hun spreekbuizen al eeuwenlang de 'waarheid' verdraaien. Dit heet vandaag de dag in vakkringen Perception Management, een begrip dat door het Amerikaanse militaire apparaat werd geintroduceerd en functioneert als een eufemisme voor informatie-oorlogsvoering. Daarbij wordt door militairen, politici, autoriteiten in het algemeen en hun spreekbuizen, de opiniemakers, een bepaalde voorstelling van zaken gegeven die een bepaalde meestal agressieve politiek moet legitimeren. Uitgangspunt daarbij is dat zij voor ons denken in de veronderstelling dat wij niet in staat zijn voor onszelf te denken. Een aardig voorbeeld dat ik onlangs las is het feit dat 'toen Tara in de jaren 1830 in het British Museum arriveerde, ze onmiddellijk in het depot werd opgeslagen,' om te voorkomen dat de bezoeker geconfronteerd zou worden met een Boeddhistische godin met blote borsten en brede ronde heupen. Het uit Sri Lanka afkomstige beeld zou als erotisch kunnen worden ervaren, en was daarom 'te gevaarlijk.' Tara's lichaam was 'te wulps... om publiekelijk te worden tentoongesteld.' Het meer dan duizend jaar oude en buitengewoon kostbare beeld dat door sir Robert Brownrigg naar Engeland werd overgebracht nadat Britse koloniale troepen 'het laatste onafhankelijke koninkrijk op het eiland' hadden 'veroverd' was door de makers ervan gezien als een personificatie van het goede. 'Zij vertegenwoordigde symbolisch de macht van de Boeddha om de mens te redden, hem te helpen te ontsnappen aan de oceaan die deze wereld is.'
Desondanks meenden de autoriteiten dat ze deze 'waarheid' niet konden 'vertellen,' maar net als Kijne 'een hoger belang' moesten behartigen. Wat kon dat 'hoger belang' precies zijn geweest? In het geval van de Britse machthebbers is het antwoord tamelijk eenvoudig: de energie van het Britse volk moest niet worden verspild aan erotiek, 'wulps' was 'gevaarlijk' voor het koloniaal systeem dat alle energie moest mobiliseren om gewelddadig te kunnen expanderen. Lichamen waren er om te marcheren, niet om er genot aan te ontlenen. Expanderende imperia zijn altijd preuts, en hoe preutser ze zijn des te agressiever ze worden, opgekropte gefrustreerde seksuele lusten zijn goed te manipuleren. Het 'hoger belang' van de autoriteiten die Tara naar de kelder lieten verhuizen was het expanderende imperium. Maar wat is precies het 'hoger belang' van Chris Kijne? Zijn eigen belang is duidelijk: dat is een goed inkomen en status, tegelijkertijd stelt hij zichzelf in dienst van 'een hoger belang.' De vraag is: wiens en welk 'hoger belang'? Volgende keer meer.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten