Rutte heeft geen antwoord, VVD en PvdA geïsoleerd
Door Nico Varkevisser
14 april 2016 - De Tweede Kamer heeft een debat gevoerd over de uitslag van het referendum. Zoals te voorspellen was, waren de druiven zuur bij de partijen die voor het associatieverdrag zijn. CDA, GroenLinks en D66 stonden met 'pijn in het hart' achter de microfoon, maar namen het standpunt in dat de regering geen andere conclusie kan trekken dan een wetsvoorstel in te dienen waarin goedkeuring aan het associatieverdrag wordt ingetrokken.
Wat ook te voorspellen was, is dat de regering zich in alle bochten zou wringen om het associatieverdrag toch door te zetten. De Volkskrant meldt dat zelfs getracht is om D66 en het CDA te overtuigen om niet met de PVV en de SP onmiddellijk het associatieverdrag in de prullenmand te laten verdwijnen. Maar deze partijen zijn zich duidelijk bewust van de grote risico’s die zij lopen over de woede van de kiezers bij de volgende Kamerverkiezingen in 2017, dus lieten zich niet gebruiken. Buma van het CDA verwoordde het aldus: "De democratie is niet een laboratorium waar je zonder consequenties kunt experimenteren. De kosten: 40 miljoen euro. Het resultaat: een groot vraagteken. En ik voorspel u: aan het eind van deze rit nog minder vertrouwen in de politiek."
De regering had duidelijk de inzet om met tijd rekken en achterkamertjesonderhandelingen te proberen een formule te vinden om het associatieverdrag toch er door te kunnen drukken. In plaats van, zoals de wet voorschrijft zo snel mogelijk met een besluit te komen over het respecteren van de uitslag, dan wel het referendum te negeren – het is tenslotte niet bindend – wil men het rekken tot naar september. Het is tekenend voor de verwarring en het ongemak over de niet te misverstane uitslag van het referendum.
Als argument werd gegeven dat de belangen van het Nederlandse bedrijfsleven in het geding is. Over welk deel van het bedrijfsleven werd niet gesproken. Zeker niet de agrarische sector en nog minder de belangen van consumenten, omdat met het associatieverdrag de EU dreigt overspoeld te worden met eieren uit legbaterijen en plofkippen die hier verboden zijn, om maar niet te spreken over de gmo-producten van Monsanto. Terecht merkte Thiemen van de Partij van de Dieren op dat het verdrag alleen in het belang van de grote multinationals is. Het maakt nog eens duidelijk wat de werkelijke motieven de EU heeft met het associatieverdrag. Niet het belang van de Oekraïense bevolking en nog minder met die van de eigen bevolking.
Rutte gaf ook een volstrekt foute voorstelling van zaken als zou het associatieverdrag gewoon doorgaan en dat Nederland dan als enige land daarbuiten zou vallen. Het associatieverdrag bestaat uit twee onderdelen, een economisch en politiek deel. Wat betreft het economisch deel kan Brussel zelfstandig akkoorden sluiten, maar voor het politieke deel moeten alle landen het verdrag ratificeren. Wanneer Nederland dit niet doet, is er geen associatieverdrag. Dat heeft enorme politieke implicaties, o.a. het visumvrij reizen. Het betekent een gigantische politieke dreun aan de Eurocraten in Brussel.
Natuurlijk moet de regering de schijn ophouden dat aan de Nee-stemmers recht wordt gedaan en Rutte kwam met de kromme redenering dat verdere onderhandelingen juist daarvoor bedoeld is. Hij wil ook met de Nee-stemmers een dialoog aangaan. Maar wie wil hij daarvoor uitnodigen? 2,5 miljoen mensen hebben nee gestemd, om uiteenlopende redenen. Niemand kan zich opwerpen om namens die groep te spreken, zelfs niet de organisatoren. Het is echter een handige truc om de mensen tegen elkaar uit te spelen.
De VVD van Rutte speelt zoals gewoonlijk een keihard spel en zoekt naar wegen om het toch door te drukken. Het heeft de PvdA onder druk gezet om de lijn van het kabinet te volgen en de PvdA is daarvoor bezweken. Dat brengt de PvdA in verdere problemen. Had deze partij al een geloofwaardigheidsprobleem, met het volgen van de regering brengt zij zich in verdere problemen. Niet alleen wat betreft steun onder de kiezers, maar mogelijk ook binnen de eigen partij. Eerst luidkeels voor het referendum verkondigen dat de uitslag gerespecteerd zal worden, om vervolgens te buigen voor de pressie van de VVD en mee te gaan met de schijnbewegingen van Rutte, zal alleen maar bijdragen aan de ondergang van die partij. Hun woordvoerder Servaes mag dan vol trots melden dat ze binnen de eigen partij de magere steun van 50 procent voor het associatieverdrag tot 85 procent heeft weten te brengen, we kunnen ons afvragen wat deze jongste woordbreuk en capitulatie voor de VVD voor interne gevolgen zal hebben.
De regering hoopt met het rekken van een besluit de zaak te kunnen redden. Dat zou wel eens een grote misrekening kunnen zijn. Het kan een veenbrand worden en de kwestie tot onderdeel van de volgende verkiezingen maken. Zeker zal het grote gevolgen hebben voor het volgend referendum over de TTIP, het vrijhandelsverdrag met de Verenigde Staten.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten