Ik kreeg vanochtend het volgende bericht via e-mail:
'Hallo Stan,
Nederland heeft er 65 jaar over gedaan om foto’s van executies te openbaren!'
Het meer dan zes decennia geheim houden van de foto's van bloedbaden aangericht door Nederlandse militairen in Indonesie bewijst andermaal hoe corrupt het poldermodel in de praktijk werkt. In een klein land waar de autoriteiten elkaar kennen en elkaar permanent tegenkomen, is het mogelijk om 'onwelgevallige informatie' te laten verdwijnen. Maar waarom komen de foto's die Nederlandse oorlogsmisdaden in beeld brengen dan nu ineens via de Volkskrant in de openbaarheid? Het antwoord is simpelweg: omdat er autoriteiten zijn die op dit moment belang hebben bij de publicatie ervan. Vergeet niet dat precies drie weken geleden in dezelfde Volkskrant
'Piet Kamphuis, directeur Nederlands Instituut voor Militaire Historie (NIMH).
Gert Oostindie, directeur Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde (KITLV) en Marjan Schwegman, directeur Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies (NIOD)'
in de Volkskrant lieten weten dat een
'Nieuw, volledig onderzoek nodig' is 'naar geweld in Indie 1945-1949.'
Het spreekt voor zich dat voor een dergelijk wetenschappelijk onderzoek veel geld nodig is om de wetenschappers aan het werk te houden die eerder deze beelden in de daarvoor bestemde la lieten verdwijnen. Want laten we eerlijk zijn: het is ondenkbaar dat al die jaren zowel het Nederlands Insituut voor Militaire Historie als het NIOD over geen enkele foto van deze bloedbaden zouden hebben beschikt, laat staan niet van het bestaan ervan hebben geweten. Maar nu er overheidssubsidies nodig zijn om de historici aan het werk te houden duiken ineens deze foto's op.
'Eerste foto's ooit van executies Nederlands leger in Indië
Door: Lidy Nicolasen − 10/07/12, 07:35
© ALBUM JACOBUS R.. Drie Indonesiërs worden beschoten.
Voor het eerst in de geschiedenis zijn foto's opgedoken van executies die zeer waarschijnlijk zijn uitgevoerd door het Nederlandse leger tijdens de politionele acties in voormalig Nederlands-Indië. De foto's komen uit het privéalbum van een soldaat die diende als dienstplichtige in Nederlands-Indië.
Op de foto's is de liquidatie te zien van drie Indonesiërs. Ze staan met de rug naar het vuurpeloton aan de rand van een greppel op het moment dat ze worden beschoten. De greppel ligt vol lijken van geëxecuteerden, blijkt op een tweede foto. Aan de rand staan twee Nederlandse militairen, te herkennen aan hun uniform.
Nooit eerder
Deskundigen van het oorlogsinstituut NIOD en van het Nederlandse Instituut voor Militaire Historie (NIMH) zeggen dergelijke foto's nooit eerder te hebben gezien. 'Het zijn geen alledaagse foto's en het is beslist niet zo dat iedere Indiëmilitair dit soort foto's mee naar huis bracht', aldus een medewerker van het NIMH. Ook bij het NIOD zijn soortgelijke foto's onbekend, zegt René Kok. 'We hebben heel veel albums hier. Je zit te wachten op het moment dat zo'n foto opduikt en dat is nu. Eerder heb ik dit nooit gezien.'
De geraadpleegde historici twijfelen niet aan de echtheid. De exacte plaats noch de toedracht van de executie is bekend. Mogelijk levert nader onderzoek meer details op.
De maker is een soldaat uit Enschede. Hij is inmiddels overleden. Hij werd uitgezonden in 1947, kort voor de eerste politionele actie, en hij is pas in 1950 teruggehaald, na de soevereiniteitsoverdracht. Hij diende bij de artillerie. In de Korpsgeschiedenis van zijn onderdeel wordt geen melding gemaakt van executies. Vermoedelijk heeft de artillerie alleen bijstand verleend aan de Speciale Troepen of infanteristen, die wel executies uitvoerden.
(tekst gaat onder de tweede foto verder)
© Album Jacobus R.. Doden in een greppel, twee Nederlandse soldaten kijken toe.
Bekend zijn de executies in de Javaanse kampong Rawagede en op Zuid-Celebes. De nabestaanden van de slachtoffers van Rawagede werd vorig jaar een schadevergoeding toegekend. De staat moet nog reageren op de aanklacht die is ingediend tegen de standrechtelijke executies op Zuid-Celebes. Hoeveel Indonesiërs bij beide acties precies zijn omgekomen, is niet bekend.
De soldaat heeft nooit ruchtbaarheid gegeven aan het bestaan van de foto's. Zijn albums zouden ook nooit zijn opgemerkt, als ze niet onlangs waren gevonden in een vuilcontainer in Enschede. Wie ze daarin heeft gegooid, is niet bekend. De eigenaar van de albums was kinderloos en zou de laatste jaren alleen hebben geleefd.
Vuilcontainer
Een medewerker van het Gemeentearchief van Enschede zag de oude albums liggen in de vuilcontainer en hij besloot ze eruit te vissen. De gemeente Enschede verzamelt vaker foto's om de levensloop van de eigen inwoners te kunnen illustreren. De albums zouden alsnog terzijde zijn gelegd, als de archivarissen niet waren gealarmeerd door foto's van een gevangenentransport. Op dat moment besloten ze het album nog eens door te nemen waarbij ze stuitten op de foto's van de executies.
Onlangs riepen drie historische instituten de regering op opnieuw onderzoek te doen naar de politionele acties tussen 1945 en 1950, om te kunnen begrijpen wat voor oorlog er in Indonesië is gevoerd. Het kabinet heeft nog niet gereageerd.'
2 opmerkingen:
Terzijde: wat de Gemeente Enschede doet, fotoalbums uit vuilcontainers halen voor (eventueel) gebruik, is in Nederland verboden.
nooit eerder in nederland zag een nederlander een foto-album waar dan ook liggen met afbeeldingen van nederlandse naoorlogse oorlogsmisdaden. dat gebeurde pas drie weken nadat autoriteiten publiekelijk hadden gepleit voor een nieuw onderzoek naar 'geweld in indie.' wat een opmerkelijk toeval.
Een reactie posten