Joe Biden zet Amerika weer op de kaart, maar Europa voelt zich in zijn hemd gezet
Bij aanvang van de VN-top in New York lijkt de relatie tussen Amerika en de Europese Unie kil. In Brussel begint het vertrouwen in betere banden met Washington onder Biden af te brokkelen.
President Joe Biden wil met zijn toespraak op de VN-top in New York vandaag een duidelijke boodschap overbrengen: na de turbulente jaren onder zijn voorganger Donald Trump zijn de Verenigde Staten er klaar voor om multilaterale samenwerking te omarmen en de wereldwijde uitdagingen van deze eeuw aan te gaan. Ofwel: ‘America is back’.
In Brussel hebben die veelbelovende woorden – die Biden de EU ook al tijdens zijn eerste bezoek als president aan Europa drie maanden geleden voorschotelde – veel van hun glans verloren. De eerste diepe deuk in het vertrouwen was Washingtons eenzijdige beslissing de terugtrekking uit Afghanistan voort te zetten. De jongste rel rondom de verkoop van onderzeeërs en een nieuw bondgenootschap met het Verenigd Koninkrijk en Australië heeft het vertrouwen in betere banden met de VS onder president Biden een nieuwe oplawaai gegeven.
“Met de nieuwe regering van Joe Biden is Amerika terug,” zei Charles Michel, voorzitter van de Europese Raad, gisteren in New York. “Maar wat betekent het dat Amerika terug is? Is Amerika terug in Amerika of ergens anders? We weten het niet.”
Eén ding maakt het bondgenootschap tussen Australië, de VS en het VK onder de naam Aukus duidelijk: Europa raakt in Washington, waar veel tegenwoordig draait om het beteugelen van China, steeds verder uit beeld. Niet alleen wordt de EU gepasseerd bij het bondgenootschap dat het hoofd moet bieden aan de toenemende macht van China in Azië; Brussel was niet eens van tevoren ingelicht.
Opstelling jegens China
Daarmee hield Biden zich volgens Michel niet aan de in juni gemaakte afspraak over eendracht bij de opstelling tegenover autoritaire regimes – met name China. “De elementaire principes voor een alliantie zijn loyaliteit en transparantie,” zei Michel, die sprak van een patroon van minachting voor Europa door de VS: “We constateren een duidelijk gebrek daaraan.”
Thierry Breton, de EU-commissaris voor de Interne Markt, gaat zelfs nog verder. In een interview met de Britse krant Financial Times zei hij dat er iets ‘geknakt is’ in de trans-Atlantische banden. “Na wat de afgelopen twee maanden is gebeurd, is het een goed idee om ons partnerschap opnieuw te evalueren.”
Het zijn woorden die onder Bidens voorganger Donald Trump ook al vaker klonken in Europa. De Franse president Emmanuel Macron noemde de Navo destijds ‘hersendood’ en pleitte voor een Europees leger. Na de blamage in Afghanistan klinkt de Brusselse wens voor een Europese strijdmacht opnieuw nadrukkelijker.
Inreisverbod
Niet alleen op het gebied van veiligheid kan de rel gevolgen hebben voor de banden met de VS. Europese Commissievoorzitter Ursula von der Leyen dreigde de eind september geplande top in Pittsburgh, over samenwerking tussen Brussel en Washington op het gebied van onder meer handel en klimaat, te schrappen. “Deze gang van zaken kan niet zo doorgaan.”
In New York zullen Biden en zijn regering tijdens de VN-top, die tot maandag duurt, ongetwijfeld proberen de ruzie bij te leggen. Dat Biden gisteren een versoepeling van het inreisverbod voor Europeanen aankondigde, was ook vast geen toeval.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten