Ian Buruma en 'het betrekkelijk goedaardige imperialisme uit Washington' 13

In zijn 353 pagina's tellende studie How Propaganda Works (2015) recapituleert de Amerikaanse hoogleraar filosofie aan Yale University, Jason Stanley, zijn betoog als volgt:

In the previous chapters, I laid out the concept of ideology I favor. Using Max Weber, I argued that elites in civil society invariably acquire a flawed ideology to explain their possession of an unjust amount of the goods of society. The purpose of the flawed ideology is to provide an apparently factual (in the best case, apparently scientific) justification for the otherwise manifestly unjust distribution of society's goods. I then argued that, as a mechanism of social control, the elite seek to instill the ideology in the negatively privileged groups. By this route, the negatively privileged groups acquire the beliefs that justify the very structural features of their society that cause their oppression. I then laid out some very general psychological and epistemological facts that make it plausible that such efforts will be successful. 

The ideology of the elites is the flawed ideology that those who possess more than they deserve tell themselves to justify their excessive control over the goods of the society into which they are born…

In contemporary societies, one basis of the ideology of elites is the belief that the society into which they are born is meritocratic; this is a belief held particularly strongly by those born into wealth and privilege. But since it is quite obvious that in most societies the goods are divided unequally and not according to merit, a much more detailed structure of flawed ideological belief is required to explain how manifest injustices in the pattern of distribution of the goods of society can be present in the environment of someone who firmly believes in the meritocratic nature of the very system that quite obviously leads to the existence of those very injustices.

Stanley verwijst naar het boek The Power Elite (1956) van de Amerikaanse socioloog C. Wright Mills, die stelde dat:

People with advantages are loath (verafschuwen. svh) to believe that they just happen to be people with advantages. They come readily to define themselves as inherently worthy of what they possess; they come to believe themselves 'naturally' elite; and, in fact, to imagine their possessions and their privileges as natural extensions of their own elite selves. In this sense, the idea of the elite as composed of men and women having a finer moral character is an ideology of the elite as a privileged ruling stratum, and this is true whether the ideology is elite-made or made up for it by others.

Professor Stanley herinnert de lezer eraan:

As in Ancient Greece, in twentieth-century Western democracies such as the United States, the system of education has been informed by the flawed ideological belief of the ideology of elites that education should fit each person to the task for which they are suited, along a continuum determined by he flawed distinction between intellectual and nonintellectual activity. In his paper 'Labor and Leisure,' John Dewey (bekende Amerikaanse filosoof, psycholoog en educational reformer. stierf in 1952. svh) bemoans that ‘[p]robably the most deep-seated antithesis which has shown itself in educational history is that between education in preparation for useful labor and education for a life of leisure.' Dewey continues: 

'The separation of liberal education from professional and industrial education goes back to the time of the Greeks, and was formulated expressly on the basis of a division of classes into those who had to labor for a living and those who were relieved of this necessity. The conception that liberal education, adapted to men in the latter class, is intrinsically higher than the servile training given to the former class reflected the fact that one class was free and the other servile in its social status.' 

Dewey argues that the division is based upon a confusion, but nevertheless

‘[t]he idea still prevails that a truly cultural or liberal education cannot have anything in common, directly at least, with industrial affairs, and that the education which is fit for the masses must be a useful or practical education in a sense which opposes useful and practical to nurture of appreciation and liberation of thought.' 

Dewey was writing at the time of a complete restructuring of the US secondary school system. He was not making an abstract point, but rather commenting on how the concurrently occurring restructuring of the secondary school system was guided by a flawed ideological belief of the ideology of elites, namely, the view that one class, the labor class, was fit only for menial labor and destined for servility. 

The Stanford sociology professor Edward Alsworth Ross's book 'Social Control' published in 1901, is an extended argument for the use of the educational system as the ideal mechanism of elite social control. Ross argues that 'the Elite, or those distinguished by ideas and talent, are the natural leaders of society,’ and when 'populations thicken, interests clash, and the difficult problems of mutual adjustment become pressing, it is foolish and dangerous not to follow the lead of superior men.' Ross stresses throughout the importance of an elite to spread its desires, tastes, and moral opinions.

Ross's book contains a series of chapters on different mechanisms by which the elite can attain social control over the masses in a democracy. In chapter 14, Ross settles on education, noting 'the time-honored  policy of founding social order on a system of education.' Ross writes of fixing 'in the plastic child mind principles upon which, later, may be built a huge structure of practical consequence. Education, for Ross, is a means of "breaking in'' the colt to the harness' (het breken van de wil van een veulen. svh). Ross argues that the most effective method of social control is a 'school education that is provided gratuitously (kosteloos. svh) for all children by some great social organ.’ 

The theme of Ross's book is elite domination by control of societal norms, with education as the main mechanism of social control. These have been persisting themes in liberal democratic states throughout the twentieth century. Whatever skepticism is brought to the claim that elites can instill their ideology in negatively privileged groups, it is clearly not a skepticism shared by those who self-identify as elites in liberal democracies. Ross was not a crank (dwaas. svh) working on the fringes of educational theory at the time. His views had a deep and lasting influence on American educational policy…

In 1909, in an address titled 'The Meaning of Liberal Education,' delivered to the High School Teachers Association, Woodrow Wilson, later to become the twenty-eighth president of the United States (en rector magnificus van Princeton University. svh), articulated a view of the purpose of education that reflected the influence of Ross's work and those of his cohort: 

'Let us go back and distinguish between the two things that we want to do; for we want to do two things in modern society. We want one class of persons to have a liberal education, and we want another class of persons, a very much larger class, of necessity, in every society, to forego (afzien. svh) the privileges of a liberal education and fit themselves to perform specific difficult manual tasks.' 

Dat die 'vrijheden' beperkt blijven tot de 'elites,' zoals de latere, racistische president Woodrow Wilson al meer dan een eeuw geleden bepleitte, is een feit dat de elite van de mainstream-journalistiek om voor de hand liggende redenen verzwijgt. Professor Jason Stanley:

Wilson's views of a 'liberal education' are part of the education as social control movement explicitly stated and defended by Ross in 'Social Control.' At its base is an ideology of elite superiority, including white male elite superiority. And as we have seen, the self-justification of American anti-liberal ideology is a presumed natural distention between the exercise of intelligence and the exercise of mere practical skill. There are a select few capable of intelligent decision making. All others must be trained in manual skills, together with a uniform story of American history. 

De 'social control' waarin Wilson geloofde, gold ook voor zijn visie op het buitenland. Zo verkocht hij de Amerikaanse deelname aan de Volkerenbond tegenover zijn achterban als een manier om de macht van Washington in de wereld te vergroten. President Wilson wees erop dat ‘als we erin zitten, we de beslissende factor zullen worden in de ontwikkeling van de beschaving.’ Zo mogelijk nog typerender voor de mentaliteit van Wilson was het feit dat met betrekking tot Latijns-Amerika zijn regering van oordeel was dat de bevolking daar ‘ondeugende kinderen’ waren ‘die de privileges en rechten van volwassenen uitoefenen’ en die derhalve ‘een krachtige, en gezag afdwingende hand’ nodig hadden, een opvatting die na de Tweede Wereldoorlog verder aan kracht won. Volgens Wilson’s propaganda, braaf nagepraat door mainstream-pers, wordt de VS gedreven door ‘verheven idealen’ en tracht het ‘stabiliteit en rechtvaardigheid’ op aarde te bewerkstelligen. Het heeft derhalve een onbetwistbaar recht op de hegemonie en het is niet meer dan normaal dat naar het oordeel van de journalist Ian Buruma er sprake is van een ‘betrekkelijk goedaardig imperialisme uit Washington.’ In werkelijkheid begon dit ‘imperialisme’ rond 1900 met de genocidale verovering van de Filippijnen, die volgens Woodrow Wilson gerechtvaardigd was omdat 

onze belangen voorwaarts moeten marcheren, hoe altruïstisch we ook mogen zijn; andere naties moeten ervoor zorgen dat ze op een afstand blijven, en niet proberen ons tegen te houden,

een doctrine die de neoconservatieven in de regeringen van president Bush junior en Obama er nog steeds op nahouden, getuige ondermeer de permanente gewapende conflicten en oorlogen van de afgelopen decennia. Hun ideologische opvattingen maakten zij openbaar in september 2000 toen ‘the neoconservative PNAC (Project For A New American Century. svh) aimed to promote American "hegemony" and "full-spectrum" dominance,’ aldus de bellicose terminologie in het toen nog geheime rapport 'De Wederopbouw van Amerika's Verdediging: Strategieën, Strijdkrachten en Hulpbronnen voor een Nieuwe Eeuw.' Het beleidsstuk proclameerde: 

De Verenigde Staten heeft decennialang getracht een meer permanente rol te spelen in de regionale veiligheid van de Golf. Hoewel het onopgeloste conflict met Irak een onmiddellijke rechtvaardiging verschaft, overstijgt de noodzaak van een aanzienlijke Amerikaanse militaire aanwezigheid in de Golf het vraagstuk van het regime van Saddam Hoessein.

Deze 'Amerikaanse toonaangevende strategie' moet volgens de Amerikaanse neoconservatieven 'tot zover mogelijk in de toekomst' worden voortgezet. Het roept de Verenigde Staten op om te 'vechten en om gelijktijdig in verschillende belangrijke oorlogsgebieden een absolute overwinning te behalen,' hetgeen een 'wezenlijke missie’ wordt genoemd. Het rapport was bedoeld als 

blauwdruk voor het behoud van de Amerikaanse wereldwijde superioriteit, om de opkomst van een grote machtsrivaal uit te sluiten, en om de internationale veiligheidsorde te laten sporen met Amerikaanse principes en belangen.  

De vraag is: zijn opiniemakers als Ian Buruma op de hoogte van deze eenvoudig te achterhalen feiten? Het antwoord is kort, maar krachtig: jazeker, net als elke enigszins geïnformeerde burger weten ook zij tot welk meedogenloos geweld de VS in staat is. Zo schreef Buruma in The New York Review of Books van 17 augustus 2017 onder de kop ‘Fools, Cowards, or Criminals?’ dat ‘it is a tragedy that the same country that believed in international law, and did so much to establish the norms of justice, has done so little to live up to them.’ Om het establishment, verantwoordelijk voor de ernstige en massale schendingen van het ‘internationaal recht,’ te vriend te houden, ging hij als opiniemaker niet in op de oorzaken van deze paradoxale houding, die kenmerkend is voor de schizofrene dan wel hypocriete politieke houding van de gevestigde orde. Het lezerspubliek moet het doen met de omschrijving dat hier sprake is van ‘een tragedie.’ Maar wat betekent dit precies? De Amerikaanse dichter en vertaler van Griekse tragediën, wijlen Robert Fagles, schreef met betrekking tot het begrip ‘tragedie’ in de inleiding van de vertaling van Sophocles’ Oedipus the King (2000) dat:

Oedipus is at grips with the powers that watch us from the other side of death. They have spread for him, since the day of his birth, a trap and you are going to watch it snap shut… Nothing mortal can resist the changes Time brings: not bodily strength, not friendship between man and man, still less between city and city. No man can be confident of the future; human confidence is based on total ignorance.

Het tragisch besef staat diametraal tegenover Buruma’s liberale mainstream-geloof in een verlossing via de Vooruitgangsgedachte van de Verlichting. Fagles maakt duidelijk dat de inmiddels blinde ‘Oedipus’ tenslotte tot het besef komt dat

man is not its measure. This knowledge gives him a new strength which sustains him in his misery and gives him the courage needed to go on living, though he is now an outcast, a man from whom his fellow-men recoil in horror,

waaraan hij toevoegt:

The catastrophe of the tragic hero thus becomes the catastrophe of… man; all his furious energy and intellectual daring drive him on to this terrible discovery of his fundamental ignorance — he is not the measure of all things but the thing measured and found wanting.

