Diederik van Hoogstraten van de Volkskrant

Dames en Heren, even ter zake!

De Volkskrant meldt zoals altijd achter de feiten aan:

'Links in VS teleurgesteld over Obama

ACHTERGROND, Van onze correspondent Diederik van Hoogstraten

gepubliceerd op 25 november 2008 05:15, bijgewerkt op 25 november 2008 09:24

NEW YORK - De contouren van het kabinet van Barack Obama worden zichtbaar, en in progressieve kringen in de VS klinkt een vraag: is dit de beloofde ‘verandering’?
De toekomstige Nationale Veiligheidsadviseur heeft nauwe banden met de Republikein John McCain. De minister van Defensie die vermoedelijk zal aanblijven, ís een Republikein.
De economische adviseurs die Obama maandag introduceerde, zijn bekende namen uit het Clintontijdperk. Obama’s chefstaf en de nieuwe minister van Justitie dienden Bill Clinton, en de waarschijnlijke minister van Buitenlandse Zaken héét Clinton.'

Diederik, beste collega, dit zijn enigszins beteuterde woorden, en dat ruim twee weken nadat het 'nieuws' over de teleurstelling uitgebreid gemeld en toegelicht werd op talloze websites in de wereld, onder anderen deze.

Terwijl de scepsis over Obama onder serieuze waarnemers geanalyseerd op internet besproken werd gingen de westerse commerciele massamedia, waaronder de Volkskrant, enthousiast door met het verspreiden van propaganda over 'de eerste zwarte president van de VS.' Allright, Diederik, ik leg het je nog 1 keer uit. Net zoals kankerverwekkende Marlboro sigaretten aan de man worden gebracht met beelden van cowboys op paarden in de open natuur, zo werd in dit geval een hele neger aan de Amerikanen verkocht als een alternatief voor de blanke baas. Dat proces heet 'branding', het verkopen van een beeld, niet van een product, maar van een beeld, een imago. 'Imaazje', schreeuwde Robert Jasper Grootveld al in de jaren zestig en kalkte het woord kanker op sigarettenreclameborden. Toen waren de mensen nog niet zo gehersenspoeld als momenteel. Welnu, zodra je een mens verkoopt, die jou het beeld geeft een alternatief te zijn voor een failliet beleid, heet dat propaganda. Of in het hedendaags jargon: SPIN. Niet vergeten dus, want het product blijft natuurlijk even beroerd als eerst, alleen wordt het in een andere verpakking gepresenteerd. Bruin brood in plaats van wit, en zoals je weet, lijkt bruin brood beter dan wit brood. Lijkt.

Diederik, de commerciele massamedia spelen in dit proces een doorslaggevende rol. De topadviseur bij uitstek van Amerikaanse politici en zakenmensen voorafgaand en vlak na de Tweede Wereldoorlog, Edward Bernays, waarschuwde de westerse elite al in de jaren twintig van de vorige eeuw voor de gevaren van de democratie, aangezien op die manier grote groepen burgers een greep dreigden te krijgen op hun eigen toekomst. Dit zou de macht van de elite drastisch beperken. In 1947 schreef Bernays een belangrijk artikel voor het prestigieuze Annals of the American Academy of Political and Social Sciences, getiteld 'The Engineering of Consent'. In dit artikel schreef Bernays dat 'the engineering of consent is the very essence of the democratic proces, the freedom to persuade and suggest.' Het zal duidelijk zijn dat die 'freedom' alleen in handen kan zijn van de machtigen en rijken, die de middelen hebben om die 'freedom' inhoud te geven. Voor alle duidelijkheid schreef Bernays dan ook dat de gemiddelde Amerikaan 'has only six years of schooling... [Therefore] democratic leaders must play their part in... engineering consent... Today it is impossible to overestimate the importance of engineering consent; it affects almost every aspect of our daily lives.'

