dinsdag 29 mei 2018

Wat de Staatsomroep de NOS verzwijgt over Bellingcat

Wat de NOS verzwijgt over ‘journalist’ Eliot Higgins

gale boetticherHet Achtuurjournaal opende zondagavond met een onthulling van de Britse blogger Eliot Higgins; hij zou overtuigend bewijs hebben dat Russische militairen vlucht MH17 hebben neergeschoten. De NOS nam het verhaal kritiekloos over, gevolgd door vrijwel alle grote Nederlandse kranten. Wat daarbij niet verteld werd, is dat Higgins allesbehalve objectief is en bekend staat om zijn zeer onzorgvuldige werkwijze.
Voor wie het gemist heeft is hier een korte samenvatting afkomstig van NOS.nl:
“Het aantal mensen dat in beeld is voor het neerhalen van vlucht MH17 is teruggebracht tot zo’n twintig Russische militairen. Zij weten wie van hen op 17 juli 2014 de Buk-raket afvuurde op het toestel van Malaysia Airlines.
Dat zegt Eliot Higgins, de oprichter van het internationale onderzoekscollectief Bellingcat in een interview met de NOS. Het netwerk van burgerjournalisten spoorde via sociale media en andere openbare internetbronnen de militairen op.”
Het is onbegrijpelijk dat de NOS en andere media Higgins’ verhaal kritiekloos overnemen. Om dat in te zien, moeten we eerst kijken naar wie deze man is.
Eliot Higgins begon zijn blogcarriére in 2012, nadat het hem niet meer lukte om als financieel administrateur aan de bak te komen. Higgins, die tot dan toe geen enkele ervaring of expertise had op het gebied van buitenlandse politiek en oorlogvoering, begon met schrijven over de oorlog in Syrië. Later kwam daar ook de burgeroorlog in Oekraïne bij.
Zijn artikelen vielen op, omdat hij Assad en de Oekraïense rebellen continu van allerlei oorlogsmisdaden beschuldigde na – naar eigen zeggen – uitgebreid onderzoek te hebben gedaan op het internet. Zijn bevindingen werden al snel door gerenommeerde westerse media overgenomen, zoals The Guardian en The New York Times.
Dat Higgins’ onderzoek niet erg betrouwbaar is, bleek in de zomer van 2015. Door het Russische leger gepubliceerde satellietbeelden, waarop zou blijken dat vlucht MH17 werd neergeschoten vanuit Oekraïens gebied, werden door Higgins bestempeld als vervalst. Ook dit keer werd zijn mening weer massaal overgenomen door de westerse media, waaronder Der Spiegel.
Het Duitse weekblad moest echter al gauw door het stof gaan. Er bleek geen enkel bewijs te zijn voor Higgins’ bewering. Elsevier schreef:
“Volgens Bellingcat, een website van de Britse blogger Eliot Higgins, zijn die satellietbeelden vervalst. De beelden zouden van een andere dag zijn en bovendien zou er met hulp van Photoshop een BUK-installatie op zijn getoverd.”
Maar:
“[Der Spiegel] vroeg een échte forensisch wetenschapper de analyse van Bellingcat onder de loep te nemen. Het oordeel van de wetenschapper was vernietigend: de analyse van Bellingcat is niet forensisch verantwoord, en bovendien zeer subjectief. Op basis van het ‘bewijs’ van Bellingcat kan met geen mogelijkheid worden aangetoond dat Moskou de beelden heeft gemanipuleerd, zo oordeelde de wetenschapper.”
Het blad bood zijn excuses aan voor het in eerste instantie klakkeloos overnemen van Higgins’ bevindingen:
“Der Spiegel besloot Bellingcat maar eens verder onder de loep te nemen en ontdekte dat één van zijn medewerkers een voormalige werknemer van de Stasi is geweest. Het tijdschrift plaatste vervolgens een mea culpa op zijn website. Het blad zegt van deze fouten te hebben geleerd en belooft een betere omgang met bronnen in de toekomst.”
Naast deze fout, wordt ook aan diverse beweringen van Higgins over de Syrische oorlog sterk getwijfeld. Zijn dat gewoon fouten van een onzorgvuldige amateurjournalist, of is het doelbewuste propaganda? De persoonlijke activiteiten van Higgins laten in ieder geval zien dat hij allesbehalve onafhankelijk is.
Zo is er uitgelekt dat Eliot Higgins naast zijn ‘journalistieke’ activiteiten heeft bijgeklust als consultant voor het in de VS gevestigde Human Rights Watch (HRW). In eerste instantie klinkt dat onschuldig, maar wie naar de geldstromen achter die organisatie kijkt ziet iets opvallends. De grootste financier van HRW is de Hongaars-Amerikaanse miljardair George Soros, die jaarlijks tien miljoen dollar overmaakt.
Voor mensen die zich in de oorlog in Oekraïne verdiept hebben is Soros geen onbekende naam. De miljardair heeft op televisie toegegeven dat één van zijn organisaties een belangrijke rol heeft gespeeld bij het aanwakkeren van de Maidanprotesten en de politieke revolutie die daarop volgde. Tegenwoordig is Soros een belangrijke adviseur van de nieuwe, zeer anti-Russische regering in Oekraïne. Hij heeft regelmatig persoonlijk contact met president Porosjenko.
Eliot Higgins heeft niet alleen met het door Soros gefinancierde HRW samengewerkt, maar ook met enkele andere Amerikaanse organisaties. Zo heeft hij projecten gedaan met het OCCRP (dat ook geld krijgt van Soros’ Open Society) en de Atlantic Council. Vooral deze laatste organisatie is opvallend. De Atlantic Council is een zeer anti-Russische denktank, geleid door Amerikaanse ex-militairen en neoconservatieve politici.
De Amerikaanse journalist Robert Parry, beroemd door zijn vele onthullingen in de Iran-Contra-affaire, kaartte al eerder de niet erg onafhankelijke berichtgeving van Higgins aan:
“Een onkritische houding naar informatie van het internet is vooral opvallend geworden rondom de MH17-zaak. Het is populair in de westerse media om te vertrouwen op een Britse website genaamd Bellingcat, dat zijn onderzoek doet op basis van foto’s en ander spul van het internet.
Bellingcat’s oprichter Eliot Higgins heeft verschillende journalistieke fouten gemaakt die voor professionals het einde van hun carrière zouden betekenen, maar toch wordt hij nog steeds geciteerd door media als The New York Times en The Washington Post.
Het geheim van Higgins’ succes lijkt te zijn dat hij Amerikaanse propaganda geloofwaardiger doet lijken. Het is een slim business model om jezelf te marketen als een hippe burgerjournalist, terwijl je gewoon napraat wat de officiële denktanks in Washington DC zeggen.”
Higgins is kortom allesbehalve objectief. Hij is een amateur die grote fouten heeft gemaakt en zijn pro-Oekraïense meningen belangrijker vindt dan journalistieke integriteit. Het is daarom onverantwoord dat de NOS en andere nieuwsorganisaties deze man zo’n groot podium geven.
Gale Boetticher

Geen opmerkingen: