woensdag 11 maart 2009

Bas Heijne

De auteur Bas Heijne schreef afgelopen zaterdag in zijn altijd weer heldere column in de NRC over 'bange journalistiek', het gevolg van 'de angst voor de publieke opinie'. Dit naar aanleiding van het boek van de televisiejournalist Bas Haan over de Deventer moordzaak. Haan laat zien dat -- in de woorden van Heijne -- 'De Deventer moordzaak een vorm van amausement [is], iets wat niet onderzocht, maar eindeloos geexploiteerd moet worden.' Vandaar dat de televisie de kant koos van Maurice de Hond, die met wilde beschuldigingen kwam. Heijne wijst op de bekende reactionaire reactie: 'Het sjabloon is bekend: de elite gedraagt zich verdacht, sjoemelt met de feiten, verschuilt zich achter onbegrijpelijke abstracties - en het volk wordt niet gehoord.' Hij concludeert: 'Dat De Hond zo'n gewillig oor vond voor alle onzin waarin hij zelf heilig gelooft, is niet toevallig. Vooral de televisiejournalistiek is niet meer geinteresseerd in feiten, het gaat om emoties -- en nergens vind je zoveel emoties als in het persoonlijke verhaal... De televisie heeft aandacht voor wat aandacht zoekt -- het doet er eigenlijk niet toe waarmee.'

Bas Heijne heeft gelijk. Een andere auteur, de van origine Tjechische schrijver Milan Kundera, verklaarde deze houding als volgt: 'Tot in een niet zo ver achter ons liggende tijd betekende het modernisme een non-conformistische opstand tegen de pasklare ideeën en de kitsch. Vandaag verwart het moderne zich met de immense vitaliteit van de massamedia en modern zijn betekent nu mateloze inspanningen doen om bij de tijd te zijn, conform te zijn, nog conformer te zijn dan de anderen. Het moderne heeft het kleed van de kitsch aangetrokken… Het woord kitsch verwijst naar de houding van degene die tot elke prijs zoveel mogelijk mensen wil behagen. Om te behagen dien je je te conformeren aan wat iedereen wenst te horen, in dienst te staan van de pasklare ideeën, in de taal van de schoonheid en de emotie. Hij beweegt ons tot tranen van zelfvertedering over de banaliteiten die wij denken en voelen… Op grond van de dwingende noodzaak te behagen en zo de aandacht van het grootst mogelijke publiek te trekken, is de esthetiek van de massamedia onvermijdelijk die van de kitsch en naarmate de massamedia ons gehele leven meer omsluiten en infiltreren, wordt de kitsch onze dagelijkse esthetiek en moraal.’
Zie:http://weblogs.nrc.nl/weblog/heijne/2009/03/08/bange-journalistiek/

2 opmerkingen:

Sonja zei

Zo hoorde ik een paar dagen geleden Maarten van Rossem fulmineren over de hedendaagse journalistiek, dat het helemaal niet meer gaat om informatie. Bijvoorbeeld wanneer er een ramp gebeurt, zoals met het neergestorte vliegtuig, dat de pers daar enkele dagen op zat en we bedolven werden onder de "snikmomenten".

Anoniem zei

Niets meer en niets minder dan een met diamanten overdekte schedel.


Anzi

Peter Flik en Chuck Berry-Promised Land

mijn unieke collega Peter Flik, die de vrijzinnig protestantse radio omroep de VPRO maakte is niet meer. ik koester duizenden herinneringen ...