Citaat van de voormalige NRC-correspondent Salomon Bouman in de NRC van gisteren:
'Veel tijd heeft Israel niet meer om zich uit eigen belang te "bevrijden" van de Palestijnse problematiek. De oorlogshandelingen tussen Israel en het Hamas-regime in Gaza van de afgelopen dagen hebben aangetoond dat de tijdsfactor zich tegen Israel keert. Het fragiele Israelisch-Palestijnse vredesproces is daardoor in een diepe impasse geraakt.'
Laten we dit fragment eens ontleden. Wat allereerst opvalt is dat het hele artikel vanuit het standpunt van Israel is geschreven, dus geheel conform de werkwijze die Bouman als correspondent 37 jaar lang hanteerde. 37 jaar lang hebben de lezers van de NRC het zogeheten Israelisch-Palestijns conflict via het Israelisch perspectief belicht gekregen. Dat is nogal wat: 37 jaar lang een berichtgeving vanuit een in wezen pro-Israelisch standpunt! Het zal geruime tijd duren voordat de doorsnee NRC-lezer zich een evenwichtiger beeld kan vormen van het Israelisch expansionisme en de Israelische dagelijkse terreur van een bezetting.
Het gevolg van dit standpunt is dat we te lezen krijgen dat Israel 'uit eigen belang' zich moet '"bevrijden" van de Palestijnse problematiek.' Wat is nu eigenlijk die 'Palestijnse problematiek'?Kort samengevat is dit het feit dat Israel na al die jaren van bezetting en van landroof en van etnische zuivering er niet in is geslaagd de Palestijnen murw te krijgen, in het gareel te slaan. En juist dat is natuurlijk een groot probleem voor Israel, maar daarover zwijgt Bouman. Het onrecht dat de Palestijnen al 60 jaar wordt aangedaan interesseert hem kennelijk niet. Hij kijkt via een ideologische pro-Israel bril, en plaatst het probleem niet in de bredere context van bijvoorbeeld het internationaal recht. Dat speelt voor hem hier geen rol. Waar het hem om gaat staat in de kop: 'Israel zit vooral zichzelf in de weg.' We krijgen te lezen dat er 'oorlogshandelingen' zijn tussen beide partijen, te weten het op vier na machtigste leger ter wereld en een handjevol licht bewapende milities. Als meneer Bouman zijn werk naar behoren had gedaan, dan zou hij hebben geweten dat een strijd tussen gevechtshelicopters, tanks, electronisch gestuurde wapens tegen een paar machinegeweren en wat eigen gemaakte raketjes geen oorlog is. Oorlog suggereert dat er twee gelijkwaardige partijen met elkaar in gevecht zijn, maar daar is hier geen sprake van. Het is ook geen oorlog, maar een bloedbad, waarbij eenderde van de slachtoffers Palestijnse kinderen zijn. In een echte strijd tussen twee legers sneuvelen militairen en zou het aantal kinderdoden minimaal zijn.
Wat ook interessant is is het gebruik van de kwalificatie (de Nederlandse journalistiek zit er vol mee) de negatieve kwalificatie 'Hamas-regime'. Hoe nu, meneer Bouman? Hamas is na democratisch verlopen verkiezingen aan de macht gekomen, omdat de meeste stemmen kreeg. Zo gaat dat nu eenmaal in een volwassen democratie. Dat kunt u onpretttig vinden, maar dat kan natuurlijk geen argument zijn om de negatieve kwalificatie 'regime' te gebruiken. Een journalist, hoe emotioneel betrokken hij bij zijn onderwerp ook mag zijn, dient enige distantie en de nodige onafhankelijkheid te betrachten. Anders wordt het propaganda. Ik bedoel, u spreekt toch ook niet van het Israelisch-regime? Dat Hamas door een staatsgreep van Fatah uit de macht is gezet op de Westbank is natuurlijk erg genoeg voor een democraat, maar dat Israel en het Westen daarbij direct betrokken waren, is helemaal kwalijk. En werkelijk schandalig is het dat journalisten als u deze praktijken ook nog eens gaan legitimeren door met kwalificaties te werken. Hou er in godsnaam mee op. Speciaal voor u voeg ik dit bericht toe waarin u kunt lezen hoe Israel en de VS een Palestijnse gangster gebruikten om een complot tegen Hamas te smeden. Zie: http://stanvanhoucke.blogspot.com/2008/03/de-westerse-terreur.html En: http://stanvanhoucke.blogspot.com/2008/03/de-westerse-terreur-15.html
Vervolgens schrijft u over 'het fragiele Israelisch-Palestijnse vredesproces.' Meneer Bouman, er is helemaal geen echt 'vredesproces', zelfs geen 'fragiele', zoals elke goed ingevoerde deskundige u kan vertellen. Net zomin als er na Oslo sprake was van een 'vredesproces', hoe goed u ook uw best deed om de NRC-lezers te vertellen dat er wel een 'vredesproces' gaande was. In de tijd van dat zogeheten 'vredesproces', in de jaren '93 tot 2000, verdubbelde het aantal joodse kolonisten op geroofd Palestijns gebied en verdrievoudigde het oppervlakte van de joodse nederzettingen. Dat was ook de reden dat de Tweede Intifada uitbrak, de positie van de Palestijnen was volkomen hopeloos geworden. De Westbank was opgedeeld in een serie bantoestannen waartussen de Palestijnen niet vrij konden reizen, zoals elke journalist die de moeite nam ter plaatse te gaan kijken onmiddellijk kon constateren. Een eerlijke journalist sprak dan ook niet langer meer van 'het vredesproces'. Die wist allang dat het een wassen neus was louter en alleen om het Israelisch expansionisme ongestoord door te kunnen laten gaan. Waarom sprak u toentertijd nog steeds over 'het vredeproces'? U was kennelijk al die jaren niet in bezet gebied geweest, of u heeft deze feiten zeven jaar lang verzwegen. In beide gevallen is de vraag: waarom?
Morgen behandel ik graag weer een deel van uw beschouwing in de NRC van gisteren. Dat hoeft u niet te beletten om nu al een reactie te geven op mijn vragen of op mijn analyse. Misschien heb ik een fout gemaakt, en dat zou ik dan graag van u willen vernemen. Ik zal uw reactie onmiddellijk plaatsen en elke mogelijke fout subiet herstellen.
Ik sluit af met enkele fragmenten uit het boek 'Original Sins. Reflections on the history of Zionism and Israel' van professor Benjamin Beit-Hallahmi van de Universiteit van Haifa, die ik deze week heb geinerviewd.
“Het zonder taboes analyseren van het Zionisme betekent de harde realiteit zien van de overheersing en onderdrukking dat het gecreëerd heeft. Uit de erfzonden van de wereld tegen de Joden groeiden de erfzonden van het Zionisme tegen de Palestijnen… Israëli’s lijken te worden achtervolgd door een vloek. Het is de vloek van de erfzonde tegen de inheemse Arabieren. Hoe kan Israel worden bediscussieerd zonder de onteigening en uitsluiting van de niet-Joden in herinnering te brengen? Dit is het meest fundamentele feit over Israel, en geen enkel begrip van de Israelische realiteit is mogelijk zonder dit feit. De erfzonde achtervolgt en kwelt de Israëli’s; het tekent alles en bezoedelt iedereen. De herinnering eraan vergiftigt het bloed en kleurt elk moment van het bestaan.”
“De meeste Israëli’s van vandaag, geboren na 1950, kunnen niet verantwoordelijk worden gesteld voor de onrechtvaardigheden van de vroegere Zionisten. Wel kunnen en moeten ze verantwoordelijk worden gesteld voor de huidige onrechtvaardige werkelijkheid, die een directe voortzetting is van de vroege Zionistische principes. Alle Israëli’s zijn de erfzonden van het Zionisme tegen de Palestijnen gaan erkennen. Het verschrikkelijke geheim van het onrecht kent iedereen, maar kan niet openlijk worden behandeld. Het zich bewustzijn van de gruwelijke onrechtvaardigheid die werd begaan om de staat te kunnen scheppen, en de druk tegen het openlijk bespreken ervan, vervormt elke manier om een morele discussie te voeren in Israel.”
“De meeste Israëli’s van vandaag, geboren na 1950, kunnen niet verantwoordelijk worden gesteld voor de onrechtvaardigheden van de vroegere Zionisten. Wel kunnen en moeten ze verantwoordelijk worden gesteld voor de huidige onrechtvaardige werkelijkheid, die een directe voortzetting is van de vroege Zionistische principes. Alle Israëli’s zijn de erfzonden van het Zionisme tegen de Palestijnen gaan erkennen. Het verschrikkelijke geheim van het onrecht kent iedereen, maar kan niet openlijk worden behandeld. Het zich bewustzijn van de gruwelijke onrechtvaardigheid die werd begaan om de staat te kunnen scheppen, en de druk tegen het openlijk bespreken ervan, vervormt elke manier om een morele discussie te voeren in Israel.”
Omdat wij olie willen, zitten we met terrorisme opgescheept. Of moet ik zeggen, zadelen we onszelf met terrorisme op.