Voor zijn invloedrijke wetenschappelijke bijdragen werd Bernays in 1949 geëerd door de American Psychological Association. Hoe invloedrijk de inzichten van Bernays waren werd hetzelfde jaar nog eens duidelijk gemaakt door Fortune. De redactie van dit tijdschrift stelde zonder enige ironie dat 'it is as impossible to imagine a genuine democracy without the science of persuasion [ i.e. propaganda] as it is to think of a totalitarian state without coercion. The daily tonage output of propaganda and publicity... has become an important force in American life. Nearly half of the contents of the best newspapers is derived from publicity releases; nearly all the the contents of the lesser papers... are directly or indirectly the work of PR departments.'

Wat er vandaag de dag in feite aan de hand is, is het volgende: de afgelopen twee decennia is de Amerikaanse middenklasse kapot gemaakt. De arbeidersklasse was al eerder kapot gemaakt. Het vieze en zware werk is geoutsourced naar goedkope-lonen-landen, van Mexico tot China. Sinds 1978 is het reële loon in de VS niet gestegen. Met andere woorden: het systeem staat onder druk, grote groepen mensen hebben geen belang meer bij het kapitalisme of in eufemistische bewoordingen: de vrije markt, die natuurlijk niet vrij is zoals we onlangs weer zagen toen alle westerse regeringen miljarden subsidies aan de banken gaven. Maar goed, het groeiende wantrouwen tegen dit neoliberale model is een groot gevaar voor de mensen die het meest van dit systeem profiteren, juist Diederik, de rijken. Ondertussen heeft de elite zich geweldig verrijkt, zodat nu 1 procent van de Amerikanen meer dan 40 procent van 's lands rijkdommen in bezit heeft en elk jaar weer meer dan 20 procent van het inkomen opstrijkt. Dit alles ten koste van de Amerikaanse infrastructuur en de werkende klasse, die inmiddels om het hoofd boven water te houden meer dan 1 baantje hebben en er toch niet echt op vooruitgaan.

Dat alles is een feit, je hoeft geen marxist te zijn om je ogen open te doen. Reis eens door de VS en je ziet het zelf. Blijf daar niet voor het Witte Huis staan, daar is niets te zien, behalve wat zwervers en eekhoorntjes. Welnu, de elite realiseert zich datgene wat jij niet ziet, en dat is het feit dat het neoliberalisme in de VS niet alleen financieeel, maar vooral ook ideologisch failliet is. Dus moet de zaak anders verpakt worden. De bedoeling is natuurlijk niet dat het systeem wezenlijk, dus inhoudelijk verandert. De rijken en machtigen willen nooit hun rijkdom en macht uit handen geven. Waarom zouden ze, zolang ze de beschikking hebben over onnozele kwasten in de journalistiek die de handel, verpakt in een nieuw jasje, weer aan de man weten te brengen?

Oke, nu de waarheid, Obama is door de elite naar voren geschoven om een failliete politiek weer enige mate van geloofwaardigheid te verschaffen. Eerst schoof de elite een vrouw naar voren, maar toen Hillary Clinton niet lekker bleek te liggen in de publieke opinie heeft men haar weer onmiddellijk laten vallen en al hun kaarten op een zogeheten Afro-Amerikaan gezet, van wie opmerkelijk genoeg allerlei blanke vrouwen op leeftijd weten te vertellen dat hij 'een knappe neger' is. Dig it Boy? They all want a piece of the action!

Maar let op, Diederik, de machtige lobbygroepen zijn onmiddellijk aan boord gehaald, van Wall Street totaan de joodse pro-Israel lobby. Want het beleid wordt natuurlijk nooit wezenlijk anders, dat kan ook niet, dat laat de macht niet toe. En dat zou jij ook niet doen Diederik, als jij de macht had. Waarom denk je dan toch dat die anderen het wel zouden toelaten? Stel jezelf nu eens die vraag, en val je lezers niet meer lastig met propaganda. Hoop is allemaal leuk en aardig, maar in de grote-mensen-wereld van de machtspolitiek is het geen drijfkracht van betekenis. Opletten dus, en beschrijven, meer hoef je als onafhankelijke journalist niet te doen. Je bent toch geen reclameman, of wel soms?

Je collega, Stan van Houcke.