donderdag 18 april 2013

The Hipsters


Hipsters? De Sauertjes op een party. Mak met een bekertje thee.

Om zijn lezers een indruk te geven van hoe de Russische vrouw onder het communisme vurig zou hebben verlangd naar een nieuwe identiteit schreef Geert Mak op pagina 1014 van zijn reisverslag In Europa over het in zijn ogen ‘eclatante succes’ van de Russische editie van het glossy magazine Cosmopolitan, dat een oplage heeft van niet meer dan 350.000 in een land van 142,5 miljoen inwoners. Een van zijn anonieme bronnen, die kennelijk model staat voor het algemene gevoel onder Russische vrouwen verklaart tegenover Mak:

De mensen hebben enorme behoefte aan nieuwe symbolen en iconen, aan nieuwe omgangsvormen.

Een andere, eveneens anomieme bron laat weten dat

De meeste bazen zijn hier óf ex-communist, óf crimineel, óf corrupt. Bovendien zijn het vaak smeerlappen, ze kunnen nooit van de vrouwen afblijven. Cosmopolitan toont een complete andere levensstijl, met moderne en open verhoudingen tussen mannen en vrouwen, chefs en ondergeschikten.

Weer een andere anonieme bron, die de bestseller auteur opvoert, zegt:

Cosmopolitan toont de Russinnen nieuwe rolmodellen: ongebonden vrouwen, goed opgeleid, werkend, in staat om de genoegens van de postmoderne samenleving ten volle uit te buiten. Het zijn de overwinnaars van de mannen.

Ook deze ‘postmoderne Russische overwinnaar’ heeft geen naam, maar godzijdank voor Mak's lezers wel een mening over het volgens hem ‘fenomeen Cosmopolitan in Rusland,’ waar ‘iedereen er een mening over [heeft].’ Dat wil zeggen: ‘iedereen,’ die Mak daarover heeft gesproken, dus niet alle 142,5 miljoen Russen, maar de geciteerde Russische vrouwen die slechts als illustratie fungeren van hetgeen Mak wil beweren en dus geen naam hebben, en een man die natuurlijk wel een naam heeft, onze succesvolle Nederlandse ‘bladenmaker’ Derk Sauer himself, die laat weten dat

Een tijdschrift hét middel [is] om een lifestyle uit te drukken. In de sovjettijd werd iedereen geacht gelijk te zijn. Dit blad leerde de mensen om hun individualiteit weer uit te dragen. Het was hun gids voor het nieuwe leven.

In deze bewering schuilt een paradox. Het is onmogelijk dat het maken van reclame voor een ‘lifestyle’ de consument leert zijn of haar ‘individualiteit… uit te dragen.’  Dat is een reclamepraatje waar een journalist onmiddellijk dwars doorheen zou moeten prikken. Een ‘lifestyle’ is juist voor mensen die zelf geen eigen stijl en identieit hebben ontwikkelt en daarom afhankelijk zijn van een door anderen ontwikkelde ‘lifestyle’ en identiteit. ‘Lifestyle’ heeft met mode te maken, Zoals iedereen weet kan die ‘lifestyle’ elk decennium veranderen, al naar gelang de economische noodzaak daartoe. Het zijn de van zichzelf en van hun omgeving vervreemde westerlingen zonder doorleefde werkelijkheid die vanwege hun identiteitsloosheid ontvankelijk zijn voor een gepropageerde ‘lifestyle.’ Via glossy magazines kunnen de mode en nieuwe ‘lifestyle’ in woord en beeld aan de massa worden getoond. Daar is uitgebreid over geschreven, wetenschappelijk zowel als literair. Men zou zelfs kunnen stellen dat de identiteitsloosheid en de vervreemding van de massamens de thema's bij uitstek zijn van de grote moderne romans. De glossy magazines van iemand als Sauer zijn een illustrerend voorbeeld van die identiteitsloosheid en vervreemding.

Ik beperk me opnieuw tot Sauer en Mak omdat ik beiden al enkele decennia ken. Zij zijn van mijn generatie en daardoor weet ik wat beiden beweegt en waar ze, net als ik, door zijn beinvloed. Dat maakt het voor mij makkelijker om datgene te beschrijven wat mij interesseert, namelijk het conformisme en opportunisme van mensen die zich progressief voordoen. Welnu, terwijl aan het einde van twintigste eeuw de Russische Mafia steeds machtiger werd, kon men in Sauer's Moscow News het volgende lezen:

The Yuppies Are Coming! This group of hipsters are among a chosen few who are defying Moscow's stacked-up odds: shortages, downward mobility and a nihilistic outlook. A new breed of Moscow youth like money, want a better life for themselves and are fending off the system which chokes so much of their city... 'I like to make money,' said 25-year-old Sterligov, founder of the Russian Millionaire's Club, who also earns hard currency. 'And money makes money.'