Welnu, Ian Buruma mag dan wel van alles zijn, maar één ding is hij zeker niet, namelijk ‘an outcast.’ Zijn brandende ambitie om door de macht te worden geaccepteerd, en zelfs geprezen, heeft van hem juist een dociele insider gemaakt, bereid om de waan van de dag te propageren. Hij is een journalist met de air van een intellectueel, wiens beweringen bij nadere beschouwing meer dan eens oppervlakkig blijken te zijn. Zijn begrip ‘tragedie’ biedt geen verklaring, maar vergroot slechts de verwarring. Het leidt bij de lezer niet tot een catharsis, maar tot apathie. En zo komt Buruma weg met een gebrek aan logica. Enerzijds stelt hij dat ‘[n]o one can hold the greatest military power on earth accountable for what it does, not for torture rooms in Abu Ghraib, not for locking people indefinitely without trial, not for murdering civilians with drones,’ terwijl hij anderzijds met evenveel stelligheid beweert dat ‘we ons moeten voorbereiden op een tijd waarin we met weemoed terugkijken op het betrekkelijk goedaardige imperialisme uit Washington.’ Men hoeft geen intellectueel te zijn om te beseffen dat deze twee elkaar uitsluiten, sterker nog, alleen een bepaald slag intellectuelen is niet in staat deze discrepantie te ontdekken. Het ontbreekt veel westerse opiniemakers namelijk aan intellectuele integriteit. Zo kon Buruma zonder enige terughoudendheid in 2002 beweren dat ‘[i]f we want the Americans to sign up to the ICC, we too must do the dirty work, and take the risk of being held accountable’ om vijftien jaar later te proclameren dat ‘[n]o one can hold the greatest military power on earth accountable for what it does,’ te weten, het plegen van ontelbare oorlogsmisdaden, die Buruma er niet van weerhouden om te spreken van ‘het betrekkelijk goedaardige imperialisme uit Washington.’ Hij spreekt met een gespleten tong, want hij weet beter. Zijn opiniestuk in The New York Review of Books over Marcel Ophüls’ documentairefilm The Memory of Justice (1976) begint namelijk met een citaat van de hoofdaanklager van het Neurenberg Tribunaal, de Amerikaan Robert H. Jackson, die, aldus Buruma, ‘provided the trial’s most famous words,’ te weten: 

We must never forget that the record on which we judge defendants today is the record on which history will judge us tomorrow. To pass these defendants a poisoned chalice is to put it to our poisoned chalice is to put it to our own lips as well. We must summon such detachment and intellectual integrity to our task that this Trial will commend itself to posterity as fulfilling humanity’s aspirations to do justice. 

Het feit dat Buruma dit citaat als argument gebruikt om de lezer van zijn gelijk te overtuigen, demonstreert zijn morele blindheid, want ervoor pleiten om een deel van het ‘dirty work’ uit handen te nemen van de Amerikaanse strijdkrachten en geheime diensten, én tegelijkertijd ervan doordrongen zijn dat het Neurenberg-proces ‘will commend itself to posterity as fulfilling humanity’s aspirations to do justice’ zijn onverenigbaar. Een ander voorbeeld van zijn cynisme is de badinerende wijze waarop hij spreekt van ‘that nagging fear’ van een groot deel van de Europese bevolking 

of being dragged into wars by bellicose America, of being rudely wrenched from our peaceful dreams, is growing. But this is the fear of the powerless bystander. One reason for wanting the US to be part of the ICC, or other international institutions, is to check its power and curb its excesses. Perhaps even to pacify it. At the same time, we expect the US to do the dirty work for us.

Het verzet, voorafgaand aan de illegale inval in Irak, was evenwel juist een sprekend voorbeeld van het feit dat vele miljoenen Europeanen absoluut niet ‘verwachten’ dat de VS ‘het vuile werk voor ons’ zou doen. Zij wilden geen enkel 'vuil werk.' Dat de burgers in westerse democratieën ‘powerless bystanders’ zijn, bleek al snel nadat de massale demonstraties in de gehele wereld, inclusief de VS, door het Witte Huis, onderdeel van het militair-industrieel complex, volstrekt genegeerd werden. Illustrerend in dit verband is de volgende beschrijving:  

According to a 1950s political theory The Structure of Power in American Society is mainly build on three elite groups, the high military, the corporation executives and the political directorate. (The ‘political directorate’ can best be described as the bureaucracy, the CIA and their proxies within Congress.)

On election day I noted that only the military had supported The Not-Hillary President. The corporate and executive corners of the triangle had pushed for Hillary Clinton and continued to do so even after Trump had won. (Only recently did the ‘collusion with Russia’ nonsense suddenly die down.) I wrote:

‘The military will demand its due beyond the three generals now in Trump’s cabinet.’

That turned out to be right. A military junta is now ruling the United States: 

Inside the White House, meanwhile, generals manage Trump’s hour-by-hour interactions and whisper in his ear — and those whispers, as with the decision this week to expand U.S. military operations in Afghanistan, often become policy. At the core of Trump’s circle is a seasoned trio of generals with experience as battlefield commanders: White House Chief of Staff John F. Kelly, Defense Secretary Jim Mattis and national security adviser H.R. McMaster. The three men have carefully cultivated personal relationships with the president and gained his trust…

Kelly, Mattis and McMaster are not the only military figures serving at high levels in the Trump administration. CIA Director Mike Pompeo, Attorney General Jeff Sessions, Energy Secretary Rick Perry and Interior Secretary Ryan Zinke each served in various branches of the military, and Trump recently tapped former Army general Mark S. Inch to lead the Federal Bureau of Prisons. […] the National Security Council […] counts two other generals on the senior staff.

With the firing of the renegade Flynn and various other Trump advisors, the Junta has already removed all independent voices in the White House. It is now attaching more control wires to its ‘salesperson’ marionette:

The new system, laid out in two memos co-authored by [General] Kelly and Porter and distributed to Cabinet members and White House staffers in recent days, is designed to ensure that the president won’t see any external policy documents, internal policy memos, agency reports, and even news articles that haven’t been vetted.

Trump has a weakness for the military since he attended a New York military academy during his youth.

But he does not like to be controlled. I expect him to revolt one day. He will then find that it is too late and that he is actually powerless.

—

The Zionist propaganda is claiming that Iran is taking over Syria and that its sole concern is to create a land-corridor between Iran and Lebanon. The AP is now reporting this myth as if it were fact. The argument the AP writers make is illogical and fails:

‘The land-route would be the biggest prize yet for Iran in its involvement in Syria’s six-year-old civil war. […] It would facilitate movement of Iranian-backed fighters between Iran, Iraq, Syria and Lebanon as well as the flow of weapons to Damascus and Lebanon’s Hezbollah, Iran’s main proxy group.’

That landline would facilitate something that, according to further AP ‘reporting,’ has already been achieved without it:

‘The route is largely being carved out by Iran’s allies and proxies, a mix of forces including troops of Syrian President Bashar Assad, Hezbollah fighters and Shiite militias on both sides of the border aiming to link up. Iran also has forces of its own Revolutionary Guard directly involved in the campaign on the Syrian side.’

So, apparently, Iran needs a land corridor to move weapons and fighters to Syria and Lebanon. To open that currently closed-off land corridor it has moved weapons and fighters to Syria and Lebanon. Somehow that argument is not convincing at all. 

http://www.moonofalabama.org/2017/08/notes-on-the-junta-an-unnecessary-land-corridor-and-a-regular-russian-maneuver-.html 

Kortom, precies waarvoor president Eisenhower in 1960 waarschuwde, is werkelijkheid geworden, de macht in de VS is in handen gekomen van het militair-industrieel complex, dat, tezamen met de overgrote meerderheid in het Congres, de belangen van de machtige elite behartigt, die sinds de Tweede Wereldoorlog onlosmakelijk verbonden is met ‘the deep state.’ Het verklaart waarom jaarlijks meer dan 50 procent van het ‘discretionary’ federale budget naar het militair-industrieel complex vloeit om — in de ogen van de Erasmusprijs-winnaar 2008 — het ‘betrekkelijk goedaardig imperialisme uit Washington’ met grootscheeps geweld in stand te houden en uit te breiden. Dit alles werpt een helder licht op de vraag die Marcel Ophüls opwierp in zijn documentaire The Memory of Justice, en door Ian Buruma als volgt werd geformuleerd:

What makes human beings who are normally unexceptional commit atrocities under abnormal circumstances? What if such crimes are committed by our fellow citizens in the name of our own country? How does our commitment to justice appear today in the light of the judgments at Nuremberg? Will the memory of justice, as Plato assumed, make us strive to do better?

Buruma heeft hierop geen antwoord, terwijl hij toch in de positie verkeert om hierop een afdoend antwoord te geven, want als opiniemaker bepleitte hij in 2002 dat ‘we too must do the dirty work,’ te weten, het plegen van ‘gruweldaden.’ Hoe kan een door het establishment veel geprezen mainstream-opiniemaker oorlogsmisdaden bepleiten om vervolgens geen antwoord te geven op de vraag ‘[h]ow does our commitment to justice appear today in the light of the judgments at Nuremberg?’ In zijn opiniestuk ‘Fools, Cowards, or Criminals?’ schrijft Buruma: 

The historian Hugh Trevor-Roper, who also interviewed Speer at length, called him ’the true criminal of Nazi Germany,’ precisely because he was clearly not a sadistic brute but a highly educated, well-mannered, ‘normal’ human being, who should have known better than to be part of a murderous regime. This is perhaps the main point of Ophuls’s film as well: there was nothing special about the Germans that predisposed them to become killers or, more often, to look away when the killings were done. There is no such thing as a criminal people. A quiet-spoken young architect can end up with more blood on his hands than a Jew-baiting thug. This, I think, is what Yehudi Menuhin meant by his warning that it could happen anywhere. 

Gezien zijn eigen woorden is de vraag hier onvermijdelijk wat hem nu juist ‘vatbaar maakte’ om ‘de andere kant op te kijken terwijl het moorden plaatsvond’? Die vraag is relevant omdat hij ondermeer stelt dat ‘we ons moeten voorbereiden op een tijd waarin we met weemoed terugkijken op het betrekkelijk goedaardige imperialisme uit Washington.’ Onder de kop: ‘Unworthy victims: Western wars have killed four million Muslims since 1990’ publiceerde in maart 2016

the Washington DC-based Physicians for Social Responsibility (PSR) a landmark study concluding that the death toll from 10 years of the ‘War on Terror’ since the 9/11 attacks is at least 1.3 million, and could be as high as 2 million.

The 97-page report by the Nobel Peace Prize-winning doctors’ group is the first to tally up the total number of civilian casualties from US-led counter-terrorism interventions in Iraq, Afghanistan and Pakistan.

The PSR report is authored by an interdisciplinary team of leading public health experts, including Dr. Robert Gould, director of health professional outreach and education at the University of California San Francisco Medical Center, and Professor Tim Takaro of the Faculty of Health Sciences at Simon Fraser University.

Yet it has been almost completely blacked out by the English-language media, despite being the first effort by a world-leading public health organization to produce a scientifically robust calculation of the number of people killed by the US-UK-led ‘war on terror.’

The PSR report is described by Dr Hans von Sponeck, former UN assistant secretary-general, as ‘a significant contribution to narrowing the gap between reliable estimates of victims of war, especially civilians in Iraq, Afghanistan and Pakistan and tendentious, manipulated or even fraudulent accounts.’ […] According to the figures explored here, total deaths from Western interventions in Iraq and Afghanistan since the 1990s — from direct killings and the longer-term impact of war-imposed deprivation — likely constitute around 4 million (2 million in Iraq from 1991-2003, plus 2 million from the ‘war on terror’), and could be as high as 6-8 million people when accounting for higher avoidable death estimates in Afghanistan.

Such figures could well be too high, but will never know for sure. US and UK armed forces, as a matter of policy, refuse to keep track of the civilian death toll of military operations — they are an irrelevant inconvenience.

http://www.middleeasteye.net/columns/unworthy-victims-western-wars-have-killed-four-million-muslims-1990-39149394 

November 2015 werd bekend dat een serieuze ‘studie’ had onthuld

that U.S. military forces were directly responsible for about 10 to 15 million deaths during the Korean and Vietnam Wars and the two Iraq Wars. The Korean War also includes Chinese deaths while the Vietnam War also includes fatalities in Cambodia and Laos.

The American public probably is not aware of these numbers and knows even less about the proxy wars for which the United States is also responsible. In the latter wars there were between nine and 14 million deaths in Afghanistan, Angola, Democratic Republic of the Congo, East Timor, Guatemala, Indonesia, Pakistan and Sudan.

But the victims are not just from big nations or one part of the world. The remaining deaths were in smaller ones which constitute over half the total number of nations. Virtually all parts of the world have been the target of U.S. intervention.

The overall conclusion reached is that the United States most likely has been responsible since WWII for the deaths of between 20 and 30 million people in wars and conflicts scattered over the world.

http://www.globalresearch.ca/us-has-killed-more-than-20-million-people-in-37-victim-nations-since-world-war-ii/5492051

Vanzelfsprekend verzweeg Ian Buruma deze onderzoeken. Sterker nog, hij beweerde:

If the Memory of Justice has a weakness, it is that this second half of the film, concentrating on French and American war crimes, is not quite as gripping as the first half about the German legacy of Nuremberg. Perhaps Ophuls’s heart was not in it to the same extent. Or perhaps no matter what one thinks of My Lai or Algiers, they are overshadowed by the sheer scale and savagery of the Nazi crimes. 

Let wel, deze persoonlijke mening van Buruma, wiens moeder ‘joods’ was, wordt door hem gepresenteerd als een feit waarvan de feitelijkheid gebaseerd is op ‘perhaps’ dit, of ‘perhaps’ dat. Met evenveel recht kan men stellen dat Ian Buruma een problematische relatie heeft met met zijn familie-achtergrond. Voor zijn vader gold dat het

leven [door]ging, zelfs onder de Duitse bezetting. Voor de meeste Nederlanders was alles tijdens de twee eerste oorlogsjaren op een merkwaardige manier nog steeds normaal – als ze tenminste niet Joods waren. In 1941 ging mijn vader rechten studeren aan de Rijksuniversiteit Utrecht. Om een toekomst te hebben als jurist moest hij wel lid worden van het corps (dat moet je tot op zekere hoogte nog steeds)…

Tegen de tijd dat mijn vader lid werd, hadden de Duitse bezettingsautoriteiten studentenverenigingen al verboden omdat ze er potentiële verzetshaarden in zagen. Dit was kort nadat Joodse hoogleraren van de universiteiten waren verwijderd. In Leiden had de hoogleraar Rudolph Cleveringa daar in zijn beroemd geworden rede tegen geprotesteerd; hij had een tandenborstel en een stel schone kleren meegenomen voor het geval hij zou worden gearresteerd, wat ook prompt gebeurde. De studenten, onder wie velen van het corps, besloten tot een staking. De universiteit werd gesloten. Het studentencorps in Amsterdam was al door de eigen leden ontbonden na de uitsluiting van Joodse studenten.

Maar Utrecht bleef open, en het corpsleven ging door, zij het clandestien. Dit betekende dat de ontgroening van nieuwe leden in het geheim moest plaatsvinden. Eerstejaarsstudenten, ‘feuten,’ werden niet meer gedwongen zich kaal te scheren omdat ze zichzelf daarmee aan de Duitsers zouden verraden, maar het was nog steeds gebruikelijk om hen te laten kikkeren, uit hun slaap te houden, als slaven te behandelen en te vernederen met allerlei sadistische spelletjes waar de ouderejaars toevallig zin in hadden. Mijn vader onderwierp zich, net als anderen van zijn stand, zonder te protesteren aan deze beproevingen. Zo ging (en gaat) dat nu eenmaal. 

https://www.athenaeum.nl/leesfragmenten/archief/2013/1945-biografie-van-een-jaar/ 

In haar algemeenheid is deze stelling onjuist, niet iedereen onderwerpt zich vrijwillig aan vernederingen en sadisme. Niet iedereen ging rechten studeren onder het juk van het nazi-regime, zeker niet nadat Cleveringa ‘op 26 november 1940 zijn beroemd geworden rede, waarin hij protesteerde tegen het door de Duitse bezettingsautoriteiten aangezegde ontslag van zijn leermeester, promotor en collega prof. Eduard Maurits Meijers en andere Joodse hoogleraren,’ terwijl

diezelfde avond [nog] de rede door enkele studenten onder leiding van André Koch in Den Haag [werd] gekopieerd en onmiddellijk verspreid onder de andere universiteiten. Cleveringa werd door de Sicherheitspolizei opgepakt en tot in de zomer van 1941 opgesloten in de gevangenis van Scheveningen. De Leidse studenten besloten, mede daartoe geïnspireerd door Cleveringa's collega en medestander Ben Telders, tot een staking en daarop werd de universiteit gesloten. De studenten (veel geringer in aantal dan nu) meldden zich onmiddellijk aan bij de Gemeente Universiteit Amsterdam. In 1944 werd Cleveringa als gijzelaar geïnterneerd in Kamp Vught.

 https://nl.wikipedia.org/wiki/Rudolph_Pabus_Cleveringa_(1894-1980)

Kortom, de stelling dat ‘[z]o ging (en gaat) dat nu eenmaal,’ gaat niet altijd op. Niet iedereen is al dan niet van nature een opportunistische conformist. Niet iedereen ‘onderwierp’ zich, net ‘als anderen van zijn stand.’ Wat was die ‘stand’ eigenlijk? Net als Cleveringa kende bijvoorbeeld mijn vader principes. Hij vocht tijdens de oorlog als telegrafist op verschillende Nederlandse onderzeeboten in zowel de Atlantische- als Stille Oceaan tegen de Kriegsmarine, en werd daarvoor meermaals onderscheiden door Koningin en Vaderland. In tegenstelling tot Ian’s vader had hij na alle gruwelijkheden van de Tweede Wereldoorlog geen enkele behoefte daarover te spreken. Hetzelfde gold voor mijn moeder die hij tijdens de oorlog in Schotland had ontmoet toen zijn onderzeeboot daar bevoorraad werd. Een tijd geleden stuurde een lezer van mijn weblog mij een een foto met de volgende tekst: 

