maandag 22 maart 2010

Bart Jan Spruyt

19.3.10

Laten we oproep Ayaan Hirsi Ali serieus nemen

Op de opiniepagina van de Volkskrant van vandaag heb ik een artikel gepubliceerd waarin ik inga op het nieuwste boek van Ayaan Hirsi Ali, en in het bijzonder op haar voorstel tot een bondgenootschap tussen liberale humanisten en de christenheid in zijn vrijzinnige variant. Ik heb mijn vragen bij dat voorstel, maar het lijkt me een goed idee de oproep van Ayaan serieus te nemen.

http://bartjanspruyt.blogspot.com/2010/03/laten-we-oproep-ayaan-hirsi-ali-serieus.html



Naar aanleiding hiervan ontwikkelde zich deze uitwisseling van reacties:
Blogger stan said...

allemensen,

eerst heraclitus, toen nietzsche en nu dus hirsi ali. het is niet gering allemaal.
stan van houcke

19/3/10 20:54


Blogger Erlkönig said...

In haar fanatisme de radicale islam te bestrijden en specifiek eerwraak, vrouwenbesnijdenis en gedwongen uithuwelijking, lijkt Ayaan zèlf zich te bezondigen aan genoemde praktijken.

Haar eigen radicaliteit in toonzetting, beeldvorming en vuistgebalde boodschap staat buiten kijf, getuige alleen al de 24/7 bescherming die zij helaas nodig heeft. Vanuit Ayaans welbekende emancipatoire 'Out of Africa'-Exodus naar het Beloofde Westen waarin zij zich ontworstelde aan religieuze repressie, kan gesteld worden dat haar kruistochten hedentendage zèlf een moment van wraak bezitten, van eerwraak jegens het o zo verfoeilijk systeem dat haar prinsesselijke jeugd in haar ogen verwoestte en haar later terminaal uitstootte.

Door haar structureel hooghartige weigering in gelijkwaardige dialoog met moslima's te treden - volgens Ayaan niet mogelijk, want zij lijden immers allen aan een vals bewustzijn, geïndoctrineerd door een verdorven paternalistisch systeem - maakt zij zichzelf in overdrachtelijke zin schuldig aan vrouwenbesnijdenis: zij snijdt moslimvrouwen de mogelijkheid af voor zichzelf te spreken en met haar bevredigend in debat of dialoog te gaan.

In haar laatste schrijfsel bezondigt Ayaan zichzelf nu ook al aan een symbolische gedwongen uithuwelijking: in haar Kampf tegen de islam, bepleit zij een noodzakelijk pact - een huwelijk - tussen humanisten en christenen. Een gedwongen huwelijk, het gaat hier immers om stromingen die eeuwenlang in een spanningsvolle dialectiek hebben geleefd en zichzelf juist in het tegenlicht van de ander hebben ontwikkeld en gedefinieerd.

O, zoete ironie!

20/3/10 16:01

Blogger Vasti said...

Ayaan is een vrouw/mens in ontwikkeling.
Vandaar haar voortschrijdend inzicht, wellicht.
Ik mag hopen dat zij ooit weer naar huis komt..!
Een emotioneel intelligente vrouw, dat is zij, en dat is wat we hier in Nederland nodig hebben.
I have a dream...

20/3/10 19:55

Blogger water said...

Beste Erlkönig,
Het is onfris van u om de nazies erbij te halen door over "kampf" tegen de Islam te praten.
Mag ik u er op wijzen dat er nog geen 1 moslim op onvrijwillige wijze een enkeltje Auschwitz heeft gehad.
U kunt deze situatie niet voor uw karretje spannen. In tegenstelling tot de Joden halen diverse moslimbroeders van u wel kwaadaardige streken uit. Mevr. Hirsi Ali bedient zich alleen maar van haar recht op vrijheid van meningsuiting. En volgens mij heeft ze volledig gelijk dat Jezus een véél beter voorbeeld is dan Mohammed. Zij heeft het "Licht" gezien. Ik gun het u ook.

20/3/10 22:27

Blogger D said...

Ik ben een groot fan van Ayaan, maar hier slaat zij de plank volkomen mis. Misschien komt het omdat ze lang niet meer in de Nederlandse maatschappij geleefd heeft, maar christenen zijn bondgenoten van moslims, en zullen de laatsten zijn die zich laten inzetten tegen het islamiseringsgetij. Iedere zichzelf respecterende christen ziet de strijd tegen andere religies als een voorbode van strijd tegen het christendom. Tot nu toe staan links en christelijk Nederland zij aan zij bij het verwennen, goedpraten en toedekken van islamitische misstanden.

Ayaan is tegen inperking van immigratie, en ik snap waarom. Maar waar het moslims betreft is dat wel degelijk de aanpak die effect zal hebben, naast deportatie van criminelen met dubbele nationaliteit.

Het lijkt mij een typische PvdA-gedachte om van moslims te wensen of eisen dat zij op die aspecten van hun geloof opgeven die niet verenigbaar zijn met het leven in een moderne seculiere staat.
Dat is nou niet bepaald een nieuw idee...

20/3/10 22:52

Blogger Inge said...

Ayaan moet nog veel lezen? Geen zorgen: dat zal zij ook. Mensen die veel weten willen altijd meer weten. Zo niet met mensen die niets weten, die willen ook niets weten. Bijgevolg zullen ze ook niets lezen of leren. Onze 'bestuurders' hebben nog niet één relevant boek inzake de islam gelezen, anders zouden ze niet de PVV en haar aanhang voor gek verklaren, maar er serieus over nadenken. En @Erlkönig: de discussie over de islam kan niet worden afgedaan als zijnde een puur filosofische; daarvoor zijn de practische bezwaren te groot.

20/3/10 23:11

Blogger Erlkönig said...

Reeds Voltaire wist: "les extrêmes, se touchent". Mede hierom pleit Zijderveld in zijn laatste boek voor een terugkeer van een structurele twijfel aan onbetwijfelde waar- en zekerheden.

De intellectueel en wetenschappelijk zeer anemische agitprop van Verlichtingsfundi Ayaan is uit eenzelfde hout gesneden als die van de door haar zo te vuur en te zwaard bevochten radicale moslimfanatici. In dit licht is het zeer gerechtigd om van een 'Kampf' te spreken, in ieder geval van een Krampf!

Voorzover er 'reëele' en 'praktische' problemen zijn met 'De Islam' kunnen die ook in de juiste proporties, met beschaafde intenties en in a-hysterische termen worden besproken.

Dat zou zomaar óók kunnen.

21/3/10 13:12

Blogger stan said...

In de hoop het niveau van de analyse op deze weblog substantieel te verhogen, het volgende:

Tijdens een bijeenkomst in de Rode Hoed verklaarde mevrouw Ali: ‘In 1989 vond ik de fatwa tegen Salman Rushdie nog vanzelfsprekend. Ik was ook een radicaal,’ om nog geen tien jaar later 180 graden te draaien en ineens te verkondigen: ‘Ik ben een extremistische aanhanger van de vrijheid van meningsuiting,’ een extremist die meende dat er in Nederland een 'recht op kwetsen' bestond. De enige constante in haar houding is het extremisme.

De vraag voor een Nederlandse intellectueel is dus de volgende:

hoe komt het dat Hirsi Magan/Ali die gevormd werd in een gesloten onvrije tribale cultuur, getekend door schaarste en angst ineens zo'n succesnummer werd in een zogeheten 'tolerante' open rijke en kosmopolitische cultuur van vrijheid? Het is een voor de hand liggende vraag die opmerkelijk genoeg nooit publiekelijk is besproken in de polder. Anders gezegd, hoe kan het dat iemand uit een cultuur die diametraal tegenover onze cultuur staat de heffe des volks en een deel van de blanke intelligentsia wist te mobiliseren? Het is alsof deze mensen in haar een verlosser zien. Zijzelf zijn niet in staat geweest om de rancunes te formuleren die al die tijd als een veenbrand ondergronds hebben gewoed. Hoe komt dat?

Ik denk dat het antwoord simpelweg het feit is dat mevrouw Ali beter dan de gefrustreerde westerlingen de angst en onbegrip onder woorden kon brengen. Ze werd niet belemmerd door onze bijna aangeboren sociale remmingen, onze culturele dwang van wat hoort en niet hoort. Immers, zij groeide op in een omgeving die getekend werd door haat en geweld, fenomenen die in Somalie door niets aan banden worden gelegd, integendeel, ze worden er gecultiveerd. Het zijn de krijgsheren en het geweld tussen de stammen die daar de werkelijkheid bepalen. De tribale cultuur verdeelt de wereld in voor- en tegenstanders, er bestaat geen tussenweg zoals wij hier in het Westen langere tijd hebben gekend. Magan/Ali heeft de oorlog met zich meegenomen en die mentaliteit sloot naadloos aan op de sfeer die vooral na 11 september 2001 manifest werd. Precies op het juiste moment wist zij intuitief de onderhuidse ressentimenten te herkennen en te mobiliseren. Beter dan wie dan ook kende ze die ressentimenten vanuit haar jeugd. Het is de wrok van mensen die zichzelf ondergewaardeerd voelen. Letwel, voelen!

In een ontwrichte tribale cultuur bestaat geen consensus die door vreedzaam overleg tot stand komt, uiteindelijk is het alleen geweld dat respect afdwingt. En hetzelfde geldt nu in onze kosmopolitische cultuur. Het kapitalistisch systeem verkeert weer eens in een periodieke crisis. Dit keer in een zeer ernstige, en zodra zich een crisis aandient in dit bestel en er sociale ontwrichting dreigt dan moeten de haat en de angst van de ontevredenen zo worden gemobiliseerd dat de macht er niet door bedreigd wordt. Dus moet de haat worden geprojecteerd op degenen met nog minder macht dan de ontevredenen. Dit is zo oud als de mensheid. En daarom kwam voor de gefrustreerden Hirsi Magan/Ali precies op het juiste moment. Ze was een geschenk uit de hemel voor haatdragende zich miskend voelende blanke intellectuelen en de heffe des volks, die in haar een Orakel uit Somalie zien. Hier was ze, een zwarte vrouw uit een cultuur waar ze elkaar permanent naar het leven stonden, een moslima die bekeerd leek tot het ware materialistische geloof, die in ruil voor geld en aanzien bereid was dingen te zeggen die voorheen niet mochten worden gezegd. Tenminste, niet publiekelijk. Dat ze zelf verder geen beginselen kende, behalve erop los meppen, was geen enkel probleem want als een ras opportuniste wist ze telkens haar praatjes aan te passen aan het publiek dat ze voor zich had, en zo kon ze via de PVDA, naar de VVD en nu de Republikeinen naar rechts opschuiven.

Stan van Houcke
Journalist
Amsterdam

21/3/10 14:29


Comment deleted

This post has been removed by the author.

21/3/10 15:14

Blogger Inge said...

@Stan van Houcke
Goed mogelijk dat u gelijk heeft: Ayaan was op de juiste plekken op het juiste momenten om de stem van de 'ontevredenen' te verwoorden en zodoende faam te maken en geld te verdienen. Na het lezen van uw bijdrage kwam de volgende vraag bij mij op: "Nou en? Wat geeft dat? Wat is daar verkeerd aan?" Toch begrijp ik uit uw toonzetting dat u het verkeerd vindt. Ik zou wel willen weten, waarom.

21/3/10 22:37

Blogger stan said...

inge,

ik begrijp je vraag niet. ik geef een beschrijving. wat vind je zelf van opportunisten?
stan

21/3/10 23:30


Blogger Inge said...

@Stan
U geeft een beschrijving, dan snap ik het. Wat ik vind van opportunisten hangt ervan af: dat iemand zijn/haar kansen grijpt, is m.i. prima; maar doet hij/zij dat ten koste van een ander, dan ben ik niet gecharmeerd. Ayaan greep haar kansen, zoals u beschreef, maar ik zie niet dat ze dat deed over de rug van anderen. Ze wekt bij mij de indruk dat ze eerlijk meent wat ze zegt. Daarbij hoeft ze niet altijd gelijk te hebben natuurlijk. Persoonlijk vind ik 'iets oprecht menen' belangrijker dan 'gelijk hebben'. En ook kan haar inzicht voortschrijdend zijn, waardoor ze nu iets anders zegt dan een paar jaar geleden. Van mij krijgt ze het voordeel van de twijfel.

22/3/10 00:22

Blogger stan said...

inge

het lukt mij helaas niet hier een wat langere reactie te geven op hetgeen je schreef. ik heb die reactie op mijn eigen blog gegeven: http://stanvanhoucke.blogspot.com/

22/3/10 11:55


Omdat het me niet lukte deze langere reactie te publiceren op de weblog van bart jan spruyt doe ik dit hier:

inge

van mij krijgt mevrouw ali niet het voordeel van de twijfel. om dit toe te lichten moet ik even iets over mijzelf vertellen. ik ben 62 jaar oud en vader van volwassen kinderen. ik heb mijn nazaten dezelfde burgerlijke normen en waarden proberen bij te brengen als mijn ouders mij leerden. ik kom uit een kosmopolitisch gezin. mijn vader was een koopvaardijman die tijdens de oorlog op een nederlandse onderzeeboot 5 jaar lang tegen de nazi's vocht. mijn moeder was een schotse die als britse marva tegen de duitsers vocht en op die manier mijn vader ontmoette.

ik neem aan dat mede door hun oorlogservaringen mijn ouders nooit discrimineerden en groepen stigmatiseerden. ik stel dat ik dit aanneem, aangezien er hierover thuis nooit werd gesproken. het was vanzelfsprekend dat men niet oordeelde op grond van iemands politieke dan wel religieuze opvattingen. hoewel mijn ouders niet godsdienstig waren stuurden ze wel mijn zus en mij naar catechisatie omdat ze meenden dat iemand in een christelijke cultuur kennis diende te nemen van de grondbeginselen van die cultuur, al was het maar omdat men anders niets van de beeldende kunst uit middeleeuwen en renaissance kon begrijpen.

omdat ik geleerd was nooit in groepen te denken besefte ik pas veel later dat een van mijn beste vrienden op de lagere school, zoon van een chirurg, joods was. ook bij hem thuis werd niet gesproken over iemands prive-opvattingen of afkomst. het werd als not-done beschouwd, en wel omdat het niets uitmaakte tot welke groep men meende te behoren. wat belangrijk was, was iemands persoonlijkheid. en omdat onder fatsoenlijke burgers dit een belangrijk uitgangspunt was werden mensen niet afgerekend op hun afkomst. dat was de kern van het kosmopolitische mens- en wereldbeeld. men had een open oog voor de ander.

deze houding verschilt fundamenteel van de mentaliteit van mevrouw ali. zij werd gevormd in een tribale cultuur, waarbij degene van de andere stam niet beoordeeld wordt op grond van zijn individualiteit, maar op grond van het feit dat hij/zij tot een andere groep behoort, moslims, christenen, joden, dan wel heidenen. het gevolg is dat het gedrag van een individu meteen wordt geclassificeerd als het gedrag van een groep. vandaar dat mevrouw ali met het grootste gemak moslims als groep kan stigmatiseren, of die nu kunstenaar zijn of havenarbeider, intellectueel of handarbeider, etc, het maakt niets uit. ze worden afgerekend op hun moslim-zijn. mevrouw ali kan geen nuances zien, omdat ze als kind geen nuances is geleerd, de ander was altijd per definitie de vijand. dat is nu eenmaal het kenmerk bij uitstek van een tribale cultuur die permanent met schaarste wordt geconfronteerd. het dagelijks overleven is daarbij doorslaggevend, niet de cultuur.

het opmerkelijke is dat ook onder westerlingen er altijd individuen zijn geweest die op dezelfde botte manier denken. ze zien de ander niet allereerst als een individu, maar als een vertegenwoordiger van een vaak als bedreigend ervaren groep, joden, moslims, christenen, heidenen, socialisten. in tijden van crisis vindt dit slag rancuneuze mensen elkaar. en dat is gevaarlijk, het bedreigt de samenhang, de enige basis waarop een samenleving kan bestaan.

aan het slot van blood and belonging, journeys into the new nationalism schrijft michael ignatieff:

'i began the journey as a liberal, and i end as one, but i cannot help thinking that the liberal civilization -- the rule of laws, not men, of argument in place of force, of compromise in place of violence -- runs deeply against the human grain and is achieved and sustained only by the most unremitting struggle against human nature. the liberal virtues -- tolerance, compromise, reason -- remain as valuable as ever, but they cannot be preached to those who are mad with fear or mad with vengeance.'

dit inzicht staat diametraal tegenover het wereldbeeld van mevrouw ali en haar aanhangers, die illustrerend genoeg van oordeel zijn dat er, ik citeer, 'een recht op kwetsen' bestaat, en die alleen kunnen denken en handelen in tribale termen.

dit is de voornaamste reden dat mevrouw ali van mij niet het voordeel van de twijfel krijgt. maar erger nog zijn haar aanhangers die beter hadden kunnen weten.

stan van houcke

5 opmerkingen:

Sonja zei

Typisch Ayaan Hirsi Dinges. Eerst sloot ze zich aan bij de Moslim Broederschap en moest Salman Rushdie dood. Toen ging ze naar de PvdA die haar studie en onderdak heeft betaald. Toen ze klaar was met haar studie stapte ze meteen over naar de VVD. Ze stapte toen haar werk hier klaar was over naar het America Enterprise Instituut, waar ook de schrijvers van The Bell Curve zitten, die 'aantonen' dat negers door hun ras dommer zijn dan blanken. En nu gaat ze een verbond met de nota bene de SGP aan, die vrouwen discrimineren en wiens god in de Eindtijd alle (onbekeerde) joden van de kaart gaat vegen. En rommelt ze met (VOC) Verlichte witte mannen. Misschien ligt het aan mij, maar ik zie toch duidelijk een patroon van... submission?

AdR zei

Wie een serieus boek over "de islam" leest zal niet generaliseren over "de islam".
Ik zet hem toch maar hier, ik gun het vriendje van Kluveld niet een spoor van mijn aanwezigheid.

AdR zei

En Erlkönig, in haar armen het Verlichtingskindje is dood...
Ayaan HA eindigt bij de SGP, fundamentalisten die tegen vrouwenkiesrecht zijn en antisemieten.
Nog een paar graadjes schuiven en ze is terug bij Al Qaeda.

Anoniem zei

Bij de antisemieten en Al-Qaeda is ze nog niet. Voorlopig zit ze bij de "denktank" AEI. Het AEI is een van de "neoconservatieve" die het anti-moslimisme uitdragen, daarvoor graag Christenen gebruiken (fundamentalistische, maar geloof is geloof) en niet toevallig de pro-Israel oorlogen in het MO promoten.

Eg

AdR zei

Mijn hoofd bonkt (bis)
Was alweer helemaal vergeten waar ik die troep eerder gezien had, hier en bij Maria Trepp en begon er dus zelf over.

Roodvonk!? Op uw leeftijd?