Waar het mij  om gaat is het begrip ‘hipsters,’ in de terminologie van Sauer cum suis behoren de ‘hipsters’ tot de ‘weinige uitverkorenen’ die ‘een nihilistische visie’ zouden trotseren. Idealistische rebellen die zich tegen het conformisme en opportunisme verzetten door dapper als individualisten hun eigen weg te gaan. Zij vormen een ‘nieuw soort Moskouse jeugd’ dat van ‘geld’ houdt, een beter leven voor zichzelf wensen en die het systeem dat zoveel in hun stad verstikt ontwijkt. Young Urban Professionals die met ‘geld geld maken.’ Kortom,  we hebben hier te maken met het bekende fenomeen van de nieuwe rijken die branden van de ambitie om gezien en gehoord te worden. Niets nieuws onder de zon dus. Elke overgangstijd produceert parvenus, die de plaats innemen van degenen die voorheen de macht bezaten. Of zoals Tomasi di Lampedusa het zo schtterend verwoordde in De Tijgerkat:

Er zou van alles gebeuren, maar het zou allemaal komedie zijn, een luidruchtige, romantische komedie met hier en daar een bloedspat op een clownspak… ‘Opdat alles blijft zoals het is.’ Zoals het eigenlijk is: slechts een geleidelijke vervanging van de ene stand door de andere,

waarbij de hoofdrolspelers allang weten dat ‘het stemmen niet meer was dan een theatrale banaliteit,’ de democratie een wassen neus is, en dat de ware macht beseft dat ‘men beter af is met een kwaad dat men kent dan met een goed waar men geen ervaring mee heeft.’ Het is allemaal al eens beschreven, en zoveel mooier en verhevener dan ik hier kan doen. En het verandert allemaal een jota aan het feit ‘dat een hoopje sluwheid, slecht gesneden kleren, geld en onwetendheid’ absoluut ‘niet gehinderd door de honderden belemmeringen die eerlijkheid, betamelijkheid en zelfs een goede opvoeding voor de meeste anderen vormen,’ zich voortbewegen ‘door de jungle van het leven met de zekerheid van een olifant die in rechte lijn voortwalst, bomen ontwortelend en hutten vertrappend, zonder ook maar iets te merken van de schrammende doornen en de jammerende slachtoffers.’

Het enige zinnige dat de weerloze kan doen is dit proces en de weerzin ertegen te beschrijven, een ieder geheel naar zijn eigen innerlijke gesteldheid. Vandaar dat ik terugkom op de twee multimiljonairs Derk Sauer en Geert Mak en hun onverzadigbare drift om zich publiekelijk te manifesteren. Wat het begrip ‘hipster’ voor Sauer en Mak betekent, weten we inmiddels, zij vormen voor hen de huidige avant garde, de nieuwe uitverkoren nouveau riche, meer dan ‘I like to make money,’ kennen ze niet. Maar klopt hun definitie van het begrip ‘hipster’?  Wat betekende het begrip ‘hipster’ oorspronkelijk? Waar komt het begrip vandaan en waar stond het voor? Daarvoor moeten we terug naar de tweede helft van de jaren vijftig, naar Norman Mailer’s destijds opzienbarende essay The White Negro: Superficial Reflections on the Hipster. Allereerst dit:

"The White Negro: Superficial Reflections on the Hipster" is a 9,000 word essay by Norman Mailer that recorded a number of young white people in the 1920s, 1930s and 1940s who liked jazz and swing music so much that they adopted black culture as their own.[1][2]
The essay was first published in the Summer 1957 issue of Dissent,[3] before being published separately by City Lights.[4] It later appeared in Advertisements for Myself in 1959. The so-called white Negroes adopted black clothing styles, black jive language, and black music. They mainly associated with black people, distancing themselves from white society. One of the early figures in the white negro phenomenon was jazz musician Mezz Mezzrow, an American Jew born in 1899 who had declared himself a "voluntary Negro" by the 1920s.[5] This movement influenced the hipsters of the 1940s and the beats of the 1950s.
In the essay, Mailer christens the hipster as a psychopath. Disillusioned by the systematic violence of the two world wars, the hipster nihilistically seeks meaning in his life through immediate gratification, especially in the realm of sex. In the rejection of the conformism wrought by industrial society, the hipster valorizes individual acts of violence as infinitely preferable to systematic violence. Mailer draws a distinction, however, between the psychopath, who is able to discharge his frustration with society's stagnant prejudices in spontaneous acts of violent rebellion, and the psychotic, who is not. The psychotic is legally insane; the psychopath is not.
One of the definitive characteristics of the hipster is their language, adopted in large part from the African-American vernacular. Their vocabulary is semantically so flexible that a single word, such as "dig," can mean hundreds of things depending upon everything from context to tone and rhythm. According to Mailer, being so disenfranchised by mainstream American society, the African-American views everyday life in the terms of war, which the hipster adopts as his model for the rejection of conformity.
Although the essay considers a subcultural phenomenon, it represents a localized synthesis of Marx and Freud, and thus presages the New Left movement and the birth of the counterculture in the United States. Probably the most prominent academic exponent of the New Left in the US was Herbert Marcuse. The essay is also very prescient because it anticipates the pejorative use of the word wigger in contemporary society to refer to white people who emulate the manner of speech, the fashion styles, or other aspects of the expressive culture of African Americans.


Voordat ik volgende keer verder ga met dit belangrijke begrip raad ik u aan eerst deze twee essays te lezen:


En:




1 opmerking:

Anoniem zei

What a wonderful world. Al wat oudere, knappe remix van 'n cover van Louis Amstrong door Rammstein met gesynchroniseerd historisch beeldmateriaal van het origineel. Resultaat: het sentiment kantelt.
Ironie is grimlachen, de wereld zit vol wonderlijke grimmigheden..