De eerste keer dat ik als journalist door het zogeheten ‘Beloofde Land’ trok, zag en voelde ik onmiddellijk de overal aanwezige Joodse hysterie die Israel en de Bezette Gebieden in haar greep hield. De onderhuidse razernij en het daaruit opvlammende geweld tegen de Palestijnse bevolking was overal merkbaar, evenals het gecultiveerde slachtofferisme dat de meeste Joden daar met zich meeslepen.
Bekend is dat de mens die zich onderwerpt aan de macht zijn ziel tegen een zo hoog mogelijke prijs verkoopt. Daarbij speelt een belangrijk psychologisch feit mee, namelijk een pathologisch gebrek aan zelfrespect. Individuen die daar wel over beschikken, zo schreef de Amerikaanse journaliste/schrijfster Joan Didion ‘exhibit a certain toughness, a kind of moral nerve; they display what was once called character, a quality which, although approved in the abstract, sometimes loses ground to other, more instantly negotiable virtues,’ waaraan zij in het schitterende essay ‘Self-respect: Its Source, Its Power’ — opnieuw gepubliceerd in haar verzamelbundel Slouching Towards Bethlehem (1968) — toevoegde dat ‘character — the willingness to accept responsibility for one's own life — the source [is] from which self-respect springs.’ Een karakterloos leven zonder ‘zelfrespect,’ is volgens Didion ‘counting up the sins of commission and omission, the trusts betrayed, the promises subtly broken, the gifts irrevocably wasted through sloth or cowardice or carelessness. However long we postpone it, we eventually lie down alone in that notoriously uncomfortable bed, the one we make ourselves. Whether or not we sleep in it depends, of course, on whether or not we respect ourselves.’
Zelfrespect bouwt men op door ervaring en kennis. Daarom springt een jong mens slordiger om met zijn/haar zelfrespect dan een bejaarde. Didion wijst er daarnaast op dat ‘[t]o have that sense of one's intrinsic worth which, for better or for worse, constitutes self-respect, is potentially to have everything: the ability to discriminate, to love and to remain indifferent. To lack it is to be locked within oneself, paradoxically incapable of either love or indifference. If we do not respect ourselves, we are on the one hand forced to despise those who have so few resources as to consort with us, so little perception as to remain blind to our fatal weaknesses. On the other, we are peculiarly in thrall to everyone we see, curiously determined to live out — since our self-image is untenable — their false notions of us. We flatter ourselves by thinking this compulsion to please others an attractive trait: a gift for imaginative empathy, evidence of our willingness to give.
At the mercy of those we can not but hold in contempt, we play roles doomed to failure before they are begun, each defeat generating fresh despair at the necessity of divining and meeting the next demand made upon us.’
The New York Times prees Joan Didion als ‘a great American writer’ met één van de ‘most recognizable — and brilliant — literary styles to emerge in America during the past four decades,’ een vrouw die het gebrek aan zelfrespect ‘alienation from self’ noemde, aangezien ‘[w]ithout it, one eventually discovers the final turn of the screw: one runs away to find oneself, and finds no one at home.’ Dit fenomeen verklaart tevens de hoerigheid van de massamedia, en manifesteert zich het duidelijkst in het neurotische verlangen een zo groot mogelijk publiek te behagen. De van origine Tsjechische auteur Milan Kundera wees erop dat men zich ‘de toekomst wel [kan] voorstellen zonder de klassenstrijd of de psychoanalyse, maar niet zonder de onweerstaanbare opkomst van pasklare ideeen die, ingevoerd in computers, gepropageerd door de massamedia, het gevaar met zich meebrengen binnen afzienbare tijd een macht te worden die elk oorspronkelijk en individueel denken verplettert en zo de werkelijke essentie van de Europese cultuur van onze tijd verstikt.’
Kundera waarschuwde ervoor dat we op die manier het rijk van de kitsch zijn binnengetreden. ‘Het woord kitsch verwijst naar de houding van degene die tot elke prijs zoveel mogelijk mensen wil behagen. Om te behagen dien je je te conformeren aan wat iedereen wenst te horen, in dienst te staan van de pasklare ideeen, in de taal van de schoonheid en de emotie. Hij beweegt ons tot tranen van zelfvertedering over de banaliteiten die wij denken en voelen.' Welnu, ‘op grond van de dwingende noodzaak te behagen en zo de aandacht van het grootst mogelijke publiek te trekken, is de esthetiek van de massamedia onvermijdelijk die van de kitsch en naarmate de massamedia ons gehele leven meer omsluiten en infiltreren, wordt de kitsch onze dagelijkse esthetiek en moraal.’ Maar, zoals Didion terecht stelt:'The dismal fact is that self-respect has nothing to do with the approval of others — who are, after all, deceived easily enough; has nothing to do with reputation, which… is something people with courage can do without.
To do without self-respect, on the other hand, is to be an unwilling audience of one to an interminable documentary that deals with one’s failings, both real and imagined, with fresh footage spliced in for every screening…
To live without self-respect is to lie awake some night, beyond the reach of warm milk, the Phenobarbital, and the sleeping hand on the coverlet, counting up the sins of commissions and omission, the trusts betrayed, the promises subtly broken, the gifts irrevocably wasted through sloth or cowardice, or carelessness. However long we postpone it, we eventually lie down alone in that notoriously uncomfortable bed, the one we make ourselves. Whether or not we sleep in it depends, of course, on whether or not we respect ourselves.
Nogmaals Didion:
'To protest that some fairly improbable people, some people who could not possibly respect themselves, seem to sleep easily enough is to miss the point entirely, as surely as those people miss it who think that self-respect has necessarily to do with not having safety pins in one’s underwear. There is a common superstition that ‘self-respect’ is a kind of charm against snakes, something that keeps those who have it locked in some unblighted Eden, out of strange beds, ambivalent conversations, and trouble in general. It does not at all. It has nothing to do with the face of things, but concerns instead a separate peace, a private reconciliation. Although the careless, suicidal Julian English in ‘Appointment in Samarra’ and the careless, incurably dishonest Jordan Baker in ‘The Great Gatsby’ seem equally improbable candidates for self-respect, Jordan Baker had it, Julian English did not. With that genius for accommodation more often seen in women than in men, Jordan took her own measure, made her own peace, avoided threats to that peace: ‘I hate careless people,’ she told Nick Carraway. ‘It takes two to make an accident.’
'people with self-respect have the courage of their mistakes. They know the price of things. If they choose to commit adultery, they do not then go running, in an access of bad conscience, to receive absolution from the wronged parties; nor do they complain unduly of the unfairness, the undeserved embarrassment, of being named co-respondent. In brief, people with self-respect exhibit a certain toughness, a kind of moral nerve; they display what was once called character, a quality which, although approved in the abstract, sometimes loses ground to other, more instantly negotiable virtues. The measure of its slipping prestige is that one tends to think of it only in connection with homely children and United States senators who have been defeated, preferably in the primary, for reelection. Nonetheless, character — the willingness to accept responsibility for one’s own life — is the source from which self-respect springs.
Die ‘bereidheid om de verantwoordelijkheid voor het eigen leven te accepteren’ is over het algemeen een gedateerde houding, zeker in Nederland, waar, zoals Huizinga opmerkte, de gezapige bevolking ‘tot grondtrek’ kent ‘dat het onheroïsch is,’ waardoor ‘Hypocrisie en farizeïsme hier individu en gemeenschap belagen!' De corruptie is hier als het ware ingebouwd in het poldermodel. Daartegenover is volgens Didion: ‘[t]o have that sense of one’s intrinsic worth which constitutes self-respect is potentially to have everything: the ability to discriminate, to love and to remain indifferent. To lack it is to be locked within oneself, paradoxically incapable of either love or indifference. If we do not respect ourselves, we are on the one hand forced to despise those who have so few resources as to consort with us, so little perception as to remain blind to our fatal weaknesses. On the other, we are peculiarly in thrall to everyone we see, curiously determined to live out — since our self-image is untenable — their false notion of us. We flatter ourselves by thinking this compulsion to please others an attractive trait: a gist for imaginative empathy, evidence of our willingness to give.
In its advanced stages, we no longer answer the telephone, because someone might want something; that we could say no without drowning in self-reproach is an idea alien to this game. Every encounter demands too much, tears the nerves, drains the will, and the specter of something as small as an unanswered letter arouses such disproportionate guilt that answering it becomes out of the question. To assign unanswered letters their proper weight, to free us from the expectations of others, to give us back to ourselves — there lies the great, the singular power of self-respect. Without it, one eventually discovers the final turn of the screw: one runs away to find oneself, and finds no one at home.’
Kundera wees er met klem op dat 'De mens zich een wereld [wenst] waarin goed en kwaad duidelijk van elkaar onderscheiden zijn, want in hem huist het ingeschapen en ontembare verlangen te oordelen alvorens te begrijpen.'
Kundera waarschuwt dat ‘Je je de toekomst wel [kunt] voorstellen zonder de klassenstrijd of de psychoanalyse, maar niet zonder de onweerstaanbare opkomst van pasklare ideeën die, ingevoerd in computers, gepropageerd door de massamedia, het gevaar met zich meebrengen binnenkort een macht te worden die elk oorspronkelijk en individueel denken verplettert en zo de werkelijke essentie van de Europese cultuur van onze tijd verstikt.’
In dit vacuum, dit zwarte gat, waarvan de zwaartekracht al het licht naar zich toetrekt, opereren de politici, de bankiers, het militair-industrieel complex, en de onzichtbare deep state. Intussen bestaat de bevolking uit ‘spectateurs sans le savoir,’ zoals Jean Cocteau dit zo treffende omschreef, ‘toeschouwers zonder het te weten.’
Dit voert mij als vanzelf naar het werk van de bejaarde journalist Anet Bleich, die volgens haar dochter Natascha van Weezel, in een depressie was geschoten omdat de zelfbenoemde Joodse staat onmiskenbaar heeft aangetoond dat het niet voor genocide terugdeinst, en veel zo niet alles van de nazi’s en fascisten heeft geleerd. Bleich: ‘Ik hou van Israel, maar ik weet niet waar ze daar in godsnaam mee bezig zijn,’ terwijl zij toch net als de rest van de wereld kan zien dat de Joden daar een genocide uitvoeren, waarbij geen Palestijns kind, vrouw en man gespaard wordt. Degenen die niet door het Witte Huis geleverde bommen worden vermoord, lopen nu het gevaar wegens honger of besmettelijke ziekten te worden ausradiert. Maar ja deze slachtoffers van de Joodse terreur spelen voor haar geen doorslaggevende rol. Wat zij als ‘linkse jodin’ veel belangrijker vindt is ‘het idee dat heel Israel’ onder ‘raketvuur van Hezbollah kan komen te liggen. Ik wil niet dat het land kapotgaat.’ Maar ja hoe anders de Joodse terreur worden gestopt? ‘Alleen maakt het land zichzelf kapot,’ een conclusie die ik al twee decennia geleden opschreef, tot grote woede van mevrouw Bleich, want toen steunde Bleich haar Joodse staat nog blind. En zo werkte zij en haar echtgenoot Max van Weezel mee het Joodse fascisme te vergroten. Daarover volgende keer meer.
BREAKING: IRAN DIRECT ATTACK ON ISRAEL CONFIRMED
Geen opmerkingen:
Een reactie posten