BeantwoordenVerwijderenIk leg het uit: Omdat er, misschien ooit mogelijk in de toekomst in landen waar rijke grondstoffen in de grond zitten -waar landen anders dan de landen waar de grondstoffen in de grond zitten misschien ooit ook nog graag gebruik van zouden kunnen willen maken- mensen machtig worden die de landen die in de toekomst misschien ooit mogelijk ook nog van die grondstoffen gebruik willen maken, minder gunstig gezind zouden kunnen worden, wordt er in die landen met grondstof in de grond op niet altijd even zachtzinnige wijze alvast 'democratie' gebracht, opdat de landen anders dan de landen waar de grondstoffen in de grond zitten in de toekomst nog van die grondstoffen gebruik kunnen blijven maken.
Zoiets heet in het referentiekader van de één: visie, of vanuit een ander perpectief ook wel, onderdrukken omdat je bang bent afhankelijk te (zullen gaan) worden, terwijl het in het referentiekader van de ander 'aangevallen worden' heet, of 'in de hoek gezet'.
Als de mensen in de landen waar de grondstoffen in de grond zitten voldoende assertief zijn (is niet sub-assertief en ook niet agressief) zullen ze tegen de mensen in de andere landen zeggen, wat doe je, ik vind het niet prettig dat je in mijn ruimte komt, kun je me uitleggen waarom je over mijn grens komt, en snel weer achter je eigen grens gaan zitten. En als de landen zonder grondstof dan respect hebben voor dat gevoel van de landen met grondstoffen dan geven ze daar gehoor aan, of, als ze nog dapperder zijn, zeggen ze misschien zelfs, 'maar wij zijn zo bang dat er in de toekomst misschien ooit de mogelijkheid komt dat wij geen gebruik meer van die grondstof kunnen/mogen maken. Kunnen we daar misschien nu al een oplossing voor bedenken'.
Het kan ook gebeuren dat de mensen in de landen die in de hoek zijn gezet, van de wijs zijn gebracht, en eerst misschien op menswaardige wijze hun belangen onder de aandacht proberen te brengen, aangeven dat het toch wel raar is dat hun ruimte zomaar in beslag genomen is, om vervolgens, als steeds maar blijkt dat ze niet meer uit die hoek kunnen/mogen/durven komen waar ze in zijn gezet, ze daar keer op keer in teruggedrukt worden, ze hun ruimte dus niet terug krijgen, zich steeds meer gaan gedragen naar het hoekje waar ze in zijn gezet, en misschien zelfs ook heel angstig worden, net zo bang als de landen zonder grondstof in de grond.
En als je dan journalisten hebt die niet goed kunnen analyseren, die niet meer (willen/kunnen/durven) zien waar een situatie exactement begon, dan wordt er ineens in het ene referentiekader gesproken over terroristen en in het andere referentiekader over verzetsstrijders.
En zeg mij dan maar eens wie er gelijk heeft.
Om redenen zo vaag als deze hierboven, maar die altijd over grenzen gaan, worden helaas vele oorlogen gevoerd. Het gaat om machtsverhoudingen, en om de kunst referentiekaders zo te draaien dat iedereen, of althans de meerderheid, ervan overtuigd raakt dat fout fout is, en goed goed. En in plaats van dat een kritische journalist, of worden ze zo niet meer opgeleid tegenwoordig, daar vragen bij stelt, worden de subjectieve interpretaties, voortvloeiend uit bestaande referentiekaders, zonder nadenken overgenomen.
In Iran wonen mensen waarvan er best een aantal orthodoxe kaders zullen hebben, en die gaan vechten als ze bevochten worden. Net zoals er in Nederland mensen wonen die orthodoxe kaders hebben en die gaan vechten als ze bevochten worden. Dogma bestrijdt dogma, en zadelt de wereld met trauma´s op, waardoor dogma dogma blijft bestrijden.
Pluriformiteit zit 'em niet in een keuze uit
kunnen kiezen tussen twintig kranten of zappen langs honderd kanalen,
en zit 'em ook niet (Says who? Pluriformiteit in de berichtgeving over Rwanda in NRC Handelsblad 1994-2007 http://www.denieuwereporter.nl/?p=1361#text2-1361) in berichtgeving vanuit verschillende perspectieven bínnen één krant.
Pluriformiteit zit 'em in elke journalist, die willekeurig welke situatie dan ook vanuit twintig perspectieven vertellen kan. En dus in de journalist die eenzijdige berichtgeving herkennen kan, en het andere verhaal er tegenover zetten kan!