zaterdag 28 januari 2006

De Parlementaire Democratie

Tijdens de ineenstorting van het communistisch regime in de Sovjet Unie verbleef ik een maand in Moskou om er voor de Humanistische Omroep een serie tv-documentaires te maken over de omwenteling. Ik sprak er onder andere met een Russische econoom die mij in simpele bewoordingen uitlegde waarom Rusland geen imitatie zou worden van een Westerse parlementaire democratie. Daarvoor verschilde Europa teveel van Rusland. Het land had nooit een middenklasse gekend, een vrije stedelijke burgerij die zich los gemaakt had van de adel en de koning. En juist op deze middengroep steunt de parlementaire democratie. Ook al komt de onderste kaste tegen de bovenste in verzet, dankzij de middenklasse blijft het bestel in evenwicht. Totdat de belangen van de middenklasse drastisch worden geschaad en dan stort het systeem in elkaar. Maar al te graag vergeet men in het Westen dat Hitler democratisch werd gekozen en in 1933 tot kanselier werd benoemd. Dat heet Civil society, de rechtsstaat, en dat was in dat grote rijk een onbekend begrip geweest. Stalin regeerde als een communistische tsaar. Allerlei instituten noodzakelijk om een parlementaire democratie enigszins inhoud te geven, bestonden niet en die kon men ook niet van de ene op de andere dag werkelijk laten functioneren. Bovendien is democratie in de allereerste plaats een bepaalde manier van denken, 'het zit tussen uw oren, die democratie,' zei de econoom tegen mij. 'Bij ons begint en eindigt alles bij de autoriteit.' Iets vergelijkbaars speelt nu in het Midden Oosten. De kinderlijke gedachte dat de parlementaire democratie net als koffie geexporteerd kan worden, levert opmerkelijke resultaten op. Juan Cole schrijft in Salon. Com: 'How do you like your democracy now, Mr. Bush? Hamas' stunning victory underlines the contradictions and hypocrisies in Bush's Mideast policies. The stunning victory of the militant Muslim fundamentalist Hamas Party in the Palestinian elections underlines the central contradictions in the Bush administration's policies toward the Middle East. Bush pushes for elections, confusing them with democracy, but seems blind to the dangers of right-wing populism. At the same time, he continually undermines the moderate and secular forces in the region by acting high-handedly or allowing his clients to do so. As a result, Sunni fundamentalist parties, some with ties to violent cells, have emerged as key players in Iraq, Egypt and Palestine. Democracy depends not just on elections but on a rule of law, on stable institutions, on basic economic security for the population, and on checks and balances that forestall a tyranny of the majority. Elections in the absence of this key societal context can produce authoritarian regimes and abuses as easily as they can produce genuine people power. Bush is on the whole unwilling to invest sufficiently in these key institutions and practices abroad. And by either creating or failing to deal with hated foreign occupations, he has sown the seeds for militant Islamist movements that gain popularity because of their nationalist credentials. In Iraq, which is among the least secure and most economically fraught countries in the world, the Dec. 15 elections brought into Parliament a set of powerful Shiite fundamentalist parties and a new force, the Muslim fundamentalist Iraqi Accord Front, which gained most of the votes of formerly secular-minded Iraqi Sunni Arabs. Some IAF politicians are suspected of strong ties to Iraq's Sunni insurgency. In Egypt, last fall's election increased representation for the fundamentalist Muslim Brotherhood from 17 to more than 70 seats in Parliament, making that group a key political player for the first time in Egyptian history. Decades ago, the party once assassinated a prime minister and attempted to assassinate President Gamal Abdul Nasser, but now maintains it has turned to moderation. It aims at the imposition of a rigid interpretation of Islamic law on Egyptians, including Egyptian women.' Lees verder: http://www.salon.com/opinion/feature/2006/01/27/hamas/ Of: http://www.truthout.org/docs_2006/012706M.shtml

Geen opmerkingen: