America’s self-appointed mission to spread freedom around the world has a long history. Many foolish wars were fought as a result. But US democratic idealism has been an inspiration to many as well. America long saw itself, in John F. Kennedy’s words, as a country ‘engaged in a world-wide struggle in which we bear a heavy burden to preserve and promote the ideals that we share with all mankind.’
De eerste zin bevat de aloude platitude dat ‘America’ als ‘missie’ heeft om ‘freedom around the world’ te verspreiden. Is deze bewering juist? Wanneer Buruma over ‘America’ spreekt dan heeft hij het niet over het continent Amerika, en ook niet over de Amerikaanse bevolking, maar over de politieke elite in Washington en de financiële macht op Wall Street, die vanaf het begin in 1776 de koers van het imperium uitstippelen. Ik vermeld dit nog eens aangezien de mystificaties van Buruma’s propaganda bedoeld zijn om zijn publiek zand in de ogen te strooien. Hoewel mijn oude vriend zich gedwongen ziet toe te geven dat de ‘zichzelf opgelegde missie’ heeft geleid tot ‘vele dwaze oorlogen,’ er toch van uitgaat dat dit massale geweld een te verwaarlozen futiliteit is, vergeleken met de ‘inspiratie van velen’ om ‘het democratisch idealisme’ in de praktijk te brengen. Om deze leugen nog eens de schijn van geloofwaardigheid te geven bij zijn half-geïnformeerd hoger opgeleid publiek voegt hij eraan toe dat:
Amerika zichzelf lange tijd zag, in de woorden van John F. Kennedy, als een land ‘betrokken in een wereldwijde strijd waarin wij een zware last dragen de idealen, die wij delen met de gehele mensheid, te behoeden en te bevorderen.’
Dit is de bewering van een outsider als Buruma, die in tegenstelling tot een insider als de latere president Woodrow Wilson al in 1907 tegenover zijn studenten het Amerikaanse buitenlandse beleid nog eens kort maar krachtig samenvatte met de woorden:
Since trade ignores national boundaries and the manufacturer insists on having the world as a market, the flag of his nation must follow him, and the doors of the nations which are closed must be battered down… Concessions obtained by financiers must be safeguarded by ministers of state, even if the sovereignty of unwilling nations be outraged in the process. Colonies must be obtained or planted, in order that no useful corner of the world may be overlooked or left unused.
Geen woord sprak Wilson achter de schermen over de door Buruma geclaimde democratische ‘missie’ van ‘Amerika.’ Bovendien schreef in 1935 op zijn beurt de Amerikaanse generaal buiten dienst Smedley Darlington Butler, die van 1898 tot 1931 bij het Korps Mariniers diende, in het tijdschrift Common Sense een uiterst opzienbarend artikel, waaruit ik het volgende fragment citeer:
I spent 33 years and four months in active military service and during that period I spent most of my time as a high class muscle man for Big Business, for Wall Street and the bankers. In short, I was a racketeer, a gangster for capitalism. I helped make Mexico and especially Tampico safe for American oil interests in 1914. I helped make Haiti and Cuba a decent place for the National City Bank boys to collect revenues in. I helped in the raping of half a dozen Central American republics for the benefit of Wall Street. I helped purify Nicaragua for the International Banking House of Brown Brothers in 1902-1912. I brought light to the Dominican Republic for the American sugar interests in 1916. I helped make Honduras right for the American fruit companies in 1903. In China in 1927 I helped see to it that Standard Oil went on its way unmolested. Looking back on it, I might have given Al Capone a few hints. The best he could do was to operate his racket in three districts. I operated on three continents.
Hetzelfde 1935 publiceerde generaal Butler, tot dan toe de meest gedecoreerde Amerikaanse marinier, een boek onder de titel War Is a Racket, dat met de volgende woorden begint:
War is a racket. It always has been. It is possibly the oldest, easily the most profitable, surely the most vicious. It is the only one international in scope. It is the only one in which the profits are reckoned in dollars and the losses in lives,
om vervolgens op te merken:
For a great many years, as a soldier, I had a suspicion that war was a racket; not until I retired to civil life did I fully realize it. Now that I see the international war clouds gathering, as they are today, I must face it and speak out.
Deze opmerkingen uit de praktijk van alledag en uit de mond van twee vooraanstaande Amerikaanse insiders staan haaks op Buruma’s lachwekkende cliché’s over een langdurige ‘Amerikaanse’ democratisch ‘missie.’ Toch doceert Ian in de VS als hoogleraar in de vakken ‘Democracy, Human Rights & Journalism.’ Met andere woorden: de man die Europa opriep om een deel van ‘Amerika’s’ gebruikelijke ‘dirty work’ op zich te nemen en te accepteren daarvoor te worden veroordeeld door het Internationaal Strafhof, vanwege oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid, is door het establishment benoemd tot hoogleraar ‘Democratie, Mensenrechten & Journalistiek,’ hetgeen onmiddellijk het verregaande cynisme van het neoliberale elite aantoont. Zolang nagenoeg iedereen van zijn liberale vriendenkring hierover zwijgt, en de gevestigde orde hem keer op keer huldigt voor zijn ‘kosmopolitische’ kijk op de wereld, is er voor hem, net als voor minister Sigrid Kaag, niets aan de hand. Beiden kunnen zich blijven voordoen als progressief en humanistisch, om ondertussen in werkelijkheid een meedogenloze ideologie te legitimeren. Zonder onmiddellijk te worden bekritiseerd kan minister Kaag publiekelijk stellen dat ‘Het tijd [is] voor nieuw leiderschap,’ om zich vervolgens als redelijk alternatief aan te bieden, want ‘Wie idealen heeft, moet er staan op het moment dat het ertoe doet. Dat moment voor mij is nu. Deze verkiezingen moeten we het anders doen,’ terwijl NRC Handelsblad, het avondblad van de Atlantici en hun NAVO op 11 maart 2021 het verkiezingsvolk meedeelde dat: ‘Na veel oefenen Sigrid Kaag haar plek [heeft] gevonden,’ want hoewel ‘Sigrid Kaag twijfelde,’ zagen ‘adviseurs in haar al langer een droomkandidaat.’ De virtuele wereld van de spindoctors. Aan de zenuw-trekken in haar gelaat, zodra zij onder druk staat, kan de geoefende waarnemer zien hoe zij met al dit theater zichzelf en haar publiek bedriegt. Dezelfde pathologie is merkbaar bij Buruma omdat hij op dit moment, eveneens onder de druk van de werkelijkheid, zoveel van zijn vroegere dogma’s radicaal moet herzien. Een mens die zichzelf blijft bedriegen is tevens een gevaar voor de samenleving, zoals we uit de recente geschiedenis door schade en schande hebben kunnen leren.
https://www.nrc.nl/nieuws/2017/06/09/pax-americana-nadert-haar-einde-11006828-a1562395
Al meteen de dag erna reageerde Buruma na eerst te zijn begonnen met ‘Beste Stan — Leuk van je te horen. Ik hoop dat je het goed maakt,’ al vrij snel met de tegenaanval door te stellen dat ‘Jouw ideeën komen eerder uit een wat ouderwetse Amerikaanse hoek, Chomsky, Zinn et al. die door een oudere generatie serieus werden genomen,’ en allervriendelijkst te eindigen met ‘Ik verheug me erop je weer eens te zien. Doe mijn hartelijke groeten aan Heikelien.
Hartelijke groet, Ian’
Een serieus antwoord kreeg ik niet op mijn open vraag, waardoor ik ervan uitging dat hij geen rechtvaardiging had. Net zomin had minister Kaag antwoord op de vraag waarom zij zo lang had gewacht om de Nederlandse steun aan islamtische terroristen in Syrië te stoppen. Het antwoord is natuurlijk dat een substantieel deel van de Nederlandse Midden Oosten-politiek niet wordt bepaald rond dat pleintje in Den Haag, maar in Washington, in het Witte Huis en het Pentagon, en na overleg met de financiële macht op Wall Street. Maar dat kan mevrouw Kaag natuurlijk nooit zeggen, aangezien dit het einde van carrière zou betekenen. En dus verspreidt zij net zo enthousiast als mijn oude vriend Buruma talloze onwaarheden. Voor hen is het een overlevingsstrategie. Maar zij willen daar natuurlijk niet meer geconfronteerd worden, want dat zal hun zelfbeeld verwoesten. Met als gevolg dat ook de historische werkelijkheid moet worden ontkend dan wel vervormd om te kunnen voldoen aan de leugen waarin de neoliberale dwazen leven. Dit feit is nog absurder nu de mensheid in zijn geheel op een breukvlak leeft, het Westen zijn onbeperkte macht ziet afnemen, en de westerse beschaving geen antwoorden heeft op de bedreigingen die op ons afkomen. In zijn scherpzinnige analyse Europe And Its Shadows. Coloniality After Empire (2019) wijst in dit verband de Iraans Amerikaanse wetenschapper Hamid Dabashi, hoogleraar Iranian Studies and Corporative Literature aan de prestigieuze Columbia Universiteit in New York, erop dat:
‘we are of the opinion that the imperialist states would be making a serious mistake and committing an unspeakable injustice if they were content to withdraw from our soil the military cohorts and the administrative and financial services whose job it was to prospect for, extract and ship our wealth to the metropolis. Moral reparation for national independence does not fool us and it doesn’t feed us. The wealth of the imperialist nations is also our wealth. At a universal level, such a statement in no way means we feel implicated in the technical feats or artistic creations of the West. In concrete terms Europe has been bloated out of all proportions by the gold and raw materials from such colonial countries as Latin America, China, and Africa. Today Europe’s tower of opulence faces these continents, for centuries the point of departure of their shipments of diamonds, oil, silk and cotton, timber, and exotic produce to this very same Europe. Europe is literally the creation of the Third World. The riches which are choking it are those plundered from the underdeveloped peoples. The ports of Holland, the docks in Bordeaux and Liverpool owe their importance to the trade and deportation of millions of slaves. And when we hear the head of a European nation declare with hand on heart that he must come to the aid of the unfortunate peoples of the underdeveloped world, we do not tremble with gratitude. On the contrary, we say among ourselves, ‘it is a just reparation we are getting.’
In het kleine Nederland met zijn kleinburgerlijke en betweterige geestelijke klimaat lijdt ook de intelligentsia aan een ernstige vorm van autisme. Sinds het einde van de jaren zeventig is de poldermentaliteit steeds meer naar binnen gericht gericht; het werk van buitenlandse intellectuelen wordt nauwelijks of niet meer gelezen, laat staan bestudeerd. Achter de dijken worden lichtgewichten als Geert Mak, Hubert Smeets, Bas Heijne, etcetera als grote geesten bewonderd, waardoor, ondanks de globalisering, het almaar zichtbaarder wordt hoe achterlijk dit land is geworden. Meer hierover later.
1 opmerking:
Zelfs de fraseringen die Ian Buruma gebruikt zijn opgewarmde echo's van reactionaire Amerikaanse machthebbers
In zijn ‘Jouw ideeën komen eerder uit een wat ouderwetse Amerikaanse hoek, Chomsky, Zinn et al. die door een oudere generatie serieus werden genomen,’ papegaait 'ie in zijn gretigheid maar liefst twee keer de reactionair Donald Rumsfeld, die, toen de West-Europese landen niet 1-2-3 in de houding sprongen om met een misdadige oorlog mee te doen (de voormalige Sovjet-satellieten als Polen daarentegen des te meer), die notire oorlogsmisdadiger Rumsfeld smaalde toen "That is the old Europe".
Binnenkort smalen we terug, en omdat Ian dat wel aanvoelt, voert 'ie een wat sullig, transparant en lachwekkend achterhoedegevecht, in een poging de diminishing returns van zijn wankele reputatie zo lang mogelijk binnen te laten druppelen.
Een reactie posten