maandag 25 mei 2015

MH 17 Mystery 58

Volkskrant en NOS maken van MH17 Oude Pekela affaire

buk-linkerkantDoor Joost Niemöller

Op de site van de NOS wordt het vandaag voor de zoveelste keer weer ‘bewezen.’ Het was een Buk raket van de Russen die MH17 neerschoot.
Je vraagt je af waarom het toch iedere keer weer opnieuw zo hartstochtelijk bewezen moet worden, als het zo evident zou zijn. Dan hoeven we tenslotte alleen maar het officiële onderzoek af te wachten. Maar nee. De Westerse journalisten hebben er geen vertrouwen in kennelijk. Ook al is het al honderdduizend keer ‘bewezen’, het moet steeds weer opnieuw ‘bewezen’ worden.
Voor enige twijfel bij al die ‘bewijzen’ wordt nooit plaats gemaakt. Na een aanval op mij in de Volkskrant werd een door mijn ingezonden opiniestuk zonder commentaar geweigerd.
Nu goed. Vandaag kwamen de NOS en de Volkskrant dus weer opnieuw met gezamenlijke ‘bewijzen’: het was een Buk van de Russen. Laten we er eens nuchter naar kijken aan de hand van de citaten.
Justitie zoekt daarom getuigen die de lanceerinstallatie van die raket hebben gezien in de dagen voor en na de ramp. Die getuigen zijn talrijk. De dieplader met de installatie is te zien op veel foto’s en video’s en komt terug in getuigenverklaringen. 
Verslaggever Gert-Jan Dennekamp volgde samen met Volkskrantverslaggever Bert Lanting het spoor van de Buk van Donetsk naar Severnoje. 
Wanneer je getuigen wilt spreken, en je beoogt daarbij enige objectiviteit te betrachten, dan zorg je dat je getuigen spreekt in de hele omgeving. Bijvoorbeeld ook in dat deel van de crashsite waar veel getuigen straaljagers hebben gezien. Zijn deze journalisten daar ook geweest? Dit blijkt niet uit de reportage. Wat wel uit bijvoorbeeld bovenstaand citaat blijkt, is dat de journalisten er met één vraagstelling heen gingen: wie heeft een Buk gezien, en wie heeft gezien dat er vanaf zo’n Buk werd geschoten. Onder het motto: Zoekt en gij zult vinden. Ze volgen daarbij dezelfde methode als die van het OM: Men toont foto’s van een Buk en vraagt of iemand die gezien heeft. Er is geen sprake van het tonen van foto’s van straaljagers.
Zo gaat het verder bij de NOS en de Volkskrant:
Wij volgen dit spoor en vinden inderdaad getuigen die het transport van de Buk hebben gezien. Ze beschrijven het geluid van een lancering en sommigen hebben de raket gezien. Ze willen allemaal anoniem blijven. Ze zijn bang omdat ze met hun getuigenissen de rebellen aanwijzen als daders.
Hoera! Onze dappere journalisten hebben gevonden wat ze zochten! Helaas vertellen ze er niet bij hoe deze ‘getuigen’ zijn benaderd. Hoe open de vraagstelling was. En het grootste raadsel is nog wel: als die ‘getuigen’ inderdaad zo intens bang zijn om de rebellen als daders aan te wijzen, waarom spreken ze dan wel zo openlijk op straat tegen deze wilvreemde journalisten? Deze journalisten zouden ook zomaar vermomde Russische spionnen kunnen zijn tenslotte. Vreemd. Heel vreemd.
Die verhalen over die angst zijn trouwens ook niet in overeenkomst met wat ik hoorde van andere journalisten ter plekke. Ook die spraken met getuigen. Zeker, die merkten ook dat de meeste inwoners bang waren. Maar ze waren bijvoorbeeld in een groot aantal gevallen bang om met naam en toenaam te spreken over de straaljagers die ze weldegelijk gezien hadden. (In het gebied dat door de NOS en de Volkskrant gemeden werd.) De angst van bewoners valt goed te begrijpen. We hebben het over een oorlogsgebied. Niemand waant zich veilig. Iedereen kan een spion zijn.
Dat is een waarheid die veel meer voor de hand ligt. Gewone burgers willen er liever buiten gelaten worden. Je weet niet. Misschien zijn straks de Oekraïeners wel weer de baas. Of worden ze te pakken genomen door Oekraïense milities. Alles is mogelijk in oorlogstijd, en zeker als de frontlinies zo verschuiven.
Maar dat is niet de versie die de journalisten van de Volkskrant en de NOS ons voorschotelen. Ook niet over het zien van ‘de Buk’:
Aan het eind van de ochtend wordt het konvooi gefotografeerd in Zoegres en daarna bijna 25 kilometer verderop bij een pompstation in Torez. Daar zegt een jongen dat hij inderdaad de Buk heeft gezien. Als zijn vrienden erbij komen staan, verandert hij zijn verhaal. “Ach, ik weet het niet, ik heb geen verstand van militair materieel.”
Kennelijk is deze jongen als de dood voor zijn vrienden, maar vertrouwt hij deze wildvreemde journalisten die even langsrijden volkomen! Ja, doei.
Wanneer getuigen iets zeggen dat niet past in het straatje van de journalisten, dan wordt dit weergegeven als dubieuze informatie. 


Geen opmerkingen:

Peter Flik en Chuck Berry-Promised Land

mijn unieke collega Peter Flik, die de vrijzinnig protestantse radio omroep de VPRO maakte is niet meer. ik koester duizenden herinneringen ...