Fotocollectie Anefo / Londen

Op 25 januari 1945 werden op de Nederlandse basis te Fremantle 13 opvarenden van de onderzeeboot Hr.Ms. ‘Zwaardvisch’ door de bevelhebber van de Koninklijk Marine in Australië, schout-bij-nacht P. Koenraad, en in aanwezigheid van ambassadeur Van Aerssen Beyeren van Voshol, onderscheiden naar aanleiding van de uiterst geslaagde eerste Australische patrouille (26 okt.-26 nov. 1944). V.l.n.r. kwartiermeester J. Heymans (Bronzen Kruis), korporaal-telegrafist S.J.J. van Houcke (Bronzen Kruis), luitenant ter zee 1e klasse H.A.W. Goossens (Militaire Willems-Orde), officier marinestoomvaartdienst 1e klasse A. de Vaal (Bronzen Leeuw), luitenant ter zee 2e klasse S. van Ravesteijn (Bronzen Kruis). 

https://www.oorlogsbronnen.nl/zoekresultaat?n_o_m=pager&pageSize=20&query=aerssen+beyeren+van+voshol%2C+f.c.+van&view=caption&count=20&nrhitslijstpage=20&list=0&page=2&offset=20  

Na de oorlog werd hij leraar radar en telegrafie aan de Simon Stevin Kazerne in Ede, waar mijn moeder, die bij de Britse strijdkrachten had gediend, de rol van huisvrouw vervulde, zoals dat gebruikelijk was in die tijd. Beiden wisten — toen het moment aanbrak — wat een fatsoenlijke burger geacht werd te doen, en daarna spraken ze er niet over, net zomin als ik hierover op mijn weblog uitgebreid heb geschreven. Wat mij opvalt is dat onder andere mijn generatiegenoten Geert Mak en zijn collega-opiniemaker Ian Buruma vele decnnia na de oorlog zo’n vurige drang bezaten de dubieuze houding van hun vader te behandelen dat zij er een heel boek aan wijdden. Mak’s vader, dominee Catrinus, die naar Indonesië was gestuurd om als evangelisatiepredikant zieltjes te winnen voor zijn gereformeerde God, verkondigde als geestelijk leidsman in 1936 publiekelijk dat de nazi-rassenwetten ‘staatkundig tolerabel' waren, ondanks het feit dat 'God's uitverkoren volk,' de joden, uit het openbare leven van Duitsland werden verbannen, hetgeen de eerste stap was op weg naar de holocaust. Ook Ian’s vader, zoon ‘van een doopsgezinde predikant, Y.S. Buruma, die in 1916 als eerste doopsgezinde legerpredikant in Nederland werd’ speelde een opmerkelijk rol tijdens de nazi-bezetting.  In 2015 schreef Ian, die volgens eigen zeggen ‘de meeste affiniteit voelt hij met de familietraditie van het geassimileerde jodendom van zijn moeder,’ over zijn vader dat die in 1945

net tweeëntwintig [was]. Omdat de ontgroening tijdens de oorlog in het geheim had plaatsgevonden, werd door de ouderejaars besloten dat ze het nog eens dunnetjes moesten overdoen. Mijn vader kan zich niet herinneren dat hij zelf moest kikkeren of al te erg is toegetakeld. Dat soort behandelingen was voorbehouden aan de jongere jongens, die net waren aangekomen en soms misschien uit veel ergere kampen dan dat van mijn vader kwamen (die voor de Arbeitseinsatz werkte. svh). Er zaten misschien ook Joodse jongens bij, die ondergedoken hadden gezeten of uit het kamp kwamen. Niemand die zich daar erg druk over maakte. Er bestond weinig interesse in persoonlijke verhalen. Iedereen had wel een verhaal, en dat was zelden aangenaam. Als deel van de ontgroening werden de feuten uitgescholden, vernederd en zelfs in piepkleine kamertjes gepropt (een spel dat later in corpskringen ‘Dachautje spelen’ zou worden genoemd).

En dat was nu wat ik zo verbijsterend vond. Hoe kon mijn vader dat idiote gedrag nou pikken na alles wat hij had meegemaakt? Was er niemand die dit op zijn minst een beetje vreemd vond?

Nee, antwoordde mijn vader keer op keer. Nee, het leek normaal. Zo ging dat nu eenmaal.   

Ian Buruma’s argumentering is opvallend, want opnieuw blijft de geldigheid van de bewering ‘[z]o ging dat nu eenmaal’ beperkt tot opportunistische conformisten die vanuit eigenbelang onverschillig stonden tegenover de meedogenloze werkelijkheid om hen heen. Bij nadere beschouwing is het is alsof hij zich onbewust tracht te rechtvaardigen voor zijn eigen houding wanneer hij spreekt van ‘het betrekkelijk goedaardige imperialisme uit Washington,’ een zienswijze die in zijn milieu ‘nu eenmaal’ — ik citeer wederom — ‘normaal’ mag lijken, maar die voor Buruma zelf — vanaf september 2017 de nieuwe hoofdredacteur van The New York Review of Books — vanzelfsprekend onvoldoende is, aangezien 'Westerse intellectuelen niets dan hun eigen idealen [vertegenwoordigen],’ aldus Ian zelf. Maar met zijn uitspraak over ‘goedaardig imperialisme’ vertegenwoordigt hij geen enkel ‘ideaal.’ Zijn kwalificatie over de VS is slechts illustrerend voor een zeker opportunisme en conformisme, en doet denken aan de mentaliteit van zijn vader, die zelfs na de Tweede Wereldoorlog zich vrijwillig liet ‘vernederen’ door zich te onderwerpen aan  ondermeer ‘allerlei sadistische spelletjes.’ Hij deed dit om carrière te kunnen maken. ‘Zo ging dat nu eenmaal’ bij de ‘corpsstudent’ die ‘net zolang de man met de grote bek [speelt], tot hij het is,’ om Harry Mulisch eens te citeren. Leo’s zoon Ian liet 70 jaar na de oorlog weten:

Het was mos. Niemand stelde er vragen over. Later zwakte hij dit af door eraan toe te voegen dat hij het ongepast zou hebben gevonden om een Joodse overlevende te mishandelen, maar dat hij niet voor anderen kon spreken.

Ik vond het verbijsterend, maar later begon ik het geleidelijk te begrijpen. Het idee dat dit normaal was, is denk ik de verklaring. Mensen hunkerden zo naar de wereld van vroeger, de wereld zoals die voor de bezetting, de bommen, de kampen en de massamoorden was geweest, dat het ontgroenen van ‘feuten’ normaal leek. Het was een manier om weer terug te keren naar het oude leven, een manier, als het ware, om weer thuis te komen.

Het begrip ‘mos’ gebruikt Buruma tot tweemaal toe in zijn epiloog. ‘Het was mos,’ Latijn voor mores, oftewel ‘regels voor hoe je je moet gedragen binnen een bepaalde groep.’ Dit is natuurlijk geen verklaring, maar een beschrijving. Waarom was na 5 jaar nazi-terreur het vernederen en het sadisme onder een bepaald slag studenten ‘een manier om weer…thuis te komen’? Waarom hadden Ian’s vader, en al die andere studenten van zijn 'stand,' niet geleerd dat sadisme en vernederingen verwerpelijk zijn? Aan welke mentale stoornis leed hij? Waarom kon zijn echtgenote van joodse afkomst hem later niet duidelijk maken dat dit alles weerzinwekkend was? Dermate weerzinwekkend dat zijn zoon dit destijds ‘verbijsterend’ vond, waardoor het niet wonderlijk is dat die naderhand ‘[d]e meeste affiniteit voelt met de familietraditie van het geassimileerde jodendom van zijn moeder.’ Als de nazi’s hadden gewonnen, was Leo B. nooit met zijn ‘joodse’ vrouw getrouwd, en was Ian nooit geboren, een feit dat hij, naar ik aanneem, eveneens ‘verbijsterend’ zal vinden. 

Het dwingt respect af dat Buruma de rol van zijn vader zo haarscherp heeft beschreven. Het getuigt van intellectuele integriteit dat een generatie de houding van de voorafgaande generatie meedogenloos bekritiseert, waardoor het onrechtvaardige niet alsnog wordt gerechtvaardigd. Maar tegelijkertijd lijkt het onverklaarbaar dat Ian Buruma, die als hoogleraar Democratie, Mensenrechten, en Journalistiek doceert in de VS, niet beseft dat gezien de grootschalige mensenrechtenschendingen van de VS zijn eigen kwalificatie als zou er sprake zijn van een ‘betrekkelijk goedaardig imperialisme uit Washington’ even ‘verbijsterend’ is. Het is, alsof hij, net als zijn vader, onverschillig staat tegenover de terreur die onlosmakelijk verbonden is met elk ‘imperialisme,’ zowel die van de nazi’s als die van de elite in Washington, zoals hij elders zelf stelt, door te schrijven dat in beide gevallen ‘the way people look away from, or justify, or deny what is done in their name, or under their watch’ vergelijkbaar is. 

Rechtvaardigingen als ‘om een toekomst te hebben als jurist moest hij wel lid worden van het corps (dat moet je tot op zekere hoogte nog steeds)’ zijn apert onjuist, zo weet ik uit decennialange vriendschap met verschillende juristen. Bovendien maakt die rechtvaardiging de zaak alleen maar erger, want in 1941 kon niemand voorspellen dat de nazi’s zouden verliezen, met andere woorden: Leo Buruma, die in dat jaar rechten ging studeren, nam het risico dat hij na zijn studie het nazi-recht zou moeten toepassen. Relevant om zijn keuze te kunnen beoordelen, is tevens het volgende:

De zittingszaal in het nieuwe gebouw van de Hoge Raad wordt genoemd naar Mr. Lodewijk Ernst Visser, de joodse president die in 1941 werd ontslagen. In het gebouw aan het Lange Voorhout in Den Haag is de mr. L.E. Visserzaal de enige ruimte die naar iemand genoemd zal worden.

Wegens zijn joodse afkomst werd mr. L.E. Visser in de oorlog ontslagen door de Duitse bezetter zonder dat de Hoge Raad daartegen protesteerde. Visser heeft later gezegd dat de houding van de Hoge Raad, en met name het feit dat raadsheren de ariërverklaring tekenden, hem zwaarder heeft getroffen dan het ontslag zelf. Ook na de oorlog zweeg de Hoge Raad. Tijdens de eerste zitting na de bezetting werd met geen woord gerept over de voormalige president Visser. Geert Corstens heeft later gezegd dat het tekenen van de ariërverklaring indruist tegen alles waar de Hoge Raad voor hoort te staan. ‘Als we omzien, raken we bedroefd en bevangen door spijt over hoe het destijds verkeerd is gegaan,’ zei Corstens in 2011.

Het eerbetoon aan de eminente rechtsgeleerde Visser werd tijdens Mr. L.E. Visserjaarlezing op 25 juni al bekendgemaakt door Mr. Feteris, maar dat is toen niet opgemerkt door nieuwsmedia. Feteris zei over deze donkere episode: ‘Ik voel mij in verlegenheid bij de vraag hoe dit heeft kunnen gebeuren. Hoe de Hoge Raad dit ultieme onrecht zo heeft kunnen laten passeren. Het zijn vragen waarop ik geen behoorlijk antwoord kan vinden. Ik sta dan met een mond vol tanden.’

http://www.mr-online.nl/zittingszaal-hoge-raad-genoemd-naar-mr-l-e-visser/ 

Dus een jaar nadat de joodse president van de Hoge Raad door de nazi-bezetter op 23 november 1940 ‘als voorzitter van de Hoge Raad der Nederlanden’ werd geschorst, om vier maanden later te worden ontslagen, ging Leo Buruma rechten studeren. Dat er ‘destijds iets verkeerd gegaan’ was, is een typisch Nederlands eufemisme voor verraad aan de grondbeginselen van recht en moraliteit. Ruim zes later heeft de huidige president Hoge Raad, mr. Maarten Feteris, nog steeds ‘geen behoorlijk antwoord’ op de vraag waarom de leden van Nederland’s hoogste rechtscollege destijds met de nazi’s collaboreerden. Toch is het antwoord niet zo moeilijk dat hij na al die tijd nog steeds ‘met een mond vol tanden’ moet staan. Het voor de hand liggende antwoord is namelijk al in het begin van de oorlog door de in Sachsenhausen vermoorde professor mr. Leo Polak gegeven. Degenen die ‘look away from, or justify, or deny what is done in their name, or under their watch’ waren niet anders dan, in Polak’s woorden, ‘verstandige gluiperds,’ principeloze opportunisten die alleen aan hun eigen maatschappelijke carrière dachten. Ian Buruma’s vader slaagde na de oorlog erin één van de Haagse topadvocaten te worden. Ik kan ook niet aan de indruk ontkomen dat de mening van zijn zoon dat ‘we ons [zullen] moeten voorbereiden op een tijd waarin we met weemoed terugkijken op het betrekkelijk goedaardige imperialisme uit Washington,’ eveneens getuigt van opportunisme en conformisme, die de weg moest vrijmaken voor een glanzende carrière als stem van het establishment. 

https://www.nrc.nl/nieuws/2017/06/09/pax-americana-nadert-haar-einde-11006828-a1562395  

Met ‘weemoed terugkijken op’ het Amerikaans ‘imperialisme’ dat miljoenen mensenlevens in misère heeft gestort, een veelvoud van het aantal joodse burgers dat door de nazi’s werd vermoord, is ronduit een gotspe. Ian Buruma mag dan te pas en te onpas de holocaust tijdens de Tweede Wereldoorlog als maatstaf nemen voor het kwaad in de wereld, maar die genocidale terreur was zeker niet uniek, zoals de Zweedse auteur Sven Lindqvist beschrijft in zijn boek Exterminate all the Brutes (1997). Hij toont met bewijzen geloofwaardig aan dat 

Auschwitz de moderne industriële toepassing [was] van een uitroeiingspolitiek waarop de Europese overheersing van de wereld […] lang heeft gesteund

en dat

toen hetgeen was gebeurd in het hart der duisternis werd herhaald in het hart van Europa, herkende niemand het. Niemand wilde toegeven wat iedereen wist. 

Overal in de wereld waar kennis wordt onderdrukt, kennis die als ze bekend zou worden gemaakt ons beeld van de wereld aan gruzelementen zou slaan en ons zou dwingen om onszelf ter discussie te stellen – daar wordt overal het Hart der Duisternis opgevoerd. 

U weet dat al. Net als ik. Het is geen kennis die ons ontbreekt. Wat gemist wordt is de moed om te begrijpen wat we weten en daaruit conclusies te trekken.

De Amerikaanse academica Rebecca Gordon, die filosofie doceert aan de Universiteit van San Francisco, concludeerde op haar beurt in American Nuremberg. The U.S. Officials Who Should Stand Trial for Post-9/11 War Crimes (2016) dat ‘the American government and legal system have consistently refused to apply’ de Neurenberg ‘principles to our own officials.’ Tegenover interviewer Chuck Mertz van het informatieve radioprogramma This is Hell maakte Gordon op 7 mei 2016 duidelijk dat een ‘Nuremberg Proces’ noodzakelijk is om Amerikaanse oorlogsmisdadigers, zowel militairen als politici, te berechten. Zij zei:

One of the biggest crimes, which almost never goes named as a crime, is the invasion of Iraq, while it was made very clear in the Nuremberg Trials that the first crime of the three major areas that the nazi’s were charged with, was what was called the crime against peace, meaning, the crime of making an unprovoked, unjust war. This is one of the things that I think we need to do is to look at the crimes made in the so called war on terror. But even more than that, what Nuremberg did was establish a precedent, for the first time really in human history that says internationally as a species, as a unity of nations we have the right and responsibility to bring to justice people who commit unimaginable crimes and who cannot be tried in their own country for a variety of reasons. So Nuremberg created this precedent that said that the response to terrible criminal acts should not be more war, but should be in fact a criminal justice proceeding in which people are held accountable. They created a process, they created a set of rules by which they would proceed, they created later a set of principles that we call ‘The Nuremberg Principles,’ which actually established some of the principles under which people were tried, and they basically said: ‘let us restore a rule of law to a world that has seen just the most harrowing of death and destruction.’ So I think that Nuremberg is still relevant, is still important, and also given that the United States is the most powerful country in the world — we have the worlds biggest military, we spent more on the military than the next three nations combined, we have the world’s biggest nuclear arsenal, we have an archipelago of military bases stretched all over the world — the rest of the world, quite understandably, asks: ‘what are they going to do next?’ And it is partly because the are no consequences for what we have done in the past, this question continues to be asked. That’s why we need an American Nuremberg. 

In haar boek laat Rebecca Gordon bovendien zien dat ‘without a public war crimes trial, holding elected officials accountable for their actions, Americans are becoming more comfortable accepting crimes committed by their leaders.’ Precies hetzelfde geldt voor Buruma’s bewering in The New York Review of Books dat de Amerikaanse oorlogsmisdaden ‘are overshadowed by the sheer scale and savagery of the Nazi crimes,’ en dat daarom Marcel Ophüls’ documentaire een ‘weakness’ kent. De ‘second half of the film, concentrating on French and American war crimes,’ is naar Buruma’s oordeel ‘not quite as gripping as the first half about the German legacy of Nuremberg,’ een mening die hij nodig heeft om te kunnen blijven volhouden dat de holocaust absoluut uniek was, hetgeen, nogmaals, onwaar is. Voor Ian Buruma geldt kennelijk nog steeds niet dat ‘[t]o pass these defendants a poisoned chalice is to put it to our poisoned chalice is to put it to our own lips as well. We must summon such detachment and intellectual integrity to our task that this Trial will commend itself to posterity as fulfilling humanity’s aspirations to do justice.’ Dat het vermoorden van Vietnamese burgers voor hem minder ‘aangrijpend’ is dan het vermoorden van joodse burgers ‘says it all.’