In 2011 zette de Amerikaanse socioloog Morris Berman uiteen dat de:
American demand for drugs is the inevitable result of a virulent form of cowboy capitalism that we practice in the United States, and which has turned our society into a war of all against all. In addition, the American Dream has not worked out, and Americans are now leading empty lives. Actually, they always were, but now they are more or less aware of it.
Hij schreef dit in het essay ‘A Farce Called Hillary,’ dat is opgenomen in zijn boek Are we there yet? Essays & Reflections, 2010-2017. De gerenommeerde Berman behoort tot de categorie grote cultuurcritici als Alexis de Tocqueville die in zijn verslag ‘Journey to America’ over een historisch bezoek aan de Verenigde Staten in 1831-1832 opmerkte:
The future of the New World belongs [to] a restless, calculating, adventurous race which sets coldly about deeds that can only be explained by the fire of passion, and which trades in everything, not excluding even morality and religion. A nation of conquerors that submits to living the life of a savage without ever letting itself be carried away by its charms, that only cherishes those parts of civilization and enlightenment which are useful… and presses forward to the acquisition of riches, the single end of its labors…
It is a wandering people whom rivers and lakes cannot hold back, before whom forests fall and prairies are covered in shade; and who, when they have reached the Pacific Ocean, will come back on its tracks to trouble and destroy the societies which it will have formed behind.
Tocqueville’s beschouwingen over de VS zijn veel diepzinniger dan de quatsch die Geert Mak over de ‘promised land’ te berde brengt. Zo beweerde mijn oude vriend in Vrij Nederland van 3 november 2012 met grote stelligheid dat de ‘Verlichting is bedacht in Europa, maar Amerika heeft het uitgevoerd, als real life experiment.’ Met andere woorden: het uitroeien van naar schatting 7 tot 10 miljoen Indianen, en het vervolgens opsluiten in concentratiekampen van de 237.000 overlevenden van deze genocide, moeten in de ogen van de bestsellerauteur worden gezien als ‘een real life experiment’ van de ‘Verlichting.’ Zijn standpunt verraadt het diepgewortelde racisme van de domineeszoon en zijn publiek, want Mak zou dit natuurlijk nooit hebben beweerd over de genocide van 5 tot 6 miljoen joodse Europeanen. Indianen tellen in zijn mens- en wereldbeeld nog steeds niet mee. Zijn opvatting sluit eerder naadloos aan bij het negentiende eeuwse geloof van de witte man dat de ‘American Indians were doomed to extinction.’ Dit determinisme verklaart tevens waarom ‘de populairste geschiedenisleraar’ van Nederland in augustus 2012, zonder enige ophef te veroorzaken, zijn achterban kon laten weten dat ‘Als je invloed en macht wilt hebben, moet je groots zijn. Dat is iets wat we in Europa van ze (Amerikanen. svh) kunnen leren.’ Kortom, degenen die niet bereid zijn om permanent massaal geweld in te zetten om de neoliberale elite nog rijker te maken, kunnen het schudden, die zullen nooit ‘groots zijn.’ Zij blijven immers te stupide om van de Amerikanen te kunnen leren. Typerend is dat de alom door de kleinburger bewonderde Mak een fan is van The New York Times-columnist Thomas Friedman. Deze woordvoerder van de neoliberale Amerikaanse elite klinkt ‘lekker upbeat’ in Mak’s oren, ‘hij is zo’n man die altijd wel een gat ziet om een probleem op te lossen.’ Wat Friedman zo ‘lekker optimistisch’ maakt zijn onder andere uitspraken als deze:
The hidden hand of the market will never work without a hidden fist. McDonald's cannot flourish without McDonnell Douglas, the designer of the F-15. And the hidden fist that keeps the world safe for Silicon Valley's technologies to flourish is called the US Army, Air Force, Navy and Marine Corps.
De liberal Friedman is dan ook als ‘gatekeeper’ van de rijke elite en haar ‘deep state,’ voorstander om overal waar het neoliberale globalisme hapert de ‘US Army, Air Force, Navy and Marine Corps’ met maximale terreur in te zetten. Tot enthousiasme van ondermeer de NRC-opiniemaker Bas Heijne die benadrukt dat dit ‘Amerika’ een werkelijk ‘in alle opzichten superieure’ grootmacht is. Om deze boodschap met de regelmaat van de klok te verspreiden, kreeg zijn collega-opiniemaker Hubert Smeets bijna 300.000 euro aan belastinggeld toegezegd van het voormalige Nederlandse kabinet van liberalen en sociaal-democraten om met zijn anti-Russische propaganda-website een tweede Koude Oorlog aan het publiek te verkopen. Een nieuwe wereldoorlog is voor het huidige kapitalisme onvermijdbaar omdat:
- de neoliberale geloofwaardigheid in een diepe crisis verkeert, vergelijkbaar met die tijdens het interbellum, toen een groot deel van de Europese bevolking de oude elite niet meer vertrouwde, en het fascisme en nazisme begon te steunen.
- het neoliberale kapitalisme in een ‘system-crisis’ is beland, doordat een aanzienlijk deel van de werkende bevolking in het Westen overtollig is geworden, als gevolg van het uitbesteden van arbeid naar de lage lonen landen, terwijl de dienstensector op grote schaal is geautomatiseerd.
- De Verenigde Staten door China wordt voorbijgestreefd, en 'Amerika' niet langer 'the only superpower' is.
Een in toenemende mate fascistische mentaliteit manifesteert zich al geruime tijd in de westerse mainstream-media, zoals valt op te maken uit onweersproken en zelfs toegejuichte uitspraken als ‘[t]he hidden hand of the market will never work without a hidden fist,’ en bijvoorbeeld Ian Buruma’s advies aan de Europese elite dat ‘we too must do the dirty work, and take the risk of being held accountable.’ Dit zijn onverbloemde oproepen om de ruimte te geven aan het fascisme, dat allereerste wordt gekenmerkt door het met massaal geweld onderwerpen van anderen. Fascisme is op de keper beschouwd het met ‘hidden fist dirty work’ uitvoeren, dat onvermijdelijk is om de status quo, die de huidige neoliberale globalisering heeft gecreëerd, in stand te houden. Het feit dat de Erasmus-jury in 2008 dit soort opvattingen beloonde door de Erasmusprijs aan Ian Buruma te verlenen, demonstreert hoe ontvankelijk eveneens de Hollandse bourgeoisie is voor het postmoderne fascisme. Het geweld van de neoliberale ‘democratieën’ beperkt zich niet tot het buitenland. Begin 2013 gaf de Canadees/Amerikaanse hoogleraar Henry A. Giroux in antwoord op de vraag:
In your writings, you also talk of the ‘neoliberal terror’ and the politics of disposability that has taken hold over American society, suggesting that there is a new form of class warfare directed against the poor and the working class,
het volgende antwoord:
In the US there is an institutionalized regime of neoliberal violence directed against low income people, poor minorities, immigrants, the disabled, and others now considered disposable under a ruthless and savage fanatical capitalism that luxuriates in the poisonous dream worlds of commodification, deregulation, consumption, and privatization. Within this regime of neoliberal violence, the politics of disposability (overtolligheid. svh) is shored up by the assumption that some lives and social relationships are not worthy of a meaningful social existence, empathy and social protections. For instance, those considered ‘others’ because of their lack of capital, consuming power, or alleged refusal to accept the unethical grammar of an Atlas Shrugged winner-take-all ethos are now relegated to zones of abandonment and terminal exclusion. Lacking social protections, such populations increasingly are addressed within the growing reach of the punishing state, as a source of entertainment, or are relegated to what the French philosopher Etienne Balibar (sterk beïnvloed door de filosofie van Spinoza. svh) calls the ‘death zones of humanity.’
In a culture defined by excessive inequality, suffering, and cruelty, the protective covering of the state, along with the public values and the formative culture necessary for a democracy is corrupted, increasingly dismantled, and held in contempt. And the disposable are not merely those populations caught in extreme poverty. Increasingly, they are individuals and groups now ravaged by bad mortgages, poor credit and huge debt. They are the growing army of the unemployed forced to abandon their houses, credit cards and ability to consume — a liability that pushes them to the margins of a market society. These are the groups whose homes will not be covered by insurance, who have no place to live, no resources to fall back on, no way to imagine that the problems they will be facing are not just personal, but deeply structural, built into a system that views the social contract and the welfare state as a lethal disease.
Neoliberalism represents a full-fledged assault on democratic values, relations, and public spheres and does so by universalizing its own ideology, policies, and modes of governance. Its logic of disposability reduces citizenship to the logic of consumerism, reinforces the dominance of public life by giant corporations, and produces what the anthropologist João Biehl calls a ‘machinery of social death.’ In fact, the ‘machinery of social death,’ is fed by corporate investments in the organized production of violence for profit and I am not just talking about industries that make big profits as part of the military-industrial complex. As New York Times journalist Andrew Ross Sorkin states, what has been overlooked in the recent debate about gun worship in the United States is that some of the biggest gun makers are ‘owned by private equity funds run by Wall Street titans.’ For instance, Cerberus Capital Management, Science Capital Management, and Mid Ocean Partners make big profits selling everything from AK-47s to military-grade night-vision goggles. The technology of death is a big profit maker for Wall Street and makes clear that neoliberalism is actively engaged in the production of a dystopian society in which people, resources, and goods are now considered throwaways, just as moral responsibility is detached from actions, and politics is removed from the promise of a substantive democracy.
https://www.truthdig.com/articles/violence-is-deeply-rooted-in-american-culture/
Het is juist de ‘corporate press’ die dit neoliberalisme voortdurend predikt. Door dit systeem wordt een almaar groeiend deel van de westerse bevolking ‘disposable,’ dat wil zeggen: veel burgers zijn niet meer noodzakelijk om het systeem draaiende te houden. Sterker nog: de overtolligen vormen een steeds groter obstakel in de neoliberale heilstaat. ‘Market societies’ zijn ‘een roofzuchtige vorm van economisch Darwinisme waarin hebzucht en gierigheid’ worden gerechtvaardigd door de ‘war-against-all, survival-of-the-fittest mentality.’ Het is een houding die grenst aan een ‘sociopathisch gebrek aan belangstelling voor anderen.’ Daardoor is een ‘mentaliteit’ ontstaan die in permanente staat van oorlog verkeert met ‘democratische waarden, relaties,’ en het hele maatschappelijke bestel zoals die vóór de komst van het neoliberalisme bestond. De neoliberale logica van nut en efficiency die een groeiend deel van de wereldbevolking overtollig maakt, ‘reduceert het burgerschap tot de logica' van 'het consumentisme,' en 'versterkt de overheersing van gigantische concerns in het publieke leven. Het gevolg is datgene wat de Braziliaanse hoogleraar antropologie aan de prestigieuze Princeton Universiteit, João Biehl, de ‘machinery of social death’ noemt. Die ‘technologie van de dood’ is een:
grote winstmaker voor Wall Street en maakt tevens duidelijk dat neoliberalisme actief betrokken is bij de productie van een dystopische maatschappij waarin mensen, grondstoffen en goederen vandaag de dag worden beschouwd als dingen die kunnen worden weggegooid.
Deze realiteit wordt nu door de meerderheid van de mensheid als kwaadaardig ervaren. Maandag 21 januari 2019 berichtte The Guardian:
The growing concentration of the world’s wealth has been highlighted by a report showing that the 26 richest billionaires own as many assets as the 3.8 billion people who make up the poorest half of the planet’s population.
In an annual wealth check released to mark the start of the World Economic Forum in Davos, the development charity Oxfam said 2018 had been a year in which the rich had grown richer and the poor poorer.
It said the widening gap was hindering the fight against poverty, adding that a wealth tax on the 1% would raise an estimated $418bn (£325bn) a year — enough to educate every child not in school and provide healthcare that would prevent 3 million deaths.
Oxfam said the wealth of more than 2,200 billionaires across the globe had increased by $900bn in 2018 — or $2.5bn a day. The 12% increase in the wealth of the very richest contrasted with a fall of 11% in the wealth of the poorest half of the world’s population.
As a result, the report concluded, the number of billionaires owning as much wealth as half the world’s population fell from 43 in 2017 to 26 last year. In 2016 the number was 61.
Among the findings of the report were:
In the 10 years since the financial crisis, the number of billionaires has nearly doubled.
Between 2017 and 2018 a new billionaire was created every two days.
The world’s richest man, Jeff Bezos, the owner of Amazon, saw his fortune increase to $112bn. Just 1% of his fortune is equivalent to the whole health budget for Ethiopia, a country of 105 million people.
The poorest 10% of Britons are paying a higher effective tax rate than the richest 10% (49% compared with 34%) once taxes on consumption such as VAT are taken into account.
Dit is het resultaat van de neoliberale politiek van begeerte, waarvoor, volgens zowel de liberalen als de sociaal democraten, ‘geen alternatief’ bestond, en het dus ‘geen enkele zin’ had ‘daar naar te streven,’ zoals de PVDA-premier Wim Kok eind vorige eeuw beweerde. Hij was voorstander van de ideologie die in Oliver Stone’s speelfilm Wall Street door de beursspeculant Gordon Gekko als volgt werd aangeprezen:
The richest one percent of this country owns half our country's wealth, five trillion dollars. One third of that comes from hard work, two thirds comes from inheritance, interest on interest accumulating to widows and idiot sons — and what I do, stock and real estate speculation. It's bullshit. You got ninety percent of the American public out there with little or no net worth. I create nothing. I own. We make the rules, pal. The news, war, peace, famine, upheaval, the price per paper clip. We pick that rabbit out of the hat while everybody sits out there wondering how the hell we did it. Now, you're not naive enough to think we're living in a democracy, are you, Buddy? It's the free market. And you're a part of it. You've got that killer instinct. Stick around, pal, I've still got a lot to teach you.
De kern van het neoliberale geloof wordt door Gekko als volgt toegelicht:
Well, ladies and gentlemen, we're not here to indulge in fantasy, but in political and economic reality. America, America has become a second-rate power. Its trade deficit and its fiscal deficit are at nightmare proportions. Now, in the days of the free market, when our country was a top industrial power, there was accountability to the stockholder. The Carnegies, the Mellons, the men that built this great industrial empire, made sure of it because it was their money at stake. Today, management has no stake in the company!
Het zijn de bankiers en speculanten, die met fiat money, niet bestaand geld, een handel in lucht op gang hebben gebracht, en gedreven worden door louter en alleen ‘begeerte,’ of zoals Gekko zegt:
The point is, ladies and gentlemen, that greed, for lack of a better word, is good. Greed is right, greed works. Greed clarifies, cuts through, and captures the essence of the evolutionary spirit.
Iedere mainstream-opiniemaker waar ook ter wereld dient daarom allereerst zijn opdrachtgevers te behagen, de mensen die een onlosmakelijk onderdeel vormen van deze ‘world of greed.’ De speelruimte van bijvoorbeeld Chris Kijne, Geert Mak, Bas Heijne, Hubert Smeets, Ian Buruma, en alle andere collega’s, die ik op deze weblog regelmatig bekritiseer, is uiterst beperkt. Dit verklaart waarom iemand als mijn oude vriend Buruma zonder enige gêne in juni 2017 in NRC Handelsblad kon beweren dat met het oog op het naderend ‘einde’ van wat hij de ‘Pax Americana’ noemde, ‘we ons moeten voorbereiden op een tijd waarin we met weemoed terugkijken op het betrekkelijk goedaardige imperialisme uit Washington.’ Een jaar later, op 2 augustus 2018, stelde Buruma in dezelfde krant de retorische vraag: ‘Herkennen we de signalen voordat het te laat is?’ Gezien de opkomst van wat de liberal Buruma de ‘populisten’ noemt, schreef hij:
Er zijn veel manieren om de werkelijkheid te negeren. En juist op dat punt kunnen we lering trekken uit de jaren dertig in Europa. Een aanzienlijk aantal Duitse zakenlieden en industriëlen, die conservatief waren maar geen nazi’s, konden best met Hitler leven, zolang zij dachten dat zij er financieel belang bij hadden. Zijn manieren lieten te wensen over, dat wel, maar zij zouden hem wel naar hun hand zetten. Dit bleek een illusie te zijn,
om vervolgens na deze parallel te hebben getrokken te concluderen:
Hoe dan ook zal vrijheid verdedigd moeten worden. Dit kan alleen als we de gevaren scherp onder ogen zien. Pas als mensen gaan geloven dat zij niets meer kunnen doen om aan de grote en kleine demagogen weerstand te bieden, dan weten we zeker dat het te laat is.
Maar de vraag blijft: welke ‘freedoms must be defended,’ zoals Buruma in het Engels schreef, anders blijft zijn waarschuwing slechts een collectie holle woorden. Is het de ‘vrijheid’ van wat oud-president Jimmy Carter de Amerikaanse ‘Oligarchy With Unlimited Political Bribery’ betitelt, en de parlementaire democratie heeft uitgehold? Is het de ‘vrijheid’ van de Amerikaanse elite voor wie — in de woorden van Henry Kissinger uit 2015 — het ‘uiteen laten vallen van Rusland een doel is geworden’? Of is het de ‘vrijheid’ van de Amerikaanse deep state om wereldwijd met geweld een neoliberale wanorde af te dwingen die nu 26 individuen zo rijk heeft gemaakt dat zij evenveel bezitten als de helft van de hele mensheid tezamen? Heeft Buruma het wellicht over de ‘vrijheid’ van het Amerikaanse militair-industrieel complex om ruim de helft van de Federale Begroting, die het Congres kan toewijzen, op te slokken, ten koste van het welzijn van zowel de Amerikaanse bevolking zelf als de volkeren die gebukt gaan onder het niet aflatende geweld dat Washington en Wall Street genereren? Het is een belangrijke kwestie ‘als we,’ zoals Ian opmerkte, ‘de gevaren scherp onder ogen’ willen ‘zien.’ Deze vragen kunnen niet achteloos terzijde worden geschoven, zelfs niet door propagandisten van de ‘oligarchie’ die zich momenteel publiekelijk afvragen of ‘we de signalen [herkennen] voordat het te laat is?’
https://www.project-syndicate.org/commentary/how-to-tell-democracy-is-in-peril-by-ian-buruma-2018-07
https://www.nrc.nl/nieuws/2018/08/02/herkennen-we-de-signalen-voordat-het-te-laat-is-a1611967
Wanneer de Erasmusprijs-winnaar van 2008 moeten geloven dan ‘zagen’ de ‘meeste mensen het verval van de democratie in de jaren dertig niet.’ Ik betwijfel dit, net zoals ik denk dat de meeste mensen vandaag de dag wel degelijk beseffen dat ‘wij’ opnieuw aan de vooravond staan van grote, desastreuze oorlogen. Sterker nog, ik weet dat de meeste mensen die ik spreek zich realiseren dat de commerciële massamedia momenteel de geesten rijp maken voor een oorlog tegen Rusland en China. Ian Buruma zelf is één van de sprekende voorbeelden van de hetze die de westerse ‘corporate press’ voert tegen deze, in de woorden van Buruma, ‘mafia societies.’ Meer over die levensgevaarlijke hetze de volgende keer